Home > > De omgekeerde stad

De omgekeerde stad

Klik voor vergrotingKatja Sienknecht is gedetacheerd in Amsterdam en bekijkt de stad met de eigenzinnige blik van de buitenstaander. Haar benadering is lichtvoetig en soms poëtisch.

Klik op de foto's voor een vergroting.

De meeste steden 'doemen op' uit het omringende land. Langzaam gaat de bebouwing verdichten en hoger worden, met een climax in het centrum. Amsterdam daarentegen is langzamerhand een 'omgekeerde' stad aan het worden.
Dat kun je zien, als je vanuit het centrum naar de rand fietst.
Als ik me de plattegrond van Amsterdam voor ogen haal, zie ik weinig hoge bebouwing in het centrum.

Hoogbouw vinden we geconcentreerd bij de Zuidas, het Amstelstation, het Sciencepark, langs het IJ, bij Sloterdijk en in West, langs de snelweg.

Dit viel me onlangs op, toen ik het Bos en Lommerplein naderde vanuit de Hoofdweg.
Nou moet ik zeggen, dat de opbouw van de bebouwing stedenbouwkundig mooi is gelukt.

Klik voor vergroting

Vooral het gebouw op de hoek van de Hoofdweg/Bos en Lommerweg met z'n echo van Berlage doet het mooi als entree naar het Bos en Lommerplein.




Het grappige is alleen, dat deze stedenbouwkundige opzet je het gevoel geeft dat je het centrum nadert, in plaats van er verder vandaan raakt.

Klik voor vergroting



Maar misschien is dit alles wel de bedoeling en willen de stedenbouwkundigen ons hiermee laten merken, dat Amsterdam niet één centrum heeft, maar veel.


elf reacties op "De omgekeerde stad"

