Al die officiële kunstenaars en kunstplaatsen doen je echter bijna vergeten dat er nog een andere categorie kunstenaars is. De guerillas van de kunst: de straatkunstenaars
Bijvoorbeeld: ik weet niet of ze er nu nog hangen, maar gister zag ik ze nog: de hangende pijltjes. Dat zijn kleine, volgens mij uit multiplex gezaagde, beschilderde pijlen, die vervolgens beschilderd met woorden en kleurtjes en al in de bekabeling van de tram of elders wordt opgehangen. Ik zag er gisteren 3: eentje halverwege het Damrak, boven de tramrails, met de woorden 'knew' en 'new' op beide kanten, eentje boven het terras van de Maoz bij Centraal Station, met daarop de woorden 'blow' en 'job', en eentje in een boom boven de straat langs de fietsflat, waarvan ik vergeten ben wat er op stond. De pijltjes wijzen gezapig omhoog de hemel in en schommelen in de wind - maar: van wie zijn ze? Wat willen ze zeggen? En maakt dat eigenlijk uit?
Een ander kunstwerk, en dit is echt iets dat alleen in Amsterdam kan: ik zag een echte, klassieke 'readymade', niet in een museum, niet op een tentoonstelling, maar gewoon, op straat, om preciezer te zijn, op de brug die de kruising vormt tussen de Eglantiersgracht en de Derdie Leliedwarsstraat. Dat was afgelopen zondagavond, toen ik na een zwoele zondagavond in het Vondelpark besloot om via de Jordaan naar de pont te fietsen. Op die bewuste brug kwam ik iets vreemds tegen: midden op de brug stond een toiletpot. Een toiletpot bedekt met rozen. Marcel Duchamp had het niet beter kunnen bedenken! Die pot zal nu vast weggehaald zijn, maar even heeft er toch zo'n simulacrum gestaan: oh, Prachtig Bevreemdend Porceleinen Object! Dat je nog met enige trots op je eigenzinnige zondagavondgedrag richting het grofvuil moge gaan.
En er zijn meer voorbeelden: denk naast de ondertussen obligate maar vaak prachtige graffiti, de ondertussen volledig in het straatbeeld opgegane 'Space Invaders' (klikt u maar en ziet u eens hoe u het voor de hand liggende hebt gemist, en lees ook eens de tekst op het bord onder de space invader op foto 8, uit de Warmoesstraat - prachtig) ook eens aan de prachtige straatzangers en -muzikanten die Amsterdam rijk is (naast de soms ook bizarre accordeon-prut, wat bijna een kunstzinnig genre van zelf-parodie op zichzelf wordt), aan de goocheleraars en vuurvreters, de levende standbeelden en nog veel meer. Het zijn in wezen allemaal doorwrochte commentaren op het publieke van de publieke ruimte, postmoderne grillen waar een man als Baudrillard trots op zou zijn - maar het is er toch voornamelijk ook als creatief en verrassend vermaak voor wie het zien wil.
Amsterdam is een stad van kolderieke kunstenaars. Neem vandaag vrij van uw duffe kantoorbaan, ga de straat op en geniet ervan!
Het zonder toestemming aanbrengen van uitingen op andermans eigendom is net zomin 'kunst' als het doelloos in elkaar timmeren van voorbijgangers 'vechtsport' is.