Onbegrijpelijk is het niet: het Stadionplein is één van de lelijkste pleinen in Amsterdam. Het ligt dicht bij een aantal uitvalswegen en Schiphol. Een van deze uitvalswegen is de Amstelveenseweg, dat onderdeel is van het zogenaamde "hoofdnet auto". Dit is een verkeersader dwars door Amsterdam, waarlangs al het gemotoriseerd verkeer wordt geleid of op uitkomt. Daarmee vormt het gebied de toegangspoort tot het zuidelijke gedeelte van de stad. Dat vraagt om een ambitieus plan. "Het stadsdeel en de gemeente willen het Stadionplein het karakter geven dat bij deze belangrijke locatie past. Het moet een mooi en levendig plein worden met een zekere beslotenheid: een plek waar mensen graag verblijven" aldus het Concept Stedenbouwkundig Programma van Eisen (SPvE).
Zorgwekkend is dat er binnen dit Programma van Eisen feitelijk een model wordt opgedrongen. Na de formulering van enkele eisen behandelt het Programma de geschiedenis van het plein tegen het licht van Plan Berlage, en maakt een interessante vergelijking tussen verschillende pleinen in Amsterdam. Dan wordt plots een boek van Paul Zucker uit de kast getrokken. Town and Square dient als theoretische onderbouwing voor de herprofilering van het Stadionplein, waarvan bebouwing een onderdeel moet gaan uitmaken. Omdat het Stadionplein een zogenaamd "amorf plein" is, een plein met een onduidelijk afgebakende ruimte, wil het stadsdeel iets anders. In typeringen van Zucker moet het een "gedomineerd plein" worden. Dat betekent "prominente bebouwing aan één zijde". Of zoals het stadsdeel toelicht: "het Stadionplein leent zich goed voor in het oog springende bebouwing aan één zijde."
Daarmee kunnen we de resterende vijfentwintig bladzijden in de prullenbak gooien. De toekomst van het Stadionplein ligt verscholen in het zojuist aangehaalde zinnetje. Andere mogelijkheden doen er eigenlijk niet toe. Het gesloten bouwblok dat exact de rooilijnen van de bestaande aangrenzende bebouwing volgt en voldoet aan de eisen voor daglicht, uitzicht, buiten- en bergruimte, is vanwege de ruimte beperkt. Een variant hierop, met een gebouw dat vóór de rooilijn aan de pleinzijde is geplaatst, "lijkt niet geschikt omdat in dit geval de Van Tuyll van Serooskerken-as zou worden doorbroken. Bovendien zou het blok door zijn vreemde positie op het plein uit de toon vallen." Laagbouw is dus geen optie. Een tweede model wordt met veel pluspunten naar voren geschoven: een landmark! Een gebouw dat uitsteekt boven de bestaande bouwblokken. Oftewel: "in het oog springende bebouwing aan één zijde." Vreemd is het dus niet, wanneer we in 2008 met een kroket in de hand tegen een 55 meter hoge "Flank" aankijken.
Op deze plannen heeft de burger een reactie kunnen geven, "interactieve beleidsvorming" noemen politici dit. Ongeveer zestig mensen zijn aanwezig tijdens de inspraakavond, "waaronder veel bewoners uit de Stadionbuurt" aldus de stadsdeelkrant Oud-Zuid. Even later lezen we in diezelfde krant: "De inspraakreacties kunnen voor het Dagelijks Bestuur aanleiding zijn om het concept SPvE aan te passen." Kunnen? Zowel het concept SPvE als de inspraakavond lijkt overbodig, af en toe een stem uitbrengen is genoeg. Lang leve de nieuwe politiek!
Daarmee kunnen we de resterende vijfentwintig bladzijden in de prullenbak gooien. De toekomst van het Stadionplein ligt verscholen in het zojuist aangehaalde zinnetje. Andere mogelijkheden doen er eigenlijk niet toe. Het gesloten bouwblok dat exact de rooilijnen van de bestaande aangrenzende bebouwing volgt en voldoet aan de eisen voor daglicht, uitzicht, buiten- en bergruimte, is vanwege de ruimte beperkt. Een variant hierop, met een gebouw dat vóór de rooilijn aan de pleinzijde is geplaatst, "lijkt niet geschikt omdat in dit geval de Van Tuyll van Serooskerken-as zou worden doorbroken. Bovendien zou het blok door zijn vreemde positie op het plein uit de toon vallen." Laagbouw is dus geen optie. Een tweede model wordt met veel pluspunten naar voren geschoven: een landmark! Een gebouw dat uitsteekt boven de bestaande bouwblokken. Oftewel: "in het oog springende bebouwing aan één zijde." Vreemd is het dus niet, wanneer we in 2008 met een kroket in de hand tegen een 55 meter hoge "Flank" aankijken.