Bert van Elswijk
-1-  Bert van Elswijk:
Is niet juist de verwarring het mooiste wat er is? Overigens laat de foto van de Zuidas het duidelijkst zien wat de oorzaak is: burger(lijke) ééngezinswoningen met een tuintje en dan moet je met de rest wel 'de lucht in' anders komt je grondexploitatie niet uit! Je hebt op één punt wel gelijk; het leidt af en toe tot heel verrassende plaatsjes (Bos en Lommer!)
Walther Schoonenberg
-2-  Walther Schoonenberg:
Stedenbouwkundigen noemen dit het 'kom-model': Amsterdam is als een kom, aan de randen wordt de bebouwing hoger. Dit heeft uiteraard te maken met het feit dat Amsterdam een zeer waardevolle historische binnenstad heeft waar hoogbouw in principe niet is toegestaan. In strijd met dit kom-model vindt er tegenwoordig ook hoogbouw plaats aan de IJ-oevers nabij de binnenstad.
Hetzelfde verschijnsel tref je aan in Parijs waar de hoogbouw ook ruim buiten het centrum is neergezet, bijvoorbeeld in La Defense.
Londen daarentegen heeft besloten om het karakter van de binnenstad te vernietigen door veel hoogbouw in het centrum te laten plaatsvinden.
f.bol
-3-  f.bol:
London heeft geen binnenstad maar is een verzameling steden. De hoogbouw in het centrum ( en dan bijvoorbeeld niet heel veel in Westminster of Camden ) heeft ook te maken met het platgegooid worden in WOII ( dat noemen we het Rotterdam model).
In de jaren 60 ontstonden plannen om veel hoogbouw in Parijs centrum te realiseren, en er werd mee gestart ( omgeving Maison de la Radio, Tour Montparnasse). OP tijd werd ingezien dat dit niet goed was ( net als het Amsterdamse Manhattan ad Amstel plan, de hele Weesperzijdestrook van Amstelstation tot Amstelhotel met hoogbouw volplempen). Hoogbouw binnen de Périphérique werd in principe niet meer toegestaan, La Défense werd in Courbevoie gebouwd) Parijs is wel één van de meest compacte wereldsteden, met het beste OV netwerk.
Maar leuk stukje over de omgekeerde stad!
JohnN
-4-  JohnN:
Mag Londen dan wel groen licht gegeven hebben voor (zeer)hoogbouw in het centrum, de oevers van de Theems zijn i.i.g ontzien.
In tegenstelling tot de houding van Amsterdam t.a.v. de IJoevers. Daar had de (zeer)hoogbouw goed (en bij voorkeur) tot de noordoever beperkt kunnen worden (bij een dubbele IJ-tunnel - voor tram en bus - in de jaren 60).
Dat het centrum verder laag is gebleven, ja: historisch, waard om te conserveren dus. Of je moet het zonder bombardement (Rotterdam) plat willen gooien, ik weet zeker dat daar ook voorstanders voor zijn te vinden (weg met ziekelijke sentimenten voor relikwieën las ik ergens al). Maar wat mij betreft geeft het me een goed gevoel langs grachten te lopen waar vele generaties zich langs dezelfde gevels voortbewogen, te voet, met de handkar, per koets of per sleperswagen.
We staan alle op de schouders van onze voorouders.
Sjaan
-5-  Sjaan:
Dat (Europese) steden opdoemen uit de verte met het hoogste punt(en) in het centrum (meestal een kerk) geldt voor ALLE steden. Tot ongeveer 1980. Ook voor Amsterdam. Na 1980 is het normaal om te bouwen aan de rand van steden. En dit is niet perse een stedenbouwkundige geniale kunstige vondst hoor, als meer een praktische. Lekker dicht bij de snelwegen/afslagen cq stations. Binnensteden zijn voor toeristen, shoppers, historie. Madurodammen. Niet voor serieuze economie anno 2010.
Walther Schoonenberg
-6-  Walther Schoonenberg:
Dat is niet normaal voor Aziatische of Amerikaanse steden. Daar worden binnensteden getransformeerd tot unanieme hoogbouwsteden. Het is de kracht en vitaliteit van de Europese stad als historisch verschijnsel dat wij in Europa daarvan afwijken, althans voor die steden die nog een historisch centrum hebben. Die zijn niet alleen voor toeristen en shoppers. De historische steden vormen ook een magneet voor creatieve werkers en kunstenaars. Sla het boek van Richard Florida, The Rise of the Creative Class er maar op na.
Walther Schoonenberg
-7-  Walther Schoonenberg:
Herstel: anonieme hoogbouwsteden. Excuses.
Walther Schoonenberg
-8-  Walther Schoonenberg:
Verder heeft Sjaan natuurlijk gelijk. De torens van Hendrick de Keyser en de Westertoren als hoogste blijft tot in einden der dagen het silhouet van de Amsterdamse binnenstad, voor zover dat van veraf nog te zien zal zijn door de muur van hoogbouw die als een cirkel rondom de stad wordt gebouwd, als een nieuwe stadsmuur.
Bart
-9-  Bart:
Dus@ Sjaan, jij bent geen madurodam, meer een snelwegmonster: geen tijd, geen idee van cultuur, maar gewoon van: snel,snel snel... en de rest is volstrekt onbelangrijk..
Dat is jouw keuze, weinig milieuvriendelijk, weinig duurzaam en ook nogal onvriendelijk voor de anders denkende medemens. Maar dat kan je natuurlijk geen barst schelen, als je maar snel van A naar B komt. “De wereld gaat aan vlijt ten onder”, zei Max Dendermonde ooit..
Sjaan
-10-  Sjaan:
Ja Bart, ik heb persoonlijk alle snelwegen rondom Amsterdam gebouwd inclusief Zuidas, Teleport en Amstel III. En dat is dan een politicus... Om in de cretologie te blijven: veel succes met je tunnelvisie en vooroordelen!
Bart
-11-  Bart:
@ Sjaan: inderdaad, de wereld gaat aan onbegrip ten onder (vrij naar een miskende schrijver: Max Dendermonde)
Over 'tunnelvisie' gesproken: Zuidas, Teleport en Amstel3.Veel fictieve tunnels, tot op heden weinig effect.. Succes!

Reageren?  

Lees vooraf even de regels voor discussies op Amsterdam Centraal door.

Eigen afbeelding bij reacties? Ga naar gravatar.com en meld je aan met het mailadres dat je ook hier voor reacties gebruikt.

(verschijnt niet online, is nodig voor gravatar afbeelding)
(optioneel veld)
Om geautomatiseerde spamreacties te voorkomen, wordt u gevraagd deze simpele vraag te beantwoorden.

Reactiemoderatie staat aan op deze site. Dit betekent dat je reactie niet zichtbaar zal zijn, tot deze is goedgekeurd door een beheerder.

Persoonlijke info onthouden?
Kleine lettertjes: Alle HTML-tags behalve <b> en <i> zullen uit je reactie worden verwijderd. Je maakt links door gewoon een URL of e-mailadres in te typen.