Home > > Bedankt voor de tip

Bedankt voor de tip

Amsterdam - De wereld van de fooi is lastig en vol valkuilen. Wanneer geef je een fooi? Hoeveel moet je geven om niet voor een vrek, of juist voor een proleet door te gaan? Is het gegeven bedrag in overeenstemming met de geboden dienstverlening? En wat doe je als de service bedroevend is? Natuurlijk zijn er wel globale richtlijnen. Die vind je in reisgidsen en soms op websites. Iemand die naar Amsterdam reist zou bijvoorbeeld het volgende kunnen lezen: In The Netherlands, tips, or de fooi in Dutch, are common in restaurants. Tips are expected to be around 5% to 10% of the total amount (depending on the quality of service), unless the service has been poor. Tips are generally not expected in bars, but are not uncommon.

Omdat toeristen zelden een maaltijd laten bezorgen, wordt het geven van fooien aan pizzakoeriers niet in reisgidsen vermeld. Ook het tippen van taxichauffeurs wordt buiten beschouwing gelaten. Een fooi geef je immers alleen als de service goed was, en het personeel beleefd. Het meest kenmerkende aspect van de fooi is dat je zélf bepaalt of je 'm geeft of niet. Tot mijn verbazing wordt juist dat laatste punt steeds vaker over het hoofd gezien.
Een maand of twee geleden bestelde ik in een Amsterdams café een pilsje aan de bar. Omdat ik niet van plan was om veel meer te drinken rekende ik meteen af. De schade was € 2,25, ik betaalde met 2,50. De barjuffrouw wierp mijn geld in de toonbankla en ging door met het poetsen van de glazen. Ik nam een afwachtende houding aan. De juffrouw slaagde erin me te negeren. Maar niet lang. Uiteindelijk wierp ze haar poetsdoek op de toonbank, zei 'Oh sorry!', opende de kassa en gaf me het wisselgeld.

Zoiets kan een incident zijn, misschien gebeurt het zelfs per ongeluk. Maar het is me de afgelopen maanden opvallend vaak gebeurd dat kleine bedragen aan wisselgeld niet (althans niet meteen) worden teruggegeven. Dat is me niet alleen overkomen in slechte café's, maar ook in kroegen die ik betrekkelijk hoog aansla. Inmiddels heb ik zelfs een paar interessante variaties op dit thema gezien. Zo werd bij een café in Oud-West mijn wisselgeld zomaar in de fooienpot gedeponeerd, zonder dat me daarover naar mijn mening was gevraagd. Het meest krasse voorbeeld trof ik in Zuid, waar ik een rekening van vierenhalve euro betaalde en de ober zei: 'Als u het niet erg vindt maak ik er vijf euro van.' Hij lachte er zelfs bij. Maar niet lang.

Me dunkt dat ik vaak genoeg in café's kom om subtiele veranderingen in de mores van het personeel te kunnen waarnemen. En het lijkt erop dat hier sprake is van een trend. Misschien is het het zoveelste negatieve gevolg van het rookverbod in de horeca. Of misschien ligt de schunnig hoge bierprijs eraan ten grondslag. Of het een landelijke trend is kan ik, bij gebrek aan vergelijkingsmateriaal, niet zeggen. Maar onder Amsterdams kroegpersoneel wordt het steeds gewoner om jezelf ongevraagd een fooi toe te eigenen.

Met het geven van fooien ben ik heus de beroerdste niet. In restaurants tip ik scheutig en ook na een avond brassen in een café laat ik wel een paar euro springen. Maar één ding moet duidelijk zijn: of ik een fooi geef, en hoeveel die fooi bedraagt, wordt door mij beslist, en niet door een ober. Wanneer ik aan de bar een enkel pilsje bestel zie ik geen enkele reden om het wisselgeld te laten zitten. En als de dienstverlening beroerd is kun je het helemaal schudden.

Hoewel, dat laatste is niet helemaal waar. Persoonlijk ken ik iemand, ik zal geen namen noemen, die in restaurants de gewoonte had om betreurenswaardige service te vergelden met het betalen van een kwartje fooi. Wanneer mijn moeder hem vroeg of hij niet beter überhaupt geen fooi kon geven, glimlachte hij en zei dan met zachte maar gedecideerde stem: 'We moeten te allen tijde duidelijk blijven, lieverd.'

