Toen de autovrije zondag in Amsterdam voor het eerst werd georganiseerd, in 1999, had dat nogal wat voeten in aarde: het regenboogcollege van B en W was verdeeld over het plan, en pas na een fel debat stemde de linkse meerderheid in de raad in met de tijdelijke afsluiting. De advocaat van het stadhuis voorzag echter forse schadeclaims van boze winkeliers als de gemeente zomaar het hele gebied binnen de Singelgracht dicht zou gooien: volgens de Wegenverkeerswet mocht dat alleen in het kader van een evenement, zoals Koninginnedag of de intocht van Sinterklaas. Zelfs dierentuin Artis dreigde met een kort geding.
Het college, dat zonder de sussende burgemeester Patijn (op vakantie) door de kwestie bijna in crisis was geraakt, plaatste in allerijl advertenties in de krant om burgers op te roepen met ideeën voor "evenementen" te komen, zodat tenminste een deel van het centrum legitiem op slot kon. Op de Dam werden stepwedstrijden gehouden, in de Raadhuisstraat was een koffietafel, in de parkeergarage van de Nieuwezijds Kolk een rollerdisco, en bij het Kattengat kon men "onder deskundige leiding luisteren naar de afwezigheid van autolawaai". Tegelijkertijd vond bovendien de Dam-tot-Damloop plaats, zodat er die dag uiteindelijk binnen de Burgwallen nauwelijks auto's zouden rijden.
De autovrije zondag kon doorgaan, maar verwaterde uiteindelijk in een stortvloed van activiteiten. Van rust en stilte was dankzij alle evenementen in ieder geval geen sprake meer. En sindsdien is er eigenlijk niets veranderd: ook dit jaar is de binnenstad vanwege het Jordaanfestival en de Dam-tot-Damloop tóch al nauwelijks toegankelijk voor gemotoriseerd verkeer. De meeste bezoekers zullen waarschijnlijk niet eens in de gaten hebben dat er meer aan de hand is dan smartlappen en rennen.
Dat de autovrije zondag in Amsterdam ieder jaar samenvalt met andere evenementen, en dus nauwelijks opvalt, is wel zo gemakkelijk: zo stel je voor- en tegenstanders tevreden, zonder hoog oplopende narigheid aan de Zwanenburgwal. Wie op de homepage van de gemeente het berichtje over de autovrije dag aanklikt, komt uit bij nieuws over het hardlopen, waarin zelfs met geen woord over de autovrije zondag wordt gerept. Het autobeleid in de binnenstad is voor de Amsterdamse politiek net zoiets als de hypotheekrente in Den Haag: een netelige kwestie waar niemand zijn vingers aan wenst te branden, en die maar het beste onopvallend terzijde kan worden geschoven.
Die gevoeligheid verklaart misschien ook waarom de referendumuitslag van 1992 stilletjes in een bureaula is verdwenen. Want als het aan de Amsterdammers had gelegen, was het elke dag (grotendeels) autovrije zondag geworden...
De autovrije zondag kon doorgaan, maar verwaterde uiteindelijk in een stortvloed van activiteiten. Van rust en stilte was dankzij alle evenementen in ieder geval geen sprake meer. En sindsdien is er eigenlijk niets veranderd: ook dit jaar is de binnenstad vanwege het Jordaanfestival en de Dam-tot-Damloop tóch al nauwelijks toegankelijk voor gemotoriseerd verkeer. De meeste bezoekers zullen waarschijnlijk niet eens in de gaten hebben dat er meer aan de hand is dan smartlappen en rennen.
Dat de autovrije zondag in Amsterdam ieder jaar samenvalt met andere evenementen, en dus nauwelijks opvalt, is wel zo gemakkelijk: zo stel je voor- en tegenstanders tevreden, zonder hoog oplopende narigheid aan de Zwanenburgwal. Wie op de homepage van de gemeente het berichtje over de autovrije dag aanklikt, komt uit bij nieuws over het hardlopen, waarin zelfs met geen woord over de autovrije zondag wordt gerept. Het autobeleid in de binnenstad is voor de Amsterdamse politiek net zoiets als de hypotheekrente in Den Haag: een netelige kwestie waar niemand zijn vingers aan wenst te branden, en die maar het beste onopvallend terzijde kan worden geschoven.
Die gevoeligheid verklaart misschien ook waarom de referendumuitslag van 1992 stilletjes in een bureaula is verdwenen. Want als het aan de Amsterdammers had gelegen, was het elke dag (grotendeels) autovrije zondag geworden...










vijf reacties op "Een hypotheekrente van walmend blik"
“Genieten van het middeleeuwse stadshart zonder auto's”. Kennelijk hoort de Dam dus niet bij het middeleeuwse stadshart. Mogen die achterlijk ouderwetse fietsonvriendelijke keitjes dan ook weg?