Op deze plannen heeft de burger een reactie kunnen geven, "interactieve beleidsvorming" noemen politici dit. Ongeveer zestig mensen zijn aanwezig tijdens de inspraakavond, "waaronder veel bewoners uit de Stadionbuurt" aldus de stadsdeelkrant Oud-Zuid. Even later lezen we in diezelfde krant: "De inspraakreacties kunnen voor het Dagelijks Bestuur aanleiding zijn om het concept SPvE aan te passen." Kunnen? Zowel het concept SPvE als de inspraakavond lijkt overbodig, af en toe een stem uitbrengen is genoeg. Lang leve de nieuwe politiek!
AT5 Nieuws
RTV Noord-Holland
Politie Amsterdam
Amsterdam.nl
RTV Amstelveen
Parool Nieuws Amsterdam
negen reacties op "Directe democratie op het Stadionplein!"
Welke vorm de nieuwe bebouwing krijgt is natuurlijk erg belangrijk, maar ik ben vooral ook heel benieuwd hoe de rest van het plein er komt uit te zien. De lelijkheid van het plein zit hem namelijk niet zozeer in het ontbreken van hoge bebouwing, zoals men ons natuurlijk graag zou laten geloven. Zo amorf is het plein helemaal niet volgens mij, zeker niet nu de lege hoek is opgevuld met de nieuwbouw van het Olympisch kwartier. De “dominerende factor” is er natuurlijk ook al lang: het Olympisch Stadion.
Nee, de lelijkheid zit hem vooral in het feit dat de huizen eromheen er deels erg grauw uitzien, en vooral in het feit dat het plein zelf, voorzover het niet uit verkeerswegen bestaat, niet meer is dan een vage verzameling schots en scheve betonplaten die zelfs als parkeerplaats en part-time marktplein is mislukt omdat elke structuur ontbreekt. Wat de grauwheid betreft: als de grijze blokken schoongemaakt worden, wat in de omliggende straten vaak al gebeurd is, dan blijken ze eigenlijk een heel fraaie en zonnige lichtgele kleur te hebben. Wat betreft het plein zelf: daar valt best een echt plein van te maken zonder een woon- of kantoortoren neer te zetten, maar dan moet je wel in de eerste plaats nadenken over hoe je dat gaat aanpakken, en niet in plaats daarvan al je tijd, energie, en geld steken in het ontwikkelen van plannen voor nieuwe torens.
Op zich ben ik absoluut geen fel tegenstander van nieuwe bebouwing op zich. Ik ben er alleen niet zo gerust op dat er wel genoeg aandacht geschonken wordt aan de inrichting van wat er dan van het plein zelf overblijft.
Ik ben in ieder geval niet zo gecharmeerd van de hoge bebouwingsvarianten. Men heeft het over een “poort naar de stad”, maar zeker in het geval van de flankvariant is dat dan wel een dichte poort. Bovendien zal het plein zelf dan voortaan gedomineerd worden door de nieuwe toren, en niet door het stadion met zijn Marathontoren. Voor een “Stadionplein” zou ik dat toch een beetje raar vinden.
Zelf heb ik nooit een uitnodiging gekregen, ik las er toevallig over in Het Parool. Misschien heeft het bericht in de Stadsdeelkrant gestaan, mis je die een keer dan ben je de pineut.
Daarom moet zo'n bijeenkomst breed worden aangekondigd. Als stadsdeel zou je een aparte editie van de stadsdeelkrant kunnen maken, geheel gewijd aan het plein. Er moet ook duidelijk vermeld worden dat mensen daadwerkelijk invloed kunnen uitoefenen (en niet zoals het bij de HSL ging, zogenaamd “interactieve beleidsvorming”).
Het enige probleem is de eindafweging, het stadsdeel hoeft feitelijk niet te luisteren naar de mensen op de inspraakavond (“kunnen het meenemen”). Wanneer durven bestuurders dit nu eens aan? Luister naar een buurt! Het zijn geen debielen.
Dit is zo halfslachtig: we geven er een legitieme draai aan doormiddel van een inspraakavond, maar de keus is feitelijk al gemaakt.
Als oorspronkelijke bewoner van Oud Zuid ben ik treurig gestemd over de plannen voor nieuwbouw op het Stadionplein. Nu het Stadion gered is (ondanks de deelraad!) moet niet alsnog het aanzien verpest worden door lelijke asymetrische blokkendozen, niet door lage en zeker niet door hoge dozen. De fraaie bebouwing rondom het plein moet zichtbaar blijven. Mijns inziens moet alle creativiteit ingezet worden op een mooie én functionele inrichting, openruimte is ook nodig in de stad.