Het is de dag na de Amsterdamse snorfietsban. Op sociale media jubelen de fietsers over het bevrijde fietspad. Ze kunnen weer ademhalen. Terecht zijn ze blij. Er is jarenlang hard voor gevochten. Is het nu verstandig dat Utrecht, Den Haag, Rotterdam en Groningen volgen? Nog niet...
Gewenning
Wie een rondje door de stad reed kon niet anders concluderen dan dat de snorfietsers zelf nog niet aan toe zijn aan de rijbaan. Aan het einde van de dag was het ‘business as usual’ op de Amsterdamse fietspaden. Gewenning? Zonder lik-op-stuk handhaving gaat de snorfietsban niet werken. Zeker niet in Amsterdam. De regels zijn ronduit verwarrend. Op het drukke, smalle fietspad over de van Diemenstraat naar het Centraal Station zijn snorfietsers nog steeds welkom. Op de Haarlemmerstraat- en Dijk zijn scooters al jaren verboden. Wie weet dat eigenlijk? Zelfs het de handhavers van het stadsdeel centrum niet.
Monitoring
Andere steden kunnen veel leren van het Amsterdamse voorbeeld. Amsterdam is bij dit besluit niet over een nacht ijs gegaan. Laten die steden eerst de Amsterdamse ervaringen volgen. Verbetert de verkeersveiligheid nu echt? Stappen de snorfietsen over op auto, OV of elektrische fiets? Wat zijn de lessen uit de praktijk?
Waarmee kunnen andere gemeenten vandaag wel beginnen? Goed nadenken over de toekomst van mobiliteit in de stad. Hoe maken we meer ruimte in de stad? Hoe voorkomen we overmobiliteit?
Monitoring
De onderbouwing van de snorfietsmaatregel met harde cijfers over verkeersveiligheid is niet te vinden. Simpelweg omdat er geen betrouwbare statistieken zijn over gewonden op het fietspad in het algemeen en waarbij een snorfietser en een fietser betrokken zijn in het bijzonder. De meeste ongevallen zijn eenzijdig door bijvoorbeeld paaltjes, een slechte staat van onderhoud van het fietspad en vaak het gedrag van andere fietspadgebruikers. De veiligheid van snorfietsers op de rijbaan is op basis een ‘best guess’ van experts ‘berekend’.
Amsterdam start verstandig met de maatregel nu de zomertijd is ingegaan. De dagen lengen, de zon schijnt en iedereen heeft een goed humeur. Laten we over een half jaar, op 8 oktober, opnieuw gaan kijken. Hoe werkt het als we door wind en regen, in het donker, in de ochtend- en avondspits op weg gaan? Ongetwijfeld volgt de gemeente Amsterdam de resultaten nauwgezet en neemt snel actie als maatwerk nodig is.
Autoluw
De snorfietsban was een salomonsoordeel. De betrokkenen kwamen er samen niet meer uit en dan moet je als bestuurder een besluit nemen. Niemand is er echt blij mee. Er is veel meer nodig om steden leefbaar te houden. De Fietsersbond pleit nu ook voor meer 30-kilometerwegen in steden: ‘Dat is de beste oplossing. Dan kunnen auto's, snorfietsen, speed pedelecs en cargobakfietsen van PostNL of Uber Eats allemaal daarop en behouden we de fietspaden voor fietsers’. Ruimte durven delen is in de harde praktijk best lastig.
Mobiliteitsapartheid
De gemeente Amsterdam snapt dat mobiliteitsapartheid op het fietspad geen fundamentele oplossing is. De gemeente gaat daarom ruimte in de stad maken met autoluw beleid: ‘Amsterdam kan alleen een succes blijven als elke Amsterdammer zich in de stad thuis voelt. Meer leefruimte en schonere lucht. Meer ruimte voor fietsers, voetgangers en het openbaar vervoer. Voor de Amsterdammers van nu én die van de toekomst’. De komende periode komt de gemeente met (meer) concrete voorstellen na een ronde stadsdeelgesprekken. Ik kijk uit naar de resultaten.
Mobiliteit is van ons allemaal. Dat is te belangrijk om aan lobbyisten over te laten. Daar moeten we allemaal over mee mogen praten vanuit de menselijke maat die bij onze binnensteden en woonwijken hoort. Dat gesprek start met wat voor stad we willen zijn, voor wie, welke mobiliteit daarbij past en welke gedrag we wel en niet accepteren.
Mobiliteit is geen doel, maar een middel om de steeds drukkere steden leefbaar te houden. Ik hoop dat ze in Utrecht, Den Haag, Rotterdam en Groningen eerst dat gesprek over mobiliteit voeren voordat ze hun snorfietsers de rijbaan op sturen.
Walther Ploos van Amstel.
Een reactie op "De snorfietsban: the days after"