Wethouder Guido Frankfurther ligt onder vuur in de Jordaam om z'n plannen om diverse straten te veranderen in grachten. Voorstanders van het plan zien de Westerstraat (voorheen Anjeliersgracht) en de Elandsgracht graag veranderen van parkeerplaats naar water, tegenstanders houden het liever bij de huidige situatie. Afgelopen week liepen de gemoederen hoog op tijdens het inspraak halfuurtje van de raadsvergadering van stadsdeel Centrum over de plannen. Een enkeling kon zich niet beheersen, en verscheurde de posters van de voorstanders.
De voor- en tegenstanders zijn grofweg in te delen in 'de middenstanders' en 'De vrienden van de Amsterdamse binnenstad'. De middenstanders, marktkooplui van de 'Lapjesmarkt' op de Westerstraat en reguliere winkeliers uit het gebied zijn bang voor het verdwijnen van de markt en klandizie. Binnen de nieuwe plannen zou er geen ruimte zijn voor een markt op maandag, en ook een aantal parkeerplaatsen zou verdwijnen, waardoor men vreest dat het gebied minder aantrekkelijk wordt voor bezoekers van de winkels. De voorstanders zien graag het oude straatbeeld hersteld worden: tot 1860 was de Westerstraat open water.
De tegenstanders van het plan zijn niet alleen bang voor hun nering, ook andere argumenten komen op tafel. In een forum van de vrienden van de Binnenstad vreest een inwoner van de nabij gelegen Brouwersgracht voor een daling van de huizenprijzen in de buurt doordat er meer grachtenpanden op de markt komen. Ook wordt gewag gemaakt van 'Kitscherige Anton Pieck nostalgie'. Naast deze wat vergezochte argumenten komen er weldegelijk goede argumenten tegen het plan naar voren. Martktkooplui vrezen voor ruimtegebrek langs de gracht, er zou geen ruimte zijn voor een vrije doorgang voor hulpdiensten omdat de rijbaan (gedeeltelijk) ingenomen wordt door de kramen.
De voorstanders van het plan zien graag Amsterdam verlost worden van de immense parkeerplaatsen op beide straten. De auto's ontsieren het straatbeeld en ontnemen de stad haar schoonheid. Hiernaast is men van mening dat de leefomgeving door opengraven van de gracht aanzienlijk verbetert. Een verbeterde leefomgeving, zo redeneert men, zal er toe leiden dat het gebied aantrekkelijker wordt voor bewoners, maar ook voor het winkelend publiek.
Mocht het plan door gaan, dan lijkt dit het einde van de lapjesmarkt op de huidige lokatie. Het lijkt vrijwel onmogelijk om de markt op een veilige manier in te passen in de nieuwe plannen. Verhuizen van de markt, bijvoorbeeld naar de Noordermarkt of het Haarlemmerplein lijkt een optie waarover nagedacht zou moeten worden. Verlies van parkeerplaatsen lijkt ook onvermijdelijk als de plannen doorgang vinden. Veel ondernemers vrezen dat de klandizie achteruit loopt als men niet meer kan parkeren voor de deur. Ik vraag me echter af of de buurt niet aantrekkelijker wordt als het blik voor de deur verdwenen is. Parkeren is nu al vrijwel onmogelijk, hoeveel klanten komen nog met de auto naar de Westerstraat en Elandsgracht? Wellicht zouden de ondernemers meer moed moeten tonen, en minder conservatief moeten denken. Een gracht zonder auto's is een 'unique selling point' in Amsterdam dat zeker nieuwe klanten zal trekken.
Esthetische gronden lijken de belangrijkste drijfveer voor de voorstanders van het plan. Een mooie stad is een stad zonder auto's, reclame en andere 'moderne' objecten. Het liefst wil men terug naar een situatie van rond 1850, maar hoe realistisch is dat? In de huidige economische situatie weet ik niet of het verstandig is dit soort 'minder belangrijke' projecten te starten. Het is wellicht een dooddoener, maar een euro kan maar één keer uitgegeven worden, en ik kan me voorstellen dat er talloze andere plannen voor de binnenstad belangrijker zijn dan het opengraven van een gedempte gracht.
AT5 Nieuws
RTV Noord-Holland
Politie Amsterdam
Amsterdam.nl
RTV Amstelveen
Parool Nieuws Amsterdam
Grachten, met of zonder auto’s, doen het in Amsterdam overigens vrij slecht als winkelstraten. Als je kijkt hoeveel kilometer mooie gracht beschikbaar is, en hoeveel daarvan voor de negotie gebruikt wordt, valt dat vies tegen. Geen idee hoe het komt, misschien wil het winkelend publiek makkelijk naar de overkant, maar het begrip winkelgracht is vrij ongangbaar. Ik denk dat dat in de hoofden van de plannenmakers vast niet zo’n belangrijke rol speelt overigens; die gaat het vast ook alleen om het woongenot in inderdaad in waarde gestegen yuppenappartementencomplexen. (3x woordwaarde)
Als men dan toch het blik uit het zicht wil halen, dan een ondergrondse parkeergarage op de plek waar nu op straat geparkeerd wordt. Je kan dan een wat groenere ruimte daarbovenop maken, met alsnog plek voor de kramen. De toegenomen parkeerruimte op marktdagen zal de ondernemers ook weer wat blijer maken.