Toch jammer dat er geen kwartjes meer zijn.

46 reacties op "Bedankt voor de tip"

Muggenzifter
-1-  Muggenzifter:
Kwartje? Vijf cent is anders ook een goeie om personeel met de neus op de feiten te drukken! :)
oerWouter
-2-  oerWouter:
Het hele principe van fooi is me eigenlijk altijd al ontgaan. Ok je betaalt wat meer als je tevreden bent, maar waarom alleen in een bar of taxi? Waarom niet een kwartje extra betalen voor een pakje boter, de mensen die dat inpakken in de fabriek doen dat toch altijd heel netjes? De hele maand onafgebroken stroom en gas? Laten we Nuon deze maand een tientje extra betalen!

Ik wil voor de barmannen en taxichauffeurs het basisprincipe van handel nog wel even uitleggen: je maakt een product en daar vraag je een prijs voor, waar je alle kosten in doorberekent plus een winstmarge. De klant bepaalt vervolgens of ie jouw product voor die prijs wil kopen. Voor een kroeg zijn de kosten, naast bijv. huur en inkoop: personeel!

Want je krijgt inderdaad dat je je zowat schuldig voelt als je aan de bar een biertje besteld en het verschuldigde bedrag gewoon betaald.

Een ober die er zelf meer van maakt heb ik nog nooit meegemaakt. Hoe liep dat af?
Ernst
-3-  Ernst:
EUR 2,25 voor een biertje is het equivalent van vijf oude guldens (nou ja, vooruit: 4,95). Het lijkt me niet dat daar nog een fooi overheen hoeft.
Muggenzifter
-4-  Muggenzifter:
Ach, als ik meerdere drankjes bestel / besteld heb op zo'n avondje, en het is bijvoorbeeld 9,10 dan zeg ik: laat die 90ct maar zitten.

MITS ik vriendelijk en netjes behandeld wordt.
Jip08
-5-  Jip08:
Waar ik me persoonlijk dood aan erger zijn obers/oberessen die zeer lang in hun geldbuidel rommelen als er wisselgeld teruggegeven moet worden en je daarmee eigenlijk dwingen om ´laat maar zitten´ te zeggen. (sorry, erg lange zin...)
Henk2
-6-  Henk2:
Het hele fooiensysteem is ooit officieel afgeschaft in de jaren zestig. Toen is bepaald dat alle prijzen inclusief service waren. Toch heeft het fenomeen fooi weer zijn intrede gedaan.
Bart
-7-  Bart:
Simpel: betaal alleen een fooi als je goed bediend bent, de genoten consumptie(s) naar wens waren ( geen:lauw bier, verkeerde bestellingen, veel te lang wachten!), en de ober/ kelner/ bediening direct genegen is om wisselgeld terug te geven...
Persoonlijk is het mijn gewoonte om in cafe's geen, behalve uitzonderingen,(consumptieprijs te hoog in het algemeen)fooi te geven, maar bij restaurants, na een welgenoten maaltijd, inclusief goede service, soms zelfs een drankje 'van het huis' na afloop, een tienje fooi te geven. Lijkt me
redelijk, maar misschien zijn er 'toprestaurants' die daar hun neus voor optrekken... (hoef ik daar niet meer te komen).
amsterdamian
-8-  amsterdamian:
fooi hoort er gewoon bij, is een extraatje voor mensen die keihard proberen geld te verdienen als je dat niet begrijpt weet ik niet van welke planeet je komt, denk aan de pizzakoerrier die door weer en wind jou pizza komt bezorgen, de taxichauffeur die je midden in de nacht veilig thuis brengt met je dronken hasses, of de jonge studente die na haar studie zich hellemaal rotrent als serveerster!
Peter
-9-  Peter:
ik vind 4,95 nog wel meevallen, in het guldentijdperk betaalde ik altijd 4 gulden voor een drankje (stijging 20%). Over 7 jaar gezien is dat maar een inflatie van nog geen 3%, vrij normaal dus.
f.bol
-10-  f.bol:
Precies, mensen roepen weleens “vroeger betaalde ik 2 gulden voor een biertje” , klopt maar dat was dan wel begin jaren '80.....

