AmsterdamCentraal.nl

Naar ik heb begrepen uit de krantenberichten, is de uitvoering van de WMO ('Wet Maatschappelijke Ondersteuning') per 1 januari overgedragen aan de gemeenten. Dat betekent ondermeer dat de gemeente de thuiszorg openbaar moet gaan aanbesteden. De klus wordt dan gegund aan degene met de beste kwaliteit/prijsverhouding. De gemeente Amsterdam is echter nog niet zo ver, die vergadert er nog over. Op zich is dat verstandig, eerst denken, dan doen. Maar handenwringend vraag ik mij intussen af: wordt het straks beter of slechter met die (gedeeltelijke) marktwerking?

Papierwinkel
Wie thuiszorg nodig heeft krijgt een indicatiestelling met daarin het aantal uren benodigde zorg en de te betalen eigen bijdrage. Dat is een pak papier dat met de beste bedoelingen is volgeschreven, maar waar mijn vader van 96 glazig naar zit te staren en waar mijn moeder nerveus van wordt. Maandelijks krijgen zij bovendien een afrekening van het aantal geleverde zorg-uren en de eigen bijdrage. Ook die ziet er dusdanig ingewikkeld uit dat ze voor al die kleine lettertjes hun leesbril niet meer durven opzetten. En dat was dan alleen nog maar de papierwinkel.

Ook aan de uitvoeringskant voltrekken zich onnavolgbare taferelen. Mijn ouders worden verzorgd door één van de grootste zorginstellingen in Amsterdam, de Amsterdamse Thuiszorg. Ik zou niet in de schoenen willen staan van degene die de werkroosters moet indelen. Ondanks de ongetwijfeld goede bedoelingen gaan er regelmatig dingen mis. De oudjes worden meer dan eens opgebeld dat de thuishulp op een ander moment komt dan afgesproken. Het nieuwe tijdstip zijn ze vergeten zodra ze de hoorn neerleggen. Want dat krijg je als je oud bent.

Misbruik
Verder is de hoeveelheid verschillende medewerkers die over de vloer komt niet meer te overzien. Telkens weer anderen, terwijl toch als bekend verondersteld mag worden dat oude mensen graag een beetje houvast hebben aan een beperkt aantal bekende gezichten. Telkens is het weer spannend wie ze nu weer hebben binnengelaten. Want bij een dergelijke aanpak ligt natuurlijk misbruik door lieden met minder goede bedoelingen op de loer. Iedereen kan zich voor thuiszorger uitgeven en de oudjes zijn niet assertief genoeg om meerdere keren per dag naar een legitimatie te vragen.

Koude kliek
Verleden week trof ik bij een bezoek aan mijn ouders drie thuishulpen tegelijk in het huis aan. Eentje stond er in de keuken het eten op te warmen. Dat zijn van die diepvriesmaaltijden die tien minuten in de magnetron moeten. Ondertussen werd alvast het toetje geserveerd. Mijn wazige vader begon het direct naar binnen te werken. Hij had honger, want het was al half acht. Onderwijl zat de tweede thuishulp mijn vaders benen in te smeren met een huidzalf. Dat moet iedere avond. Maar volgens mij niet terwijl hij zit te eten. De derde thuishulp was geen thuishulp, maar een vriendin van één van de twee, die een keertje meeliep om te zien of dit werk ook wat voor háár was. Haar zorginspanning bestond uit het druk heen en weer beppen met de andere twee. Daarna werd de opgewarmde diepvrieskliek opgediend, maar mijn vader had al genoeg gehad.

Poolse Landdag
De volle woonkamer met de kwebbelende thuishulpen was in mijn beleving inmiddels ontaard in een heuse Poolse Landdag. Mijn moeder stond doodsangsten uit dat mijn vader het niet langer zou trekken en plotseling zou uitbarsten in een woedend 'En nou allemaal eruit!'. Dat is namelijk al eens eerder gebeurd. Sommige thuishulpen willen dan niet meer bij mijn ouders thuis komen omdat mijn vader 'zo agressief reageert'. Of ze fluisteren 'dat hij nu toch wel dement wordt'.
Dement of niet dement, ik zou werkelijk niet weten hoe hij dan wél zou moeten reageren als hij zo'n kermis onder het eten over de vloer krijgt. De dag gaat komen dat hij met de maaltijd op z'n rollator richting wc vertrekt. Daar zit je tenminste rustig.

Het is zeker niet alleen kommer en kwel met de thuiszorg. Er zijn legio krachten die wél heel deskundig en zorgzaam hun werk doen. Niettemin verdient het aanbeveling om de praktische uitvoering van de zorg wat beter af te stemmen op het verminderde incasseringsvermogen van de hoogbejaarde clientèle. Misschien kan de gemeente hier bij de aanbesteding een bijzonder aandachtspunt van maken.