We moeten het natuurlijk nog even hebben over de miljoenenblunder van de Amsterdamse belastingdienst, uitgevoerd in nauwe samenwerking met bankier ABN-Amro.
Voor de enkeling die het heeft gemist: mensen in de bijstand krijgen jaarlijks een woonkostenbijdrage van de gemeente. Bij het overmaken van dat geld werd de komma verkeerd gezet, waardoor de cliënten ineens het honderdvoudige ontvingen. Zo werd bijvoorbeeld 300 euro 30.000 euro. Ook bij de banken sloegen er geen seinen op rood. In de dagen erna werd het geld ijlings teruggehaald, maar voor veel mensen leidde dit toch tot problemen.
Sommigen hadden het geld deels uitgegeven en raakten in de schulden. Anderen zaten al in de schulden, waardoor niet het hele bedrag terug te halen was. De braafste burgers hadden het meteen teruggeboekt, maar bij hen haalde de bank het bedrag nogmaals terug.
Maar goed, het grootste deel van het geld is inmiddels gered. Wat blijft is het beeld van de ultieme afgang, een slecht geprogrammeerd computersysteem dat fouten niet afvangt. Het duidt opnieuw op krakkemikkig functioneren van de gemeentelijke automatisering. Ik zou dus de schade maar verhalen op het bedrijf dat de software heeft geleverd.
Binnen elke organisatie waar kleine fouten grote gevolgen kunnen hebben draait het voornamelijk om één woord: borging. Alle handelingen dienen geborgd te zijn. Dat wil zeggen: het systeem grijpt in als er kennelijke fouten worden gemaakt. Je merkt het bij de apotheek. Als je medicijnen voorgeschreven krijgt die niet te combineren zijn met medicijnen die je al hebt, waarschuwt de software van de apotheker. Bij je telecomprovider krijgt je tegenwoordig een sms'je wanneer je in het buitenland over je datalimiet heengaat. De particuliere klant is bij de bank beschermd door dagelijkse opnamelimieten.
Bij zoiets simpels als een woonkostenbijdrage aan bijstandsgerechtigden staat van tevoren vast hoe hoog de bedragen maximaal kunnen zijn. Iedereen die bij wijze van spreken het boek 'Programmeren voor dummies' heeft gelezen weet hoe je daar een limiet op zet, want het lijkt me sterk als er in dit kader ooit meer dan 500 euro naar één enkel rekeningnummer wordt overgemaakt. Bij onze gemeente kan het allemaal.
De wethouder laat nu het bedrijf Atos Consulting uitzoeken hoe dit heeft kunnen gebeuren. Zodra je de kretologie op de Atos website ziet, weet je als burger meteen: dit gaat ons weer een smak geld kosten.
Edit 19-12-2013: 'de bank' gewijzigd in 'de banken'.
de woonkostentoeslag is er voor een hele specifieke groep mensen die in de Bijstand zitten, voor mensen die een huur hebben hoger dan de toeslaggrens en mensen die een eigen huis hebben. De meeste mensen in de Bijstand hebben die omstandigheden niet en krijgen gewoon huurtoeslag.
Vreemd is wel dat een paar klanten van de Volksbond ook een toeslag kregen. En dat zijn meestel dak- en thuislozen en die krijgen die toeslag niet.
Je stelt dat het gebrek aan borging het probleem is geweest, maar is dat wel zo? De gemeente doet niet aan internetbankieren zoals jij en ik dat doen. Bij betaling wordt er een bestand aangemaakt, dat gaat naar de bank en die verwerkt het vervolgens. Op de gemeentelijke rekening zie je dan ook geen duizenden afboeking, maar eentje. Van €188 miljoen aan ING. En dat is voor de gemeente geen raar bedrag, kijk maar eens wat er per maand aan geld de deur uitgaat aan salarissen, bijstand, subsidies, Noordzuidlijn etc.
Omdat dit een maandelijkse actie is en de bedragen niet gewijzigd zijn, kan het ook zomaar zijn dat er bij de verwerking bij ING iets fout is gegaan. Dat laatste is niet zo raar. Normaal bij een foute overboeking zegt de bank:"Zoek het maar uit met de tegenpartij!" nu werkte de bank ineens heel hard mee om het geld terug te halen. Juridisch amper in de haak trouwens. De gemeente heeft nu een vordering op de klanten wegens een onverschuldigde betaling en zal normaal gezien het gewone juridische traject af moeten lopen.
En ja, Atos vraagt een aardige fee. Maar als je daarmee grote fouten kan voorkomen, dan is het geld snel terugverdiend.