En fooi? Geven als je tevreden bent, simpel genoeg.
Jochem Floor
-11-  Jochem Floor:
@ amsterdamian: al die mensen krijgen daarvoor gewoon hun salaris. Wie het daar niet voor wil doen moet een andere baan zoeken.
Bart
-12-  Bart:
@ Jochem: dat bedoel ik, ik geef alleen een fooi als mensen iets extra's doen, wat niet tot hun normale werk hoort: een taxichauffeur die een koffer naar 2-hoog sjouwt omdat ik slecht ter been ben, die krijgt een vette fooi! Of een ober die snel een taxi regelt, omdat ik plots naar het ziekenhuis moet vanwege een familielid, etc.. Maar het blijft gewoon werk in de horeca, als de salarissen te laag zijn, moet de vakbond maar ingrijpen, toch?
Bart
-13-  Bart:
en @ Amsterdamian: die pizzakoerier rekent ongeveer het dubbele van wat je normaal bij een doorsnee pizzeria betaalt...
Dan moet die koerier maar betere afspraken met z'n baas maken!
Niets tegen “keihard geld proberen te verdienen”, maar niet over mijn rug, ik kies ervoor om een pizza thuis te laten bezorgen (vaak te laat, koud of klef)tegen een forse prijs en dan moet ik ook nog fooi geven? Laat me maar niet lachen!
Arnoud de Jong
Wij bij Amsterdam Centraal krijgen eigenlijk nooit een fooi! Terwijl het allemaal nog gratis is ook! ;-)
amsterdamian
-15-  amsterdamian:
@Jochem Floor: dan geef jij toch gewoon geen fooi, als jij denkt dat beter is

@bart: volgens mij denk je dat een pizzakoerier een ondernemer is die pizzas inkoopt bij een pizzeria en ze daarna doorverkoopt
alle pizzerias waar ik bestel is bezorging gratis.
en dat bij jou de pizzas altijd te laat, koud of klef bezorgd worden ligt er waarschijnlijk aan dat je te krenterig bent om een fooitje te geven.
bij mij worden ze altijd binnen 30min. en bloedjeheet afgeleverd! zou toch maar een fooitje geven volgende keer als ik jou was!
Bart
-16-  Bart:
@ Amsterdamian: een pizzakoerier is in dienst van een ondernemer die pizza's meestal bevroren in het groot inkoopt, opwarmt en thuisbezorgt tegen ongeveer 2 x de prijs bij een simpel pizzarestaurant. in die prijs zijn bezorgingskosten inbegrepen. Die koerier krijgt gewoon salaris, dus?
Ik geef de AH bezorgdienst ook geen fooi, of de apotheek die thuisbezorgt....
Bart
-17-  Bart:
@ Arnoud: ik stel voor een fooienpot voor AC in te stellen!
(wegens de goede service, uiteraard).
mrc
-18-  mrc:
...fooi bij uitzondering, d'r wordt prima betaald in de horeca, ik geef RUIM als er echt GEPRESTEERD wordt, als iemand echt even het vuur uit zijn of haar sloffen loopt, die overdreven waardering voor iemand die een glas bier van de bar naar je tafel brengt, het lijkt een beetje op die belachelijke posterscampagne van een tijdje terug.....BEDANKT ALI, dat je mijn straat wil vegen.. BEDANKT henk voor het legen van mijn vuilnisbak. PPfffff.. Straks staan we nog te applaudiseren als de Bus de hoek om komt rijden.
Jelle
-19-  Jelle:
Als ik het hier zo teruglees dan is de gemiddelde mens hier te zuinig om die ene euro te geven als blijk van waardering. Op het moment dat de service slecht is, is het natuurlijk logisch dat men geen fooi geeft. Maar als de service goed is en je hebt een prettige tijd gehad, dan is het die ene euro toch waard?

Volgens mij heeft de helft hier nooit in de horeca gewerkt en weten ze alleen hoe het is om aan de andere kant van de bar te staan. Hoewel dat natuurlijk generaliseren is en ik dat natuurlijk niet met zekerheid kan zeggen.

Het salaris in de horeca is bedroevend laag. (Voorbeeldje: kok, 26 jaar, 8,50 per uur.) De reden om toch in de horeca te gaan werken is dat je salaris enigszins vergelijkbaar wordt met dat van een callcentre agent, omdat je fooi krijgt.

