Opzoeken!

Opzoeken!

Centrum - Ik ben geen lichtgelovig iemand. Als iemand iets zegt neem ik dat niet voetstoots aan. Sterker: over het algemeen ben ik geneigd om iedere mededeling, hoe triviaal ook, stante pede te controleren. Dat kan heel vermoeiend zijn, bijvoorbeeld op feestjes, waar je het ene merkwaardige verhaal na het andere hoort, terwijl er niet altijd voldoende naslagwerken voorhanden zijn. Mijn vrienden weten dat inmiddels. Weliswaar nodigen ze me nog uit voor hun feestjes, maar bij binnenkomst word ik vlug met een goeie fles wijn in de studeerkamer geposteerd. Af en toe sturen ze iemand naar binnen om iets onwaarschijnlijks tegen me te zeggen, dat ik dan meteen kan opzoeken. Zo heb ik ook een leuke avond.

Door iedere mededeling op die manier te toetsen, heb ik in de loop der jaren een encyclopedische kennis van nutteloze feiten en feitjes verworven. Maar soms slipt er weleens een feitje doorheen. Neem nu het geval van de Schreierstoren. Jarenlang heb ik geloofd dat die aan zijn naam is gekomen doordat zeelieden er door hun huilende vrouwen werden uitgezwaaid. Als ik me niet vergis heb ik dat zelfs op school geleerd. Desondanks heb ik nooit de moeite genomen om het verhaal te controleren. Het is immers een heel plausibele geschiedenis.

Plausibel maar onjuist. Niet lang geleden wandelde ik langs de Prins Hendrikkade naar het Centraal. Aan de gevel van de Schreierstoren, zag ik, was zo'n poepbruin ANWB-bordje bevestigd, waarop informatie over het monument te lezen was. Normaal gesproken negeer ik die bordjes: de schaarse informatie die erop staat heb ik natuurlijk allang opgezocht. Maar dit keer - ik had tijd over - was ik benieuwd of het aardige verhaal over die zeemansvrouwen ook werd vermeld. Nee dus. 'De naam van de toren', stond er op het bordje, 'is afgeleid van het feit dat de stadsmuur op deze plek een scherpe (scrayer) hoek maakte.'

Dat is een heel wat prozaïscher geschiedenis. En dat is jammer. Maar wat me werkelijk frustreert is dat ik dat verhaal van die huilende vrouwen twintig jaar lang geloofd heb. Dat ik nooit eens heb nagekeken of het waar was. En dat terwijl een kind weet dat namen van plaatsen of gebouwen niet altijd met de werkelijkheid overeenstemmen. Om dat te zien hoef je alleen maar op Gein uit de metro te stappen.