Home > > De Chicago-methode

De Chicago-methode

De PvdA wil de belasting op onroerend goed met een half procent verhogen om met de extra 800.000 euro die daardoor binnenkomt de oude wijken op te knappen (oh, kan dat echt voor zo’n klein bedrag?) Het CDA ziet liever nieuwe bezuinigingen in de kunstsector, waar dan weer gebrek aan geld ontstaat. En dan laten we nog maar even buiten beschouwing dat het uitstel van IJburg wel eens in de miljoenen kan gaan lopen. Hoe dan ook, de stad zit krap bij kas.

Het valt me elke keer weer op dat Amerikanen veel creatiever zijn in het vinden, of beter gezegd het creëren van potjes.
Zo haalde Central Park vorig jaar 400.000 dollar binnen door parkbanken van kunstenaars te veilen en hebben ze daar een uitgebreid conserveringsprogramma waarbij je bijvoorbeeld bomen kunt sponsoren. Volgende maand komt Chicago met iets nieuws, de eerste gemeentelijke eBay-veiling, met naast specifieke goederen uit Chicago ook eenmalige ‘onbetaalbare’ activiteiten, als bijzondere diners, overnachting in een presidentiële suite en een rondrit in een belachelijk luxe slee.

Gebeurt zoiets nou niet in Amsterdam omdat we te lui zijn om het te verzinnen, of is het weer de eeuwige krenterigheid die dit soort projecten bij voorbaat doet mislukken?

vijftien reacties op "De Chicago-methode"

Thijs Reuten, raadslid PvdA
-1-  Thijs Reuten, raadslid PvdA:
We moeten alle creatieve en bruikbare ideeën die extra geld opleveren wat weer nuttig gebruikt kan worden, serieus bekijken. Dank dus voor deze suggesties!

Voor de liefhebbers hieronder nog een toelichting op het OZB-voorstel.

De PvdA heeft inderdaad afgelopen woensdag een verhoging van de OZB met een half procent in discussie gebracht. GroenLinks stelde zelfs een verhoging van 10% voor.

Waar gaat het om? Een verhoging van een half procent komt voor de gemiddelde Amsterdammer die een klein tot middelgroot huis huurt (dat zijn nog steeds de meeste Amsterdammers) volgens ons neer op 50 eurocent tot 1 euro extra OZB per jaar. Het grootste deel van de 800.000 euro die zo’n verhoging extra oplevert wordt opgebracht door mensen die (duurdere) huizen in eigendom hebben en door de OZB op bedrijfsruimte en kantoren. Met de extra structurele (jaarlijks) inkomsten van 800.000 euro kan ongeveer 8 miljoen gulden incidenteel (eenmalig) worden geïnvesteerd in de stad.

De OZB is een rechtvaardige belasting omdat door de bank genomen de sterkste schouders het meeste betalen. Maar, eerlijk is eerlijk, meer belasting betalen ook al is het bedrag klein, is niet populair. Daarom is ook belangrijk te weten waar het geld voor gebruikt zou kunnen gaan worden. Op de stedelijke vernieuwing wordt door Den Haag de helft bezuinigd. Voor Amsterdam betekent dat zo’n 60 miljoen euro minder. Juist in wijken waar dit geld geïnvesteerd moet worden zijn de problemen vaak het grootst en is een opknapbeurt het hardst nodig. Met 8 miljoen euro aan investeringen kunnen enkele knelpunten wel worden aangepakt en kan het tempo er een beetje in blijven bij het verbeteren van woningen en buurten. Maar ook andere investeringen zijn natuurlijk mogelijk.