En MRC: wat is er mis mee om mensen eens te bedanken voor het werk dat ze doen? Als jouw hypotheekadviseur voor jou een goede hypotheek regelt en je maandlasten omlaag brengt, is het toch ook niet ongewoon om een bloemetje mee te brengen? Of een patiënt van een huisarts die goed geholpen is, brengt toch ook wel eens een fles wijn. Juist de waardering is wat we missen in de samenleving. Al die dingen die voor ons vanzelfsprekend zijn, zoals het ophalen van de vuilnis, zijn ontzettend belangrijk. Herinner je je nog de staking van de vuilnismannen na Koninginnedag? Iedereen liep te klagen dat er geen vuilnis werd opgehaald. Maar als het wel wordt opgehaald, dan zegt niemand er wat van.

Om nog maar eens op de fooi terug te komen: geef alleen als je tevreden bent en een leuke avond/middag hebt gehad. Zo niet, dan geef je niks. Simpel toch? En wat kost dat? Een avondje uit eten kost gemiddeld zo'n 80 euro. Is die 4 euro dan zo'n ontzettende extra uitgaaf?
Jelle
-20-  Jelle:
Oh ja...nu vergeet ik te reageren op het artikel zelf: als horecapersoneel besluit zelf maar te bepalen of ze fooi verdienen is natuurlijk belachelijk. Als je fooi wilt, dan moet je hard werken, maar het niet zomaar nemen. Misschien een idee om de beestjes bij de naam te noemen? Welke cafés doen dit?

Oveirgens: zijn jullie bekend met de drankjes van het huis? Wisten jullie dat er in Jantjes Verjaardag per avond 400 euro aan drankjes van het huis worden gegeven? Daarover zal natuurlijk nooit iemand klagen...
Bart
-21-  Bart:
@ Jelle: je zegt het zelf al, geef fooi als de service goed is, dat is de dank voor iets extra's. Als het loon in de horeca zo laag is, dan is het hoog tijd om de vakbond in te schakelen, of te gaan staken, bijv. Zoals ik eerder zei: een echt leuke avond met echt goed service is een tientje extra waard.
Maar in principe doet iedereen gewoon z'n/haar werk, dat moet je niet vergeten, waarom de in de horeca wel fooien geven, en de dokter die je net verteld heeft dat je geen kanker hebt, wel?
Laten de werkgevers in de horeca, de taxibranche, de pizzakoeriers etc. gewoon een fatsoenlijk salaris betalen, dan kan dit feodale systeem afgeschaft worden.
(ik moet er niet aan denken deels afhankelijk te zijn van de omzet van m'n baas en de fooienpot!)
P.S.: ik heb ook jaren achter de bar gestaan, maar wel een fatsoenlijk loon bedongen, fooien werden aan het goede doel gegeven..
pef
-22-  pef:
...mijn moeder werkte bij van der Valk toen ze studeerde, grotere proleten zijn er niet te vinden, personeel werd VERPLICHT !! fooi in te leveren ....
Jelle
-23-  Jelle:
@Bart: tuurlijk doet iedereen zijn werk, helemaal waar. Maar waarom zou je de dokter geen bloemetje geven voor een dergelijke mededeling? Juist een beetje extra aandacht voor een ieders werk is juist goed volgens mij. En die aandacht hoeft niet altijd in euro's uitgedrukt te worden, maar kan ook met een kaartje, een praatje of iets dergelijks.

