Behalve in Amsterdam. Hier besloot de gemeente niet om alle 150 hasjcafés die destijds in Amsterdam waren, met onmiddellijke ingang te sluiten. In plaats daarvan ging men over op een ‘uitsterfbeleid’. Dit hield in dat er geen nieuwe hasjcafés bij zouden komen en dat de cafés die op grond van ‘verstoring van de openbare orde’ gesloten waren, niet meer open zouden gaan. Op den duur zou dit moeten leiden tot het verdwijnen van alle hasjcafés in Amsterdam. Terwijl in de rest van ons land de cafés veranderden in coffeeshops dan wel 'gewone' cafés, konden de hasjcafés in de hoofdstad hun activiteiten nog even voortzetten, door het lokale gedoogbeleid dat in Amsterdam actief was.
De hogere overheid, die de hete adem van de Europese lidstaten voelt, heeft Amsterdam de laatste jaren al een paar keer aangespoord om een actiever uitstervingsbeleid te voeren. Nu, 2003, zijn van de ca. 150 hasjcafés die Amsterdam telde toen het beleid van kracht werd, nog 64 over. Dat gaat met name hoofdofficier Vrakking veel te traag. Hij wilde de drank/drugslokaal binnen drie jaar weg hebben.
Maar Amsterdam houdt de poot stijf. De gemeenteraad gaf eind juni aan geen reden te zien voor een actiever beleid. De verlenging van de gedoogvergunningen met nog eens drie jaar, zoals Cohen voorstelde, ging zelfs niet ver genoeg. De burgemeester werd verzocht een brief te sturen naar Den Haag, waarin de uitdrukkelijke wens van de raad zou worden verwoord dat voor Amsterdam een uitzonderingspositie zou worden gemaakt, of desnoods de opiumwet op dit punt te herzien.
In de stad levert het schenken van alcohol en de verkoop van hasj en weed in de zelfde ruimte volgens de meeste fracties geen problemen op. En daarin staan ze niet alleen. Wanneer de combinatieverkoop weg zou vallen neem je ook een groot stuk voorlichting weg en kan je al helemaal geen toezicht meer houden op het gebruik, zegt August de Loor, van drugsadviesbureau de Loor. Volgens hem creëert de overheid alleen maar problemen door het te verbieden. De behoefte is aanwezig bij mensen. Dan gaan ze thuis drinken en blowen en heb je er helemaal geen toezicht meer op, met alle gevolgen van dien. Binnen Europa zien we een groot verschil in het drugsgebruik in landen met een liberaal en een conservatief beleid. Als het verboden is, is het voor mensen veel aantrekkelijker en ben je tevens je controle kwijt, stelt de Loor. En dat is een groot gevaar.
Maar de kans is klein dat Den Haag in het Amsterdamse voorstel mee gaat. Sinds Balkenende is de politiek veel afwijzender ten aanzien van het 'gedogen' en zal dus niet snel over te halen zijn om Amsterdam nog eens een uitzonderingspositie te geven, laat staan de het standpunt ten aanzien van hasjcafés helemaal te herzien. Een kleine belronde langs betrokken organisaties leerde mij dat de Amsterdamse raad en de Loor niet alleen staan. Onder anderen het Trimbos instituut en de BCD (bond van cannabis detaillisten) erkennen het belang van goede voorlichting en het gevaar van een agressiever beleid dat deze informatie en toezicht in de weg staat.
Ik denk daarom dat het goed is dat de Amsterdamse gemeenteraad zich keihard moet opstellen in deze kwestie en de poot stijf moet houden. Men moet alvast bedenken welk beleid in Amsterdam gevoerd moet worden als Den Haag niet mee gaat in het verzoek. Anders ben ik bang dat we niet serieus genomen worden.
Het gaat mij niet om het verdwijnen van de toeristisch hasjcafés en coffeeshops, maar om het controleren van een maatschappelijk fenomeen wat er nu eenmaal is, het blowen. In dat perspectief zou ik zeggen, neem verantwoordelijkheid en sta voor je zaak, want de gevolgen van de vertrutting moeten niet het welzijn en de gezondheid in gevaar brengen. Anders hebben we straks nog veel grotere problemen. De voorbeelden in Europa spreken voor zich. Dus Cohen, klim in de pen!
Dat lijkt me euthanasie. Sinds wanneer is dat een CDA-standpunt?