Tenslotte is van belang dat de OZB-tarieven in vergelijking met bijvoorbeeld Rotterdam laag zijn in Amsterdam. Zelfs als de gemiddeld hogere waarde van de huizen in Amsterdam wordt meegerekend is het verschil nog groot. De verhoging van 0,5% die de PvdA in discussie heeft gebracht is volgens mij, ook relatief, bescheiden en in ieder geval verantwoord. Geen hele procenten in deze economisch moeilijke tijden, maar wel een kleine verhoging om juist nu iets extra’s te kunnen investeren in de stad.
Cathelijne
-2-  Cathelijne:
Kon je niet al voor veel geld Amsterdammertjes (ik bedoel die paaltjes die je steeds minder ziet) aanschaffen?
Floris
-3-  Floris:
Ik vind de timing van dit voorstel nogal merkwaardig: binnenkort vallen de nieuwe WOZ-waardebeschikkingen (waar de OZB op gebaseerd is) weer op de deurmat. Deze zullen betrekking hebben op het prijspeil van 2003, wat ten opzichte van de beschikkingen van 2001 (gebaseerd op prijspeil 1999) flink hoger zal liggen. Gemiddeld enkele tientallen procenten hoger, las ik ergens. Als het OZB-tarief niet verlaagd wordt, dan schieten de OZB-aanslagen dus al fors omhoog. En daarbovenop moet dus nog een extra verhoging komen? Zouden we dan misschien eerst mogen horen wat er gaat gebeuren met al het extra geld dat sowieso al gaat binnenkomen door de hogere WOZ-waarden?
Thijs Reuten
-4-  Thijs Reuten:
Floris heeft gelijk dat er binnenkort nieuwe WOZ-waarden gehanteerd zullen worden, maar dat leidt niet tot omhoog schietende OZB-aanslagen. In het OZB-systeem in Amsterdam wordt daar namelijk rekening mee gehouden. De tarieven per 1000 euro waarde worden na de nieuwe taxaties zo aangepast dat de totale opbrengst van de OZB gelijk blijft. Wel stijgt die totale opbrengst dus met een inflatiepercentage en eventueel een kleine extra verhoging. Als de waarde van de huizen dus fors is toegenomen dalen de tarieven automatisch. Individueel kunnen er wel grotere stijgingen zijn doordat een huis meer dan gemiddeld in waarde is gestegen. Dan moet natuurlijk ondanks verlaagde tarieven wel iets meer worden betaald. Op pagina 5 van dit deel van de begroting vind je meer informatie over de OZB.
Verbal Jam
-5-  Verbal Jam:
Hogere WOZ speelt natuurlijk wèl mevr. Dekker lekker in de kaart: nog meer woningen geliberaliseerd. Of zie ik dat verkeerd?
Floris
-6-  Floris:
Hartelijk dank voor de toelichting, Thijs. Ik wist inderdaad niet dat de omgekeerde koppeling tussen WOZ-waarde en OZB-tarieven al vastlag – ik dacht (ten onrechte, dus) dat dat nog ter discussie stond.

Verbal Jam: inderdaad, die indruk heb ik ook. Tenzij mw. Dekker die liberalisering expliciet koppelt aan de WOZ-waarderingen van 2001 (prijspeil 1999). Of ze dat wel of niet doet is mij nog niet duidelijk. Het is ook dankzij mw. Dekker dat bij mij onmiddelijk alarmbellen gaan rinkelen als politici WOZ-waarden te berde brengen, zo vlak voor de nieuwe waardebeschikkingen.

Ik voorzie dat mijn zeer bescheiden, maar in Oud-Zuid gelegen huurappartementje een heel indrukwekkende WOZ-waardering gaat krijgen deze keer….
RoZa
-7-  RoZa:
Inderdaad een extra OZB verhoging van (nog) een 0,5% is amper merkbaar. De begroting van Amsterdam (5 miljard) wordt er 0,0016% rijker van. Maar de raad heeft wel 1 keer 8 miljoen extra te besteden aan nuttige dingen. (Overigens vergeet Thijs m.i. te vertellen dat ook circa 6 miljoen korting in het tarief gaat zitten. Het is en een 0,5% van B&W, plus 0,5% van de PvdA, + inflatie + 6 miljoen in OZB wegens kortingen regering).

