AmsterdamCentraal.nl

Waar was ik gebleven? O ja: op metrostation Reigersbos is de roltrap stuk. En niet alleen op Reigersbos. Op de Sneevlietweg is de roltrap al minstens anderhalve week buiten gebruik. De roltrap op metrostation Zuid is al zo lang kapot dat ik niet eens meer beter weet. Op Waterlooplein doet de roltrap het weer, maar nog niet zo heel lang geleden heeft-ie minstens vier weken stilgestaan.

Bovengenoemde metrostations zijn de haltes waar ik meestal in- of uitstap. Maar ik kan me voorstellen dat het op de andere stations niet veel beter is. Laten we het beestje maar bij z'n naam noemen: het GVB heeft een probleem met roltrappen en liften. Vaak staan ze dagen of zelfs weken stil zonder dat er iemand naar om lijkt te kijken. Meestal ontbreekt informatie over wanneer het euvel verholpen zal zijn. Als die informatie er wel is, wordt de einddatum eens per week 'naar rechts verschoven'.

Na een dag of wat ben ik benieuwd of de storing op Reigersbos überhaupt bekend is bij het GVB. Het zou immers zomaar kunnen dat zo'n defect niet gemeld wordt, omdat iedereen ervan uitgaat dat iemand anders dat al heeft gedaan. Dus bel ik met de klantenservice. Tot mijn verrassing weten ze daar van de storing. 'Maar wanneer de roltrap wordt gerepareerd weten we niet. We kunnen namelijk geen monteurs krijgen.'

Ik hang op en denk na. Het GVB is niet het enige bedrijf in Amsterdam dat roltrappen gebruikt. De Bijenkorf, de Hema, Scheltema (de boekhandel, niet de kroeg), de NS, V&D, C&A, De Slegte en de Luchthaven Schiphol: allemaal hebben ze roltrappen. Roltrappen die zelden of nooit stilstaan. En als ze een keertje stilstaan, dan wordt er in een mum van tijd een monteur bijgehaald. Geen wonder dus, dat het GVB voortdurend achter het net vist!

Maar serieus: hoe kan het dat het GVB als enige bedrijf geen monteurs kan krijgen? Zou het vervoerbedrijf zijn rekeningen niet betalen? Of wordt met noodzakelijke revisies zo lang gewacht dat de schade steeds moeilijker herstelbaar is? Op die manier loop ik een week te speculeren en te gissen. Maar al met al is de roltrap nog steeds niet gerepareerd. Ik besluit nog eens met de klantenservice te bellen.

Niet geheel tot mijn verbazing wordt me nu een ander verhaal verteld: 'We kunnen geen onderdelen krijgen'. Dat lijkt me kras. Ik besluit door te vragen. En omdat ik toch bezig ben vraag ik ook naar de roltrappen op Sneevlietweg en Zuid. 'De roltrappen op de metrostations zijn uitzonderlijk lang', zegt de vriendelijke dame van de klantenservice. Ik antwoord dat ik dat iedere dag aan den lijve ondervind, maar dat ik niet inzie wat dat met de verkrijgbaarheid van onderdelen te maken heeft. 'De kettingen en andere onderdelen moeten op maat worden gemaakt.'

Maar, vraag ik, is het dan niet verstandig om reserveonderdelen op voorraad te houden? En dan komt eindelijk de aap uit de mouw: 'Voor iedere inkoopaanvraag moeten we toestemming vragen aan de gemeente. Daar gaan weken overheen - de bureaucratische molens malen langzaam. Daarom duurt het vaak zo lang voordat de storingen worden verholpen. We hebben echt enorme problemen met liften en roltrappen. Onze excuses voor het ongemak*.'

Dus toch een geldkwestie, als ik het niet dacht. En nog wel eentje waarvoor de gemeente verantwoordelijk is. Op zich is het natuurlijk best verklaarbaar dat er even geen geld overschiet voor het GVB. Er zijn de afgelopen jaren immers grote investeringen gedaan. Er zijn miljoenen over de balk gesmeten voor een chipkaartsysteem dat de reiziger handenvol geld kost en dat niet werkt bovendien. Er is een heel leger onbemiddelbare clowns in fantasie-uniformen gestoken om erop toe te zien dat niemand in de metro zijn bammetjes eet. En als klap op de vuurpijl wordt er een nieuwe metrolijn aangelegd die (als het even meezit) al in 2025 kan worden geopend. Bijzaken als 'dienstverlening' komen dus even op het tweede plan.

Maar waarom is er geen geld voor reparaties? Misschien zie ik de zaken te simpel, maar in mijn optiek kun je een overheid bekijken als een tot in het absurde uitvergroot huishouden. Nu leg ik thuis geen nieuwe metrolijnen aan (en ik steek ook niemand in fantasie-uniformen, dank u), maar ik heb wel ergens een reservering achter de hand voor reparaties en vervangingen. Als mijn wasmachine stukgaat, dan heb ik geen tijd voor inkoopaanvragen of ingewikkelde bureaucratische procedures. Die machine moet worden gerepareerd en daarvoor is geld nodig, basta. Ik ben geen financieel genie, verre van, maar dat stukje elementaire huishoudkunde begrijp ik nog net. Waarom zou dat bij de gemeente anders liggen?

Er is een mooi Amerikaans gezegde, dat luidt: 'If it ain't broke, don't fix it'. Persoonlijk zou ik die zegswijze graag omdraaien: 'If it's broke, fix it.' En vlug wat.

_{*) Wanneer gaat het GVB eens T-shirts en koffiemokken bedrukken met 'Onze excuses voor het ongemak' - als een soort Nederlandse tegenhanger van 'MIND THE GAP'?}