Wat blijkt? Sinds 2002 worden witte middelbare scholen steeds witter en zwarte middelbare scholen steeds zwarter. Inmiddels is ruim de helft van de Amsterdamse middelbare scholen wit (15%) of zwart (34%).
Gangbare opvatting is dat etnische schoolsegregatie een onvermijdbaar gevolg is van woonsegregatie en niveauverschillen tussen leerlingen. De figuur van O+S laat echter zien dat woonsegregatie geen volledige verklaring is: in gemengde wijken in stadsdelen als Oost en West zijn er immers zowel witte als zwarte middelbare scholen. Hetzelfde geldt voor niveauverschillen tussen leerlingen: er zijn in Amsterdam tegenwoordig zowel witte Vmbo scholen als zwarte Havo/Vwo scholen.
De schoolkeuze van leerlingen blijkt een belangrijke verklaring voor de Amsterdamse schoolsegregatie. Autochtonen kiezen massaal voor een middelbare school in Zuid. Inmiddels betreft dit 45% van de autochtone leerlingen uit Nieuw-West en 58% van de autochtone leerlingen uit Oost. Opvallend, aangezien er in zowel Nieuw-West als Oost genoeg middelbare scholen zijn die onderwijs op alle niveaus aanbieden. Allochtonen kiezen daarentegen eerder voor een school in de buurt. Soort zoekt soort dus. Jammer, zeker in een stad als Amsterdam is het fijn als leerlingen uit verschillende groepen op jonge leeftijd met elkaar leren samenwerken. Een etnisch homogene school staat hier haaks op.
Wat is nu eigenlijk het effect van een etnisch homogene school op de leerprestaties? De zeer weinige (en helaas niet in Nederland verrichte) onderzoeken hiernaar zijn niet eenduidig. Socioloog Jaap Dronkers stelt onlangs dat taalvaardigheden van middelbare scholieren slechter zijn op etnisch gemengde scholen dan op etnisch homogene scholen. Dit komt doordat docenten zich op gemengde scholen niet kunnen concentreren op een groep. Daartegenover blijkt uit een Amerikaans onderzoek dat 'zwarte' leerlingen beter presteren op een (geheel) witte school dan op een zwarte school. Voor 'witte' leerlingen maakte de etnische samenstelling van de school juist niet uit.
Uit het gros van de onderzoeken blijkt echter dat de etnische samenstelling van een middelbare school geheel niet van invloed is op de prestaties van een individuele leerling. Oftewel: de doorsnee autochtone leerling uit Nieuw-West zal niet slechter presteren op een zwarte school in zijn eigen buurt dan op een witte school in Zuid, en vice versa.
De sociaal economische achtergrond van de schoolpopulatie is daarentegen wel van invloed op de schoolprestaties van leerlingen. Socioloog Bowen Paulle stelt dat kansarme leerlingen zich op gemengde scholen kunnen optrekken aan kansrijke leerlingen, zonder dat dit ten koste gaat van de leerprestaties van kansrijke leerlingen. De ideale verhouding hierbij is 30% kansarm en 70% kansrijk. Wordt de 30/70 mix in Amsterdam gehaald? Geen flauw idee. Het wachten is op de factsheet 'Sociaal economische(!) segregatie in het voortgezet onderwijs'.
Om het ware effect van de etnische samenstelling van de schoolpopulatie op de leerprestaties van een individuele leerling te meten zou je in feite identieke leerlingen willekeurig op witte en zwarte scholen moeten plaatsen. Dat is lastig. Zie bijvoorbeeld:
Eric A. Hanushek, John F. Kain, and Steven G. Rivkin (2009). New Evidence about Brown v. Board of Education: The Complex Effects of School Racial Composition on Achievement: Link
Uit het gros van de onderzoeken blijkt echter dat de etnische samenstelling van een middelbare school geheel niet van invloed is op de prestaties van een individuele leerling. Oftewel: de doorsnee autochtone leerling uit Nieuw-West zal niet slechter presteren op een zwarte school in zijn eigen buurt dan op een witte school in Zuid, en vice versa.
De sociaal economische achtergrond van de schoolpopulatie is daarentegen wel van invloed op de schoolprestaties van leerlingen. Socioloog Bowen Paulle stelt dat kansarme leerlingen zich op gemengde scholen kunnen optrekken aan kansrijke leerlingen, zonder dat dit ten koste gaat van de leerprestaties van kansrijke leerlingen. De ideale verhouding hierbij is 30% kansarm en 70% kansrijk. Wordt de 30/70 mix in Amsterdam gehaald? Geen flauw idee. Het wachten is op de factsheet 'Sociaal economische(!) segregatie in het voortgezet onderwijs'.
Om het ware effect van de etnische samenstelling van de schoolpopulatie op de leerprestaties van een individuele leerling te meten zou je in feite identieke leerlingen willekeurig op witte en zwarte scholen moeten plaatsen. Dat is lastig. Zie bijvoorbeeld:
Eric A. Hanushek, John F. Kain, and Steven G. Rivkin (2009). New Evidence about Brown v. Board of Education: The Complex Effects of School Racial Composition on Achievement: Link
AT5 Nieuws
RTV Noord-Holland
Politie Amsterdam
Amsterdam.nl
RTV Amstelveen
Parool Nieuws Amsterdam
Op Amsterdamse bijzondere basisscholen zijn er soms al Cito-testen om te zien of je kleuter op school mag komen. Of lees mijn ervaringen toen ik voor mijn kind een school zocht: http://www.amsterdamcentraa...
Of het artikel over weigering van allochtone leerlingen op witte scholen:
http://www.parool.nl/parool...