Maar de originele vraag was: kan Amsterdam niet wat fantasierijker zijn?

Ja dat kan en ik zou graag zien dat de PvdA een principielere discussie aanging dat slechts een extra potje te maken.

1 Zalm wil af van circa 1 miljard OZB via de gemeenten en dat via het Rijk aan de gemeente betalen.Een schuiftruc om te doen alsof je burgers wat terug geeft. De Burgers worden daar geen cent rijker van. De VVD komisch genoeg wel een lokaal verkiezingsitem armer mee!
2 Gemeenten in Nederland drijven voor 95% op rijkssubsidies. Dat is zonder weerga in de EU (Belgie 71%).
3 Waarom niet weg met die OZB en lokale inkomensopcenten op de loonbelasting binnen zekere marges? Kan gewoon via belastingheffing geind worden. Dat stimuleert lokale afwegingen zeer en is sociaal-democratisch. En je gaat teminste echt tegen dat Zalm verhaal in. De marges voor lokale besturen met OZB stellen amper nog wat voor en zijn in het geheel niet naar inkomens redelijk verdeeld. OZB is soweiso fopspeen afweging geworden in toekomst als Zalm zijn zin krijgt.
4 Dat was niet zo. Zie die verwijzing van Thijs naar gemeentebegroting. Rotterdam heft 1,9 tot 2,2 hoger tarief dan Amsterdam. Amsterdam vangt in 2005 162 miljoen, maar zou met Rotterdamse tarieven 333 miljoen vangen. Maar liefst 171 miljoen laat Amsterdam liggen! Alle Nederlanders dokken dus voor wat Amsterdam niet aan zijn burgers durft te vragen. Typisch. Qua investering een potentieel van 1,7 miljard.
5 Amsterdam zeurt dat het zo weinig geld krijgt voor Stedelijke Vernieuwing van het Rijk. Van 2000-2004 kreeg ze 590 miljoen en voor 2005-2009 ‘maar’ 375 miljoen. Maar eigenlijk is dat na 30 jaar perfect gelukte staatsteun wel eens genoeg. Amsterdam is verreweg rijkste gemeente.Hulde aan het bestuur na 30 jaar hard werken, maar zeur dan niet meer. Mogen anderen die ver achterliggen ook eens?
6 Die korting op het ISV vang je op door de OZB met 26% te verhogen Thijs, of door 73% te verhogen en geheel af te zien van ISV. Dus ruim binnen de Rotterdamse normen.
7 Raar idee? Helemaal niet. Het zou PR kraker van de eeuw zijn. Rijk na 30 jaar bedankt! We kunnen het nu echt zelf. Help nu de anderen maar met deze basissteun.
8 Uiteraard vragen we dan wel begrip en steun voor echte grote projecten als Zuid-As, 2 deel NZ-lijn etc. Beetje niveau van Parijs zien te bereiken en niet van contributie afhankelijk maken. Levert uiteindelijk meer op.

Tja zal wel weer te gedurfd zijn.
RoZa
-8-  RoZa:
P.S. Velsen verhoogt de OZB met 60%.
Dr.D
-9-  Dr.D:
Alhier in de Staats zijn er figuren te vinden.
Die bereid zijn 180.000 op te hoesten.
Voor 45 vierkante meter! Een stapeltje bakstenen
en kozijnen, dubbel glas, met subsidie.
De muren behoren aan de buren.
En daar wordt het waarde-oordeel op gebaseerd…
Marleen Zachte
-10-  Marleen Zachte:
@Cathelijne: ja, die Amsterdammertjes waren ooit te koop, maar dat was volgens mij niet gekoppeld aan een doel waaraan de inkomsten werden besteed.

