Home > > Dat wordt weer ouderwets verpauperen

Dat wordt weer ouderwets verpauperen

Foto: Arnoud de Jong

Als je langdurige zorg nodig hebt, kon je tot op heden een beroep doen op de AWBZ. Maar de AWBZ wordt uitgekleed en wordt ook nog eens overgeheveld naar de gemeenten. Die draaien voor de kosten op. De gemeenten vrezen dat ze al die zorg niet kunnen betalen en daarom moeten wat hen betreft de mensen eerst maar eens een beroep doen op hun sociale omgeving: familie, vrienden, buren. Op de mantelzorg dus. De gemeenten willen de macht om dit eventueel te kunnen afdwingen.

Dat wordt in de toekomst dus weer ouderwets verpauperen voor de hulpbehoevenden die de pech hebben niet aan de juiste regeltjes te voldoen. Kennelijk hebben beleidsmakers helemaal niet in de gaten hoeveel mantelzorg er in Nederland al wordt verleend en hoe groot de druk op die mantelzorgers al is. Wanneer je bijvoorbeeld hoogbejaarde ouders hebt, doe je het uiterste om ze zo lang mogelijk thuis te laten wonen.

Irritant is vooral dat de gemeenten het doen voorkomen alsof alles momenteel zo luxe is geregeld. Dat er eigenlijk best iets af kan. Niets is minder waar. De thuiszorg is bijvoorbeeld al jarenlang een drama, zeker in Amsterdam. Het is geen uitzondering wanneer hoogbejaarde mensen in één week zeventien verschillende medewerkers over de vloer krijgen. En daar zitten soms ook nog types tussen waar een programma als Paradijsvogels de lippen bij zou aflikken. Blijf je dan maar eens thuisvoelen in je eigen huis.

Door deze slechte kwaliteit is het voor veel mensen al meer regel dan uitzondering dat zij ouders of andere familieleden helpen verzorgen. Dikwijls vele jaren lang. De gemeenten willen nu 'een zekere doorzettingsmacht om de omslag naar eigen inzet te kunnen maken'. In normaal Nederlands: de gemeenten willen de familie waar nodig kunnen dwingen mantelzorg te verlenen. Of zorg domweg kunnen weigeren.

Op zichzelf is het goed om niet alleen te kijken naar de mogelijkheden tot zorg vanuit de instanties, maar ook naar die vanuit de sociale omgeving. Je mag als naaste familie niet gemakzuchtig achterover leunen.
Maar dat is de realiteit niet. Nu al wordt zorg 'geïndiceerd' en is er een gigantische bureaucratie opgetuigd om te beoordelen wie welke en hoeveel zorg nodig heeft. En die hoeveelheid is in de praktijk bijna per definitie onvoldoende, zodat familie in de meeste gevallen bijspringt.

Wanneer gemeenten nu ook nog een bepaalde dwang willen gaan uitoefenen is dat nu nét de verkeerde afslag. Nog meer ambtenaartjes achter bureautjes die andermans situatie gaan beoordelen. Geen goed idee. Trouwens, het moest toch allemaal minder kosten?


vijf reacties op "Dat wordt weer ouderwets verpauperen"

Theo
-1-  Theo:
Goed stuk Arnoud.
Ouderen kunnen niet meer demonstreren of de boel afbreken, dus hun belang wordt genegeerd.
Ik vrees inderdaad dat de tijden van Dickens weer terugkeren, wat de kerk goed zal doen.
Armoud
-2-  Armoud:
Dank je Theo!
JohnN
-3-  JohnN:
Toen mijn grootouders nog leefden en hun bejaarde, niet meer zo gezonde, eindfase ingingen, woonden al hun (vrij talrijke) kinderen op loop- of tenminste fietsafstand van het ouderhuis. Drie van de vier grootouders hebben dan ook tot en met hun allerlaatste levensdag in hun eigen huis gewoond. Met een klein beetje gezinshulp en heel veel "mantelzorg", maar dat woord was toen nog niet bedacht.
Ik heb heel vaak de indruk dat mensen als ze eenmaal een regeringsfunctie bereiken nogal ver van de werkelijke wereld verwijderd afgedwaald raken, voorbeelden genoeg Mark Rutte voorop, maar Opstelten, Teeven, Weekers, Schippers, die doen er niet voor onder. Lodewijk Asscher die zo geroemd werd tijdens zijn wethouderschap (ik was één van de weinigen die in hem de streber-salonsocialist al onderkende) toont nu al meer zijn ware gezicht.
Tot zover mijn algemene zicht op het vandaagse haagse.
Mevrouw Schippers verkeert in de veronderstelling dat de werkelijkheid anno 2013 nog overeenkomt met de situatie van mijn grootouders een halve eeuw geleden, of (ben ik nu kwaadaardig?) het komt haar goed uit te doen alsof dit zo is.
Er is maar 1 reden waarom men zo graag allerