Door het wijzigen van het bestuurlijk stelsel wil de gemeente een machtsmonopolie ten koste van burgers. Ja, dit is wellicht saai nieuws, maar het treft wel alle Amsterdammers. Waarvan velen nog weinig of niets weten.
Onderstaand treft u een aantal bevindingen van diverse overheidsinstanties en organisaties die het belang benadrukken om burgers meer te betrekken bij het beleid van de overheid in het algemeen en van de gemeente Amsterdam in het bijzonder.
Waar gaat het om?
Het is een vrij ingrijpende wijziging van het bestuurlijk stelsel. Het betreft niet alleen een wijziging van de interne structuur van het stadsbestuur, maar het heeft vooral vergaande gevolgen voor het democratisch stelsel. Het is een ernstige beperking van de medezeggenschap van Amsterdammers wat er met hun straat, wijk en stad gebeurt! Waar is de participatieve democratie?
Wat momenteel ter tafel ligt staat in schrille tegenstelling tot het beleid van de Rijksoverheid die juist beijvert de burger nauwer te betrekken.
De haast waarmee deze wijziging wordt behandeld is onbegrijpelijk. De kans op onvoorziene gevolgen zijn niet uitgesloten. Om Amsterdammers toch de mogelijkheid te bieden -met vrijwel geen enkele invloed- mee te praten, komen er gekozen stadsdeelcommissies. Is er een plan B als deze constructie mislukt? Bijvoorbeeld omdat er onvoldoende bewoners zich kandidaat stellen? Of hun verantwoordelijkheid niet naar behoren kan worden uitgevoerd (99 commissieleden voor 850.000 inwoners)? Of dat de kandidaten hoofdzakelijk politici zijn of lid van een politieke partij? Met de kans dat zij overwegend hun partijbelang in plaats van het belang van Amsterdammers vertegenwoordigen?
Het was bepaald geen unanieme meerderheid van de raad die met dit voorstel instemde. Ook daarom is het meer dan redelijk om dit onderwerp in alle rust en bedachtzaamheid te behandelen.
Van buiten naar binnen en niet andersom.
Om de groeiende afstand tussen burger en overheid te keren verschenen er de laatste jaren diverse overheids publicaties -vanuit Brussel, Den Haag en de gemeente Amsterdam- die aandrongen de burger meer te betrekken.
Ook het Sociaal en Cultureel planbureau (Een beroep op de burger – minder verzorgingsstaat, meer eigen verantwoordelijkheid). De Raad voor het openbaar bestuur (Loslaten in Vertrouwen) en de Wetenschappelijke Raad voor regeringsbeleid (Vertrouwen in de burger), zijn overduidelijk in het belang en de noodzaak van burgerparticipatie.
In 2013 schreef het College B&W het navolgende: Burgerparticipatie is geen beleidsdomein op zich, maar kan worden ingevuld in bijna alle beleidsdomeinen. Met deze visie op burgerparticipatie geeft het College hieraan inhoud: “Burgerparticipatie gaat voor het College in de kern over de mogelijkheid - de ruimte én het instrumentarium - voor burgers, maatschappelijke partners en ondernemers om enerzijds mee te doen aan de vormgeving en uitvoering van gemeentelijk beleid (beleidsparticipatie) en anderzijds zelf of samen met de gemeente en partners initiatieven te nemen ter bevordering van de eigen leefomgeving (sociale participatie).
Ombudsman
De Nationale Ombudsman schreef in zijn recente rapport aan de Tweede Kamer: Bij het maken van nieuwe regels denk niet pas aan het einde aan je inwoners, maar bekijk vanaf het begin: wat willen zij zelf?.
De commissie Brenninkmeijer stelt dat het bestuurlijk stelsel ondersteunend moet worden ingezet: “Neem de belevingswereld van Amsterdammers als uitgangspunt en ga in hun schoenen staan. Van buiten naar binnen en niet andersom”.
Om stadsbreed met elkaar over de samenwerking tussen gemeente en burgerinitiatieven in gesprek te gaan om zo daadwerkelijk de kracht van Amsterdam optimaal te benutten, schreef de Amsterdam Economic Board in opdracht van het Ministerie Binnenlandse Zaken:
Creëer gemeentebeleid rond sociale innovatie door bottom-up initatieven op te nemen in de innovatieagenda van de gemeente
Bouw sterkte netwerken waar men kan leren, kennis kan delen en kan netwerken rondom vormen van sociale innovatie
Faciliteer mogelijkheden voor onderzoek en ontwikkeling naar nieuwe technologieën die het zelforganiserend vermogen van burgerinitiatieven versterkt en de maatschappelijke impact vergroot
Ontwikkel nieuwe manieren om financiering te verkrijgen om bottom up-initiatieven van de grond te krijgen
Het huidige voorstel voor een nieuw bestuurlijk stelsel behelst het tegenovergestelde
Het Algemeen Bestuur (de ogen en order van het stadsdeel) wordt afgeschaft;
het College benoemt het Dagelijks Bestuur met een mandaat van het College. Met als resultaat: een machtsmonopolie van het stadsbestuur.
Van Dale definieert bestuur als “de leiding van iets hebben”. Daar is totaal geen sprake van in het nieuwe stelsel, waar het Dagelijks Bestuur zich moet houden aan het door het College opgelegd mandaat.
Uiteraard is een balans tussen een bestuur van buiten (de burgers) naar binnen (het stadsdeelbestuur; gemeenteraad en college) essentieel. Maar er is totaal geen sprake van bestuur volgens bovenstaande Van Dale definitie voor de stadsdeelcommissies. Wel 'zwaarwegend advies' maar geen initiatiefrecht en geen enkele beslissingsbevoegdheid.
Met andere woorden: nog meer bestuur van binnen naar buiten! En daarmee negeert het stadsbestuur niet alleen haar eerdere uitspraken over burgerparticipatie, maar ook alle aanbevelingen hieromtrent van bovengenoemde gremia.
Het huidige bestuurlijk stelsel is niet perfect
Gemeenteraad: zet u in om dat te verbeteren! Maar met de voorgestelde wijziging van het bestuurlijk stelsel ontneemt u de burger haar recht op medezeggenschap en breekt u daarmee het democratische stelsel in Amsterdam vrijwel geheel af.
Indien u het niet een bent met deze wijziging, kunt u tot uiterlijk 6 september a.s. dit duidelijk maken aan: bestuurlijkstelsel@amsterdam.nl
AT5 Nieuws
RTV Noord-Holland
Politie Amsterdam
Amsterdam.nl
RTV Amstelveen
Parool Nieuws Amsterdam
En wat gaat er nu allemaal ‘fout’ nu de stadsdeelraden eindelijk geschiedenis zijn? Helemaal niets. Overbodigheid kan niet beter geillustreerd worden.