Om terug te komen op de Chigaco-methode: laat bijvoorbeeld kunstzinnig, vandalismebestendig straatmeubilair ontwerpen en spoor winkeliersverenigingen en bedrijven aan een straatbank te sponsoren. Lijkt me stug dat je tijdens een Jordaanfestival niet voldoende geld kunt inzamelen om op de kop van de Elandsgracht eindelijk eens wat bankjes neer te zetten.

@Thijs: ik zie nu zowel 800.000 euro als 8 miljoen euro opduiken. Kun je daar wat helderheid in scheppen? Kun je met 800.000 euro echt iets zinnigs doen?

@RoZa en Thijs: interessant idee. Hoewel het heel sympathiek is dat Amsterdam de nieuwe WOZ-waarden opvangt, geeft het toch wel te denken dat er zo’n enorm verschil met andere steden bestaat. Is het misschien een idee het tarief voor eigenaren meer te verhogen dan dat voor gebruikers? Daarmee ontlast je huurders en eigenaren die in hun eigen woning wonen, terwijl je mensen/bedrijven die om commerciële reden huiseigenaar meer naar een landelijk niveau trekt. Of denkt deze alfa nu te simplistisch?
RoZA
-11-  RoZA:
De wettelijke verhouding eigenaren versus huurders bij OZB heffing is 1,25 : 1,00. Dus die rek is er al uit.
RoZa
-12-  RoZa:
Thijs heeft afgehaakt???????????????
Tja wat heeft discussie dan voor zin????
Thijs Reuten, raadslid PvdA
-13-  Thijs Reuten, raadslid PvdA:
@Verbal Jam en Floris: Minister Dekker gaat bij mijn weten uit van de huidige waarde en het bedrag van 130.000 als liberalisatiegrens voor Amsterdam. De waarde straks nemen en de grens optrekken kan natuurlijk ook. Overigens doet dit niets af aan het voor Amsterdam rampzalige karakter van de voorstellen. De minister zegt gemiddeld 25% te willen liberaliseren, maar in Amsterdam komen we op basis van de 130.000-grens dus hoger uit (29% gemiddeld over de heel stad) en haal je in sommige delen van m.n. de stadsdelen Centrum, Oud Zuid en ZuiderAmstel waarschijnlijk zelfs met gemak 60% van de woningen die potentieel geliberaliseerd kunnen worden.

Een reactie op een aantal opmerkingen van RoZa: (1) Inderdaad, de burgers samen worden niets wijzer van het plan van Zalm. Wel wordt alles weer ietsje oneerlijker lijkt mij, want ik denk dat de gemiddelde Amsterdamse huurder meer zal gaan bijdragen via andere belastingen aan de compensatie van de OZB via het gemeentefonds dan nu via de aan de huurwoning gekoppelde OZB-aanslag. (4) Cijfers over de maximale belastingcapaciteit die Amsterdam kan benutten geven volgens mij aan dat Amsterdam 32 miljoen OZB ‘laat liggen’. GroenLinks gebruikt deze cijfers en doet op grond daarvan het voorstel voor een extra verhoging van 9,5 procent (15,2 miljoen extra), de helft dus. (5-8) Was het maar waar dat het geld wat wij minder krijgen voor stedelijke vernieuwing elders geïnvesteerd wordt in op te knappen wijken. Volgens mij is dat niet zo en is er sprake van een algemene korting op ISV-budgetten. Maar goed, ik blijf erbij dat wij in Amsterdam juist nu zouden moeten kunnen doorgaan met investeren in de stedelijke vernieuwing van Parkstad en Noord.

@Marleen Zachte: Een verhoging van de OZB leidt tot structurele inkomsten (elk jaar terugkerend) Als je die inkomsten gebruikt om een investering mee te betalen wordt meestal met een factor 10 gerekend. Je kan dan dus eenmalig 8 miljoen investeren. De 800.000 euro worden dan gebruikt voor rente en aflossing, dus voor de betaling van een langlopende verplichting.

