Ons oudste kind werd 4 jaar oud en moest naar de basisschool. Een beetje leuke basisschool is niet 1 2 3 gevonden, daar gaat een proces van Kijk&Vergelijk aan vooraf. We hadden nogal wat wensen. De school moest in de buurt staan vanwege toekomstige speelafspraken. De school mocht geen joekels van klassen hebben, moest aandacht hebben voor de individuele leerling en tijd inruimen voor creatieve vakken. Bovendien moest de school goed voelen. Of ander vaags. Het waren een hoop wensen maar het was dan ook de eerste keer dat we met dit bijltje hakten en dan zet je hoog in.
We zagen heel wat scholen van binnen. Stomme scholen, vieze scholen, leuke scholen met wachtlijsten en volle scholen zonder wachtlijsten. We zagen scholen met alleen witte kinderen en scholen met alleen gekleurde kinderen. In een school kreeg ik ruzie met de directrice vanwege mijn vraag hoe de verdeling gekleurd en wit was. Dat was een politiek totaal niet correcte vraag. De directrice wees me op een donker jongetje en riep boos dat zijn vader toevallig wél een hele goeie baan had. Ze had me even daarvoor verteld over de speciale klas met kinderen met een taalachterstand. Ik vond er vanalles van maar vooral dat de directrice zich nogal vreemd gedroeg. Ik had een klas gezien met welgeteld 1 wit kindje tussen ongeveer 20 gekleurde kindjes. Dat feit, in combinatie met het taalachterstandsverhaal rechtvaardigde volgens mij mijn vraag. Volgens haar dus niet.
Het werd uiteindelijk de buurt-Montessori. Een openbare, gezellige school die goed voelde. Vaag bleek een belangrijk criterium.
Het bleek ook een geweldige school. Natuurlijk brengt een buurt-Montessori in een sjieke buurt waarvan jij op de rand woont weer andere ergenissen met zich mee, maar je moet niet blijven zeuren. Wij zijn blij met de school en onze kinderen gelukkig ook.
Er zitten niet veel gekleurde kinderen op onze school. In de klas van Kind-I zitten er drie, in de klas van Kind-II tel ik er vijf. Dat is vergeleken met het verhaal van de boze directrice weer het andere uiterste. Het mocht wel wat gelijker. Dus toch wat te zeuren.
Laatst was ik vroeg op het schoolplein om mijn kinderen op te halen. Ik zat op een bankje wat voor me uit te suffen toen er een Surinaamse vrouw met een peuter aan de hand op me af kwam lopen. Of ze me wat mocht vragen. Of deze school een witte of een zwarte school was. Ik noemde de verhouding. Ze slaakte een zucht en zei:”Dan moet ik hier zijn. Ik wil namelijk niet dat mijn kind naar een zwarte school gaat”.
Oh. Tja. Zoiets had ik destijds ook gedacht met bovenstaand motief. Maar uit haar mond klonk dat ineens ook een beetje raar; ergens onderweg is er iets scheef gegroeid. Maar dat zal ook wel een politiek totaal incorrecte gedachte zijn.
Helaas valt er voor ons niet veel te kiezen. We willen namelijk iets heel raars: een gemengde basisschool. Een school waarin de Amsterdamse jeugd evenwichtig is vertegenwoordigd. Veel gekleurde kinderen, en ook veel witte kinderen. Kom daar maar eens om tegenwoordig.
De segregatie in het Amsterdamse onderwijs beloopt momenteel al zo'n 60%. In Den Haag zelfs 75%. Dat wil zeggen dat de meerderheid van de scholen of wit, of zwart is. Dat vinden allochtone ouders niet wenselijk, maar veel stennis schoppen ze er niet om. Witte ouders vinden witte scholen wel wenselijk. Daarom zijn er ook zo veel van, al is het niet in mijn buurt. Witte ouders hebben het er zelfs voor over om hun kind elke dag twee stadsdelen verder te fietsen, als de school maar wit is. O.k., vier, vijf excuuskindertjes met een donker kleurtje, dat kan nog net door hun witte beugel. Maar daarmee moet het wel afgelopen zijn. Er zijn witte ouders die naar een stadsdeel verhuizen, en talloze witte ouders die Amsterdam verlaten op het moment dat hun kroost schoolrijp wordt. Opdat er maar een witte school gevonden kan worden. Want stel je voor.
De Amsterdamse vrije-scholenmarkt werkt deze witte vlucht in de hand. Bos en Lommer, waar ik woon, doet helemaal niets om een evenwichtig aanbod aan scholen in stand te houden, om witte ouders voor het stadsdeel te behouden door een aanbod van niet-zwarte scholen. En eerlijk gezegd bespeur ik ook bij mezelf de neiging om op scholengebied dit stadsdeel dan maar achter me te laten. Eerst geen witte, en nu zelfs geen gemengde scholen zijn er te vinden. Witte bewoners zijn er wel, en als iedereen zijn/haar kind in de buurt op school deed, was er niks aan de hand. Maar de sociale angst speelt ons allemaal parten.
Natuurlijk: schuldgevoelens te over, en ik plaats vraagtekens bij het latente racisme dat aan de basis lijkt te staan van mijn zoektocht naar niet-zwarte scholen. Maar toch vind ik het niet goed als mijn dochtertje het enige witte kind zou zijn in een verder 99% Turkse en Marokkaanse klas met heel veel taalachterstand. Ik denk dat weinig mensen mij dat euvel duiden.
Het zou al een stuk schelen als Bos en Lommer met alle scholen de afspraak maakte dat in elke klas, laten we zeggen, minimaal 5 allochtone en 5 autochtone kinderen moeten zitten. Dat zou voor mij al voldoende zijn om van een 'gemengde klas' te spreken. De grootste bezwaren zijn daarmee al weg, identificatie is mogelijk, een veilig klassenklimaat is een stuk dichterbij, het taalgebruik zal automatisch Nederlands zijn, ook op het schoolplein.
Maar zo'n afspraak met de scholen vereist wel politieke moed. En daarvan verdenk ik mijn stadsdeel al helemaal niet.
Graag reacties.