Home > > Het rechtsgevoel van Aboutaleb

Het rechtsgevoel van Aboutaleb

Aboutaleb, foto: Jean-Pierre Jans
Ahmed Aboutaleb is gechoqueerd omdat de Amsterdamse Rechtbank vorige week heeft besloten dat de Dienst Werk en Inkomen ten onrechte de uitkering van een man heeft stopgezet, nadat bij hem tijdens een huisbezoek drie kilo hasj werd aangetroffen. De wethouder gaat in hoger beroep, omdat hij het bizar vindt dat Amsterdam gedwongen wordt een uitkering te geven aan iemand die bijklust.

Nu is Aboutaleb ongetwijfeld oprecht (en terecht) verontwaardigd over de manier waarop de man zijn uitkering combineert met een lucratieve hasjhandel, maar in wezen gaat het daar niet om. Er staat namelijk veel meer op het spel. De uitspraak van de rechter kan het einde betekenen van de huisbezoeken die in Amsterdam onaangekondigd bij uitkeringsgerechtigden worden afgelegd, zonder dat daar een specifieke aanleiding toe is. En dat is nou juist een onderdeel van de fraudebestrijding waarmee de Dienst Werk en Inkomen zoveel succes zegt te hebben.
Volgens Aboutaleb is alles volgens de regels gegaan. De controleurs hebben zich netjes gelegitimeerd bij binnenkomst en kregen van de man toestemming binnen te komen en zijn woning te doorzoeken. De man ontkent dat en volgens de rechtbank is B&W er niet in geslaagd aan te tonen dat hij daarover liegt. Maar, veel belangrijker is, dat de rechtbank het helemaal niet relevant vindt of die toestemming wel of niet is gegeven, dat hele huisbezoek had nooit mogen plaatsvinden, omdat er geen specifieke aanleiding was om aan te nemen dat deze man de boel belazerde.

En daarmee raakt de rechtbank de kern van de zaak. In welke gevallen een huiszoeking – tegenwoordig doorzoeking genoemd, omdat het niet altijd om woningen gaat – is toegestaan, is duidelijk geregeld in het wetboek van strafrecht. Zonder acute aanleiding, of doorzoekingbevel van de rechter, heeft niemand iets te zoeken in iemands woning. Het aanvragen van een uitkering maakt je in Amsterdam automatisch tot verdachte die zo’n doorzoeking rechtvaardigt. Wat een huisbezoek genoemd wordt, loopt in de praktijk namelijk meestal uit op een doorzoeking, waarbij in kasten wordt gekeken en de inhoud van wasmanden en tandenborstelrekjes wordt beoordeeld.

Natuurlijk, de ambtenaren hebben instructie gekregen toestemming te vragen aan de bewoner, zowel voor het betreden als het doorzoeken van de woning, maar niet alleen gebeurt dat niet altijd even netjes, als we het onderzoek van de Gemeentelijke Ombudsman (pdf) van begin juli mogen geloven, het is ook maar de vraag of mensen zich wel voldoende realiseren dat ze die vraag ook met nee mogen beantwoorden en of een nee niet automatisch tot stopzetting van de uitkering leidt. Bovendien, als het aan Aboutaleb ligt, wordt die mogelijkheid tot weigering sowieso afgeschaft.

"Dit gaat in tegen elk rechtsgevoel", zei Aboutaleb volgens een zekere krant gisteren tegen gemeenteraadsleden. Hij doelde er daarmee op dat hij het onacceptabel vindt dat mensen misbruik maken van uitkeringen en zo de gemeenschap veel geld kosten. Dat dat aangepakt moet worden, bestrijdt niemand. Maar dat de methode die nu gehanteerd wordt om fraude op te sporen net zozeer tegen elk rechtsgevoel in gaat, lijkt Aboutaleb maar niet te willen begrijpen.

P.S. De ANBO voor 50-plussers heeft naar aanleiding van de gerechtelijke uitspraak aangekondigd een proefproces te starten tegen de Sociale Verzekeringsbank, die ook gebruikmaakt van onaangekondigde huisbezoeken en roept iedereen die daarvan het slachtoffer is geworden op zich te melden.

elf reacties op "Het rechtsgevoel van Aboutaleb"

-1-  :
wel interessant dat niemand hier op reageert - het betreft hier toch best een belangrijk onderwerp: wat mag de overheid allemaal om fraude te bestrijden?

Ik ben daar heel dubbel over: aan de ene kant ben ik het eens met de rechter: de overheid kan niet zomaar, 'zonder aanleiding' bij mensen naar binnen komen. Vooral omdat de overheid toch een stukje machtiger is dan elke willekeurige burger, is het belangrijk dat er een correctie van die onevenwichtigheid plaatsvindt via de rechter, en daarom moet er een stevige bewijslast bij de overheid liggen om dit soort zaken te mogen 'doen'.