Later nog een paar rekenvoorbeelden met tarieven en percentages over ons voorstel (0,5% extra) Zelfs dat (b)lijkt voor VVD en CDA overigens onbespreekbaar te zijn. Zij zien geen dringende aanleiding om extra geld in de stad te investeren.
RoZa
-14-  RoZa:
Thijs, Dank voor reactie.
Rotterdam
4,61woningen eigenaren
3,69woningen gebruikers
7,05niet-woningen eigenaren
6,64niet-woningen gebruikers
Amsterdam
2,22woningen eigenaren
1,78woningen gebruikers
3,73niet-woningen eigenaren
2,99niet-woningen gebruikers

Dus gemiddeld 207% hoger dan in Amsterdam.

Ergo: Amsterdamse opbrengst van 162 miljoen per jaar kan
met Rotterdamse tarief komen op 333 miljoen, dus 172 miljoen per jaar meer. x 10 = 1×1,7 miljard investeren.

Amsterdam heeft jaren gepleit voor meer geld via Gemeentefonds. Na debacle stadsprovincie is dat gelukt en toen is OZB naar beneden gebracht. De weg omhoog is natuurlijk lastig. Maar mijn som klopt echt.
Wil je daar nog op ingaan in een bijdrage?

En wat vind je van idee van lokale opcenten op inkomstenbelasting i.p.v OZB?

Dank.
RoZA.
(sorry dat ik zo ongeduldig was op 1 december)
Thijs Reuten
-15-  Thijs Reuten:
@RoZa: (Geeft niet) Zoals ik al eerder zei vind ik het geen slecht uitgangspunt om ook de gemiddeld hogere waarde van het onroerend goed in Amsterdam mee te wegen bij de bepaling van het tarief. De vraag is hoe ver je daarin gaat? Het zogenaamde inverdieneffect, wat Amsterdam wat OZB betreft laat liggen ten opzichte van het landelijk gemiddelde en wat we bij het gemeentefonds in feite als korting terugzien, beloopt zo’n 32 miljoen. Om dat inverdieneffect ongedaan te maken kun je de OZB met grofweg 20% verhogen. Of verhoging nodig is moet je kijkend naar de noodzakelijke investeringen en alle andere prioriteiten (je kunt ook iets anders niet doen natuurlijk) steeds zorgvuldig bekijken. De overheid heeft ook de plicht om zo efficiënt en zuinig mogelijk te werken en het eventueel verhogen van belastingen moet dan ook zeer weloverwogen gebeuren. Belastingheffing is geen doel op zich wat mij betreft en ook verlichting van belastingdruk kan in sommige gevallen mogelijk of zelfs wenselijk zijn. Over inkomstenbelasting op lokaal niveau (opcenten) heb ik overigens nog nooit nagedacht. Lijkt me iets om in relatie tot de mogelijke afschaffing van de OZB, alhoewel dat ook best eens niet door zou kunnen gaan, wellicht bij het volgende landelijke verkiezingsprogramma over na te denken. In ieder geval ben ik, maar dat zal niet verbazen, erg voor belastingen, zoals de OZB en de inkomstenbelasting, waar bij heffing de draagkracht een rol speelt.

Reageren?  

Lees vooraf even de regels voor discussies op Amsterdam Centraal door.

Eigen afbeelding bij reacties? Ga naar gravatar.com en meld je aan met het mailadres dat je ook hier voor reacties gebruikt.

(verschijnt niet online, is nodig voor gravatar afbeelding)
(optioneel veld)
Om geautomatiseerde spamreacties te voorkomen, wordt u gevraagd deze simpele vraag te beantwoorden.

Reactiemoderatie staat aan op deze site. Dit betekent dat je reactie niet zichtbaar zal zijn, tot deze is goedgekeurd door een beheerder.

Persoonlijke info onthouden?
Kleine lettertjes: Alle HTML-tags behalve <b> en <i> zullen uit je reactie worden verwijderd. Je maakt links door gewoon een URL of e-mailadres in te typen.