En wat betreft de salarissen: was het maar zo dat ze een fatsoenlijk salaris betalen. Maar waarom zouden ze het doen? Blijkbaar kunnen ze nog steeds personeel vinden dat voor dat salaris wil werken. Bovendien is het argument van de horecabaas altijd dat er nog geld bij komt van de fooi. Maar je hebt gelijk op dit punt!
Bart
-24-  Bart:
@ Jelle: ik heb ooit een meisje in de horeca( werkte bij 'Dansen bij Jansen) een hele grote bos bloemen gegeven, maar daar speelden andere motieven ook een rol...
Jelle
-25-  Jelle:
@ Bart: Hahahaha, ik kan me dat ook weer voorstellen ;) Ik heb ook wel eens een roos gekregen, maar dat was van een Pakistaanse bloemenverkoper... :P
oerWouter
-26-  oerWouter:
Jelle ik vraag me werkelijk af welke barkeeper blij zou zijn met een doos merci aan het eind van de avond. Ze verwachten fooi en dat is nou net het verschil met de huisarts en de bakker; die verwachten niets en zijn dan blij verrast als ze iets krijgen. En dan wordt het ook leuk om te geven.
RudiPensionado
-27-  RudiPensionado:
Bestaat er ook een lijst van beroepen/functies waar het wel en niet gebruikelijk is om, na bewezen goede diensten, een fooi te geven?
-28-  :
@Rudi: de fooi na bewezen goede diensten komt in bijna alle beroepen voor en heet pensioen. ;-)
Arnoud de Jong
@Marco:
Pensioen? Die fooi is dan eigenlijk een sigaar uit eigen doos. ;-)
Bart
-30-  Bart:
@ Marco en Arnoud: als je nu nog niet de pensioengerechtigde leeftijd hebt bereikt, zou ik maar oppassen met die fooi en die sigaar (al dan niet uit eigen doos), het kon wel eens een klapsigaar blijken te zijn...
domino
-31-  domino:
Heb zelf jaren gewerkt als pizzakoerier in Utrecht. Fooien waren de helft van mijn totaalsalaris. Het waren altijd de echte Utrechters die mij goeie fooien gaven, bij de rijkelui en studentjes kon er geen cent af. Als pizzakoerier rijd je soms een hele avond door de regen of de hagel. In de paar jaar tijd dat ik er werkte zijn collega's van mij beroofd en in het ziekenhuis geslagen, of verongelukt in het verkeer. Sinds ik geen pizza's meer bezorg, maar bestel, geef ik ALTIJD fooi.

Maar taxichauffeurs of obers die wisselgeld ongevraagd in hun zak steken, dat kan natuurlijk niet.

Verder verwijs ik even naar de openingsscène van Reservoir Dogs, daar worden alle argumenten eigenlijk al uitgewisseld.
Thijs
-32-  Thijs:
@domino: De situatie in Amerika is vaak wel heel anders dan in Nederland. In principe krijgen serveerster in Nederland een redelijk tot prima salaris. In Amerika krijgen ze soms niks, soms minimumloon, en er zijn zelfs tenten waar het personeel moet betalen om er te mogen werken. (jaja).

Als je dan geen fooi geeft, zit de bediende de volgende dag droog brood te eten. Een absurd systeem, maar het is niet anders.

Zelf hou ik nou eenmaal niet van fooien geven. Zo vind ik taxichauffeurs nooit echt bijzonder fantastisch, maar ben je toch verplicht een fooi te geven. En pizzakoerier een kutberoep? Hoger salaris dan!