Anderzijds is die fraude me ook een doorn in het oog - mensen die bijklussen, niet alleen maar door marihuana te verkopen, maar ook door 'zwart te werken', en ondertussen wel aanspraak maken op gemeenschapsgeld wat eigenlijk alleen de écht noodruftigen ten goede dient te komen, bah. Ik snap gewoonweg niet hoe mensen het zichzelf toestaan geld weg te kapen voor de neus van iemand die het écht nodig heeft en verdient.

Het zou al een heel stuk schelen als mensen in dit land gewoonweg meer hun eigen verantwoordelijkheid voor hun eigen lot onder ogen zagen en zichzelf uit de modder trokken. Het zou al een heel stuk schelen wanneer mensen een gevoel van trots hadden op hard en eerlijk werken,in plaats van de permamente afhankelijkheid die ze creëren via een overheid die slechts met moeite het onderscheid kan maken tussen écht hulpbehoevenden en oplichters. Het zou al een heel stuk schelen wanneer mensen gewoonweg een stukje oprechter en eerlijker leefden - maar dat is helaas niet zo, en daarom is de maatregel van doorzoekingen een effectieve maatregel.

gevangen tussen moraliteit enerzijds en effectiviteit anderzijds, mooi is dat!
Sigi
-2-  Sigi:
Ja Daniel, het zou al een heel stuk schelen als oplichters oplichter op hun voorhoofd getatoueerd zouden krijgen. Jezeld uit de modder trekken was een knap staaltje van Baron van Munchhausen, normale mensen zakken zornder hulp gewoon verder weg (vaak nog een handje geholpen door degenen die een “liberale” ieder voor zich en mamon voor ons allen staat voorstaan). De alom afglijdende normen qua privacy etc. blah blah veiligheid, blah blah terrorisme, blah blah oplichters en uitvreters (alleen die mensen die misbruik van uitkeringen maken, witte boorden criminelen laten we rustig lopen hoewel het daar om veel meer geld gaat) geven mij een bijzonder onveilig gevoel. En nee, ik licht niets of niemand op, werk, betaal keurig belasting, (ver)huur niet onder, zet m'n vuil op tijd buiten maar heb wel minimaal 5 tandenborstels.
Ik ben héél blij met het standpunt van de rechter.

En gezien de teneur van je reactie:
“gevangen tussen moraliteit enerzijds en effectiviteit anderzijds”
aan de kant van de moraliteit zit zo te lezen een heel groot gat waar je makkelijk door kunt ontsnappen.
-3-  :
interessant dat je het liberalisme interpreteert als 'íeder voor zich en mamon voor ons allen'. Ik heb het juist leren kennen als 'zoveel mogelijk vrijheid voor iedereen om hun eigen leven naar beste kunnen en eer en geweten te leven', en zie de 'socialere' politieke visies als 'de moraal van het ressentiment': 'de rijken', of dat nu rijk in geld, capaciteit, of morele ruggegraat is, zijn daarin altijd maar weer de slechteriken en de schuld van alles, en de armeren, die moeten altijd geholpen worden door de rijkeren, want zij hebben pech. Een dictatuur van de doorsnee dus, een armoede-cratie, zowel qua geld, als ook qua capaciteit, als ook qua morele ruggegraat.

Zo lang er een belasting staat op hard werken en getalenteerd zijn, en jezelf daar voor willen belonen met geld en andere middelen, komt het met dit land inderdaad nooit goed.
f.bol
-4-  f.bol:
Amen.
yanny scutt
-5-  yanny scutt:
Aboutaleb heeft groot gelijk! Maar wat hij misschien niet helemaal beseft is dat heel veel mensen die nu nog een uitkering 'genieten' allang werken!

Zij zijn doorverwezen naar integratie-buro's en die zijn zeer 'marktgericht' en behandelen iedereen als zodanig..

Werkgevers maken dankbaar gebruik van de door de overheid gecreerde 'slavenmarkt' en dat is fnuikend!

Aboutaleb moet de werking van de integratie-buro's aan de kaak stellen en opkomen voor de mensen die een normaal dienstverband aan willen gaan! Want daar is e.e.a. heel erg mis! Groet; Yanny
Suffie
-6-  Suffie:
We moeten opletten dat we twee dingen niet door elkaar halen: voor een doorzoeking op basis van het wetboek van strafvordering (Het wetboek van strafrecht zegt daar helemaal niets over) is een verdenking nodig en daarna minimaal toestemming van een rechter-commisaris. De controleurs van de sociale dienst zijn vaak wel opsporingsambtenaar, maar treden op op basis van bestuursrechtelijke gronden, wat hun meer mogelijkheden geeft om inlichtingen in te winnen. Huisbezoeken zijn dus nooit strafrechtelijk en er is dus ook geen sprake van verdachten, tenzij een rechtmatig bezoek een strafbaar feit aan het licht brengt en dan komt diezelfde rechter weer om de hoek kijken.
daniel s.
-7-  daniel s.:
yanny, kun je me uitleggen hoe de huidige wetgeving omtrent arbeid een 'slavenmarkt' constitueert? Dat wil zeggen: is het écht zo, wat jij suggereert, dat mensen gedwongen worden te werken zónder betaling?

