Hoe meer ruimte er is voor groen in en om een stad, hoe beter dat is voor de gezondheid en het welzijn van Amsterdammers. Wij houden van bomen. Toen de Anne Frank boom dreigde om te waaien was Amsterdam te klein. De vrienden van het Oosterpark vechten voor het behoud van hun bomen. Toch zijn er ook problemen met de Amsterdamse bomen. Zijn ze wel veilig genoeg en waarom staan die bomen er eigenlijk? Gaat het om natuur of cultuur?
De bliksemstorm, die onlangs over Amsterdam trok, heeft een dodelijk slachtoffer gemaakt. Een dakloze man zat in een abri op de Nieuwezijds Voorburgwal die werd getroffen door een omgewaaide boom. Vorig jaar zijn veel bomen in de stad omgewaaid, waarbij in oktober 2013 een slachtoffer is gevallen op de Herengracht.
Risico’s
Met de verandering in het klimaat wordt de kans dat bomen omwaaien steeds groter met mogelijk grote vervolgschade, zowel personeel als materieel. De bomendokteren geven een ‘gezondheidsverklaring’ voor de bestaande bomen, maar kijken niet naar de risico’s van het omvallen of omwaaien voor de directe omgeving. Dat is niet verstandig.
In Amsterdam staan ruim 75.000 iepen. Met zo weinig diversiteit is het bomenbestand kwetsbaar. Deze week was er op drie plaatsen in de stad ‘noodkap’ van zieke en zwakke iepen. Het zijn klaarblijkelijk geen sterke bomen.
Natuur of cultuur?
Walther Schoonenberg van VVAB reageerde op Facebook: ‘Bomen worden in het Amsterdamse stadsbeeld als 'natuur' beschouwd in plaats van als 'cultuur'. Echter, van natuur is helemaal geen sprake, want in de natuur komt het niet voor dat bomen in een strakke regelmatige lijn naast elkaar staan.’ In de 17de eeuw ging genadeloos de bijl in een boom wanneer deze te groot werd. Een strakke mathematische ordening van rechte kademuren en exact gelijke afstanden tussen de bomen en vergelijkbare groottes had de voorkeur. Dat is cultuur.
Het wordt tijd om eens een boom op te zetten over de toekomst van de bomen in Amsterdam. Het is kiezen voor de wilde natuur of kiezen voor de geordende cultuur. En, wordt het gewoon niet eens tijd om wat anders te plaatsen naast al die iepen. Zouden mooie eiken, kastanjes of platanen niet ook passen bij het veelkleurige en diverse Amsterdam?
zeven reacties op "Bomen in Amsterdam: natuur of cultuur?"
Kan tegen een hoog grondwaterpeil, kan tegen strooizout, heeft geen moeite met luchtvervuiling en kan tegen een stootje en beschadiging. Vind maar eens een boom die dat ook allemaal in zich heeft.
Verder is een iep juist wel een sterke boom. Maar er is een nadeel, de oudere iepen zijn gevoelig voor de iepziekte, de jonge iepen zijn daartegen resistent. Als een iep besmet is dan moet hij zo snel mogelijk geveld worden en van zijn bast worden ontdaan om besmetting van andere iepen te voorkomen. Overigens is die methode in Amsterdam uitgevonden.
Iepen zijn er wel veel, 75.000 maar dat is nog geen 20% van het aantal Amsterdamse bomen dat geschat wordt op 360.000.
Eiken en kastanjes zijn als straat- en laanbomen minder geschikt vanwege de grote vruchten die ze in de herfst laten vallen. Platanen horen niet aan de Amsterdamse grachten, die de iep versiert met het mooiste lentegroen en daarna een gouden iepensneeuw. Platanen passen bij Parijs.
Wat klimaatverandering, dit soort zaken hebben daar niet iets mee te maken, daarvoor is het te lokaal.
De normen kan je wel aan gaan passen, dit soort ongelukken blijf je houden.
Bij de storm van oktober 2013 hadden we de pech dat we nog geen nachtvorst hebben gehad en daardoor de bomen nog vol in het blad zaten. Dat was wel een heel bijzonder situatie.
De onweersbuien van de laatste maand hebben te maken met de ligging van de straalstroom. Had die iets noordelijker of zuidelijker gelegen dan was er geen centje pijn. En uiteraard ligt het aan de Fransen, want daar werden die buien geboren.
boomveiligheidsregistratiesysteem. Hierbij krijgt elke boom een eigen ‘paspoort’. Hierbij
wordt per boom een zgn. omgevingsrisicoklasse genoteerd, een classificering van de
mate van gevaar die de boom op kan leveren voor de veiligheid van personen, objecten
en goederen in de nabijheid van de boom'.
en
'Amsterdam heeft al meer dan vierhonderd jaar ervaring met aanplant van uiteenlopende
boomsoorten. De iep blijkt de meest geschikte boomsoort te zijn voor Amsterdam:
ondanks de hoeveelheid strooizout, de verkeersbelasting op de wortels, de hoge
grondwaterstand en de talloze graafwerkzaamheden iep gedijt de iep uitstekend.
Bovendien is het wortelgestel van iepen buitengewoon taai en verankert het goed in de
grond.
Daarnaast heeft Amsterdam een historische band met de iep: al eeuwen wordt zij in de
stad toegepast. Amsterdam blijft daarom vasthouden aan de iep'.