Maarja, 't zal toch wel niet veranderen.
RudiPensionado
-33-  RudiPensionado:
Marco, als je tijdig je pensioenvoorziening op niveau hebt is het toch echt geen fooi hoor. Je moet dit natuurlijk niet over de schutting gooien van je werkgever maar ook bijtijds eigen initiatief ontwikkelen.Hoe vroeger je begint hoeveel meer invloed je hebt op je pensioendatum.
Kost een paar centen maar je hebt er dan ook veel aan.
Bart
-34-  Bart:
@ RudiP: voor modaal nederland komt je advies weer veel te laat!
Al heb je 35 jaaar je sufgewerkt voor je pensioen, de 'opbrengst' vanaf nu gerekend is minder dan 80% van de ingelegde gelden: ordinaire diefstal!!!
(oké: off topic, maar een kleine hint om je een beetje gedeisd te houden met je 'adviezen'!
( Zeker net gecasht met 'shorts'?)
RudiPensionado
-35-  RudiPensionado:
Bart,
Advies te laat? Dat nooit want er is altijd weer een nieuwe generatie mensen die voor deze keuze komen te staan. Wellicht heeft dit onderwerp destijds niet je aandacht gehad en dan doet dit nu natuurlijk pijn bij je, en dat nog in deze tijden. Zeker ook niet bekend met het gegeven dat veel mensen 25 jaar voor hun pensioendatum al beginnen met een aanvullende regeling?
Blijkbaar heb je mij, zoals gebruikelijk, weer niet goed begrepen. Het gaat er juist om om zelf ook zorg te dragen voor een oudedagvoorziening en dit niet alleen bij de werkgever/overheid alleen neer te leggen. Veel werkgevers doen hier niet eens aan.
Kortom vadertje staat doet de AOW (hoe lang nog?) en de rest mag je in de toekomst zelf regelen en eventueel aanvullend ook onderhandelbaar maken bij de werkgever via het dan geledende cafetariasysteem.
Zo duidelijker?
PS
Sufwerken?
Had je het over jezelf? :)
Bart
-37-  Bart:
RudiP: begrijpen doe ik jou helemaaal niet meer: als ik het niet met je eens ben, begin je te draaien en te zeiken, ben ik het wel met je eens, moet je toch altijd een weerwoord hebben..
Je reactie hierboven (off topic trouwens, evenals de mijne daarvoor) slaat nergens op: ik bedoelde dat ik als zelfstandige 35 jaar lang me suf gewerkt heb (jazeker!!), en dat alles wat ik gespaard heb, en in vrijwillige pensioenvoorzieningen gestopt heb, nu nog maar 80/70% waard is van de inleg.. Ook ik ben al jong begonnen met m'n pensioen veilig te stellen, maar nu blijkt het een sigaar uit eigen doos te zijn, geen vermogensaangroei, dus minder pensioen, hoe kan ik mij nog duidelijker uitdrukken, Mr. P?
Dat jij in bonus bent, is duidelijk, niets mis mee, maar ga niet lopen zeuren over mensen die hun uiterste best gedaan hebben om hun pensioen te verbeteren, op eigen kosten, en nu de wrange rekening gepresenteerd krijgen...
ZO DUIDELIJKER, MR. PENSIONADIOS?
Het zou beter zijn als vadertje staat sommige 'pensionados' hun AOW zou afpakken, dan was het beter verdeeld...
RudiPensionado
-38-  RudiPensionado:
Bart,
Voorzichtig met je caps-lock.
Maar bespeur ik een vorm van jalouzie bij je? Nee toch? Jij, die je op een ander moment al eens presenteerde als adviseur hebt dan blijkbaar voor jezelf iets niet goed gedaan en daarom doe je nu knorrig?
Dubbel zuur voor je is dat je ook nog hard werkte maar het is altijd beter als een ander dat zegt. :)
Bart
-40-  Bart:
RudiP: iets 2 x zeggen is erger dan iets benadrukken met capslock..
Dus wees maar voorzichtig met je uitlatingen. :-)
Jochem Floor
-41-  Jochem Floor:
@ Jelle: breek me de bek niet open. Ik heb zelfs wel meegemaakt hoe op het Rembrandtplein jonge meisjes die gratis drank tegen hun wil moesten consumeren. Was immers onderdeel van de marketingmix van de ondernemer.

Geen reden om fooi te geven dus, en al helemaal niet om die te laten aftroggelen.
RudiPensionado
-42-  RudiPensionado:
Gisteren een leuke tip gegeven na een bezoekje aan Teasers op het Damrak.
Zij verdienden het helemaal!!!
Bart
-43-  Bart:
Heb je je echt geamuseerd RudiP.?
Wat fijn voor je!
Elsje
-44-  Elsje:
Rudi toch!!

Bart, wat flauw.
RudiPensionado
-45-  RudiPensionado:
Hey, Bartje,
Vandaag ook weer. Leuk man!!
Elsje for president.
bart
-46-  bart:
Fooi voor de grootste tieten, RudiP.?

Reageren?  

Lees vooraf even de regels voor discussies op Amsterdam Centraal door.

Eigen afbeelding bij reacties? Ga naar gravatar.com en meld je aan met het mailadres dat je ook hier voor reacties gebruikt.

(verschijnt niet online, is nodig voor gravatar afbeelding)
(optioneel veld)
Om geautomatiseerde spamreacties te voorkomen, wordt u gevraagd deze simpele vraag te beantwoorden.

Reactiemoderatie staat aan op deze site. Dit betekent dat je reactie niet zichtbaar zal zijn, tot deze is goedgekeurd door een beheerder.

Persoonlijke info onthouden?
Kleine lettertjes: Alle HTML-tags behalve <b> en <i> zullen uit je reactie worden verwijderd. Je maakt links door gewoon een URL of e-mailadres in te typen.