Zoals ik het zie, is een arbeidscontract een contract wat vrijwillig gesloten is door twee partijen: de werkgever en de werknemer. Is de werknemer niet tevreden, dan had hij of zij het contract niet moeten sluiten.

Voeg daarbij dat de overheid erg op handen is van de werknemer: zo kan een werkgever nooit zomaar iemand ontslaan: pas wanneer iemand echt letterlijk met de ene hand in de kassa en de andere hand in het slipje van de onwillige secretaresse betrapt, dan, héél misschien, is ontslag op staande voet mogelijk. In alle andere gevallen moet de werkgever bakken met geld betalen om van iemand af te komen, zelfs als hij kan aantonen dat de werknemer in kwestie minder goed functioneert , etc etc, etc. In die zin heb je gelijk, Yanny: de Nederlandse arbeidsmarkt is een slavenmarkt - alleen zijn de slaven niet de werknemers, maar de werkgevers.
Alex van Veen
-8-  Alex van Veen:
Goed commentaar Marleen! Hoewel ik Aboutaleb, bij wijze van uitzondering, redelijk hoog heb zitten als PvdA-politicus, constateer ik tegelijkertijd dat dientengevolge (of dankzij) alle mediaaandacht 's mans succes naar het hoofd stijgt. Hij kan het niet laten zich van tijd tot tijd als koning van de stad te gedragen.

Dit bleek onder meer uit zijn dubieuze gedrag in Westerpark, waar hij een centraal uitkeringskantoor voor daklozen wilde openen, zónder inspraak van de buurtbewoners. Die moesten daar maar begrip voor opbrengen, vond hij. De buurt liep alsnog te hoop tegen het voornemen van de wethouder, en inmiddels is bekend dat het plan van de baan is.

Zijn houding ten opzichte van de huisbezoeken bij uitkeringsgerechtigden die niets op hun kerfstok hebben, ligt in het verlengde hiervan. Aboputaleb legt zich niet neer bij de uitspraak van de rechtbank, nee, de man staat zelf boven de wet. Hij wil het zelfs mogelijk maken dat het recht van de burger om een doorzoeking te weigeren, komt te vervallen! Die man moet geen minister worden...

Het wordt tijd om de rollen om te draaien. We bellen in hoedanigheid als rechercheur van de sociale dienst onaangekondigd in het weekend bij de man aan, dringen zijn woning binnen (toestemming is toch niet nodig?), doorzoeken zijn klerenkasten, snuffelen door zijn onderbroeken, pluizen zijn boeken en persoonlijke brieven uit en tellen de washandjes in zijn badkamer. Want wie zegt ons dat Aboutaleb niet bijsnabbelt naast zijn meer dan riante ambtenarensalaris?

Ahmed Aboutaleb, zou u dan achteraf nog steeds zo tevreden en content zijn over het werk van uw 'onderdanan'?
alex
-9-  alex:
'onderdanen' moet het natuurlijk zijn en gaan 'onderdanan', sorrie.
Theo
-10-  Theo:
De harde criminelen zullen ze wel met rust laten maar pas op Mien Dobbelsteen; ze komen je halen!
piet
-11-  piet:
Ja maar we willen graag Aboutaleb ook vervolgen omdat hij haat heeft gezaaid
jegens mensen in de bijstand dus meneer
aboutaleb graag 5 jaar de lik in. Vanwge de vernieling van het vetrouwen in de overheid,

Reageren?  

Lees vooraf even de regels voor discussies op Amsterdam Centraal door.

Eigen afbeelding bij reacties? Ga naar gravatar.com en meld je aan met het mailadres dat je ook hier voor reacties gebruikt.

(verschijnt niet online, is nodig voor gravatar afbeelding)
(optioneel veld)
Om geautomatiseerde spamreacties te voorkomen, wordt u gevraagd deze simpele vraag te beantwoorden.

Reactiemoderatie staat aan op deze site. Dit betekent dat je reactie niet zichtbaar zal zijn, tot deze is goedgekeurd door een beheerder.

Persoonlijke info onthouden?
Kleine lettertjes: Alle HTML-tags behalve <b> en <i> zullen uit je reactie worden verwijderd. Je maakt links door gewoon een URL of e-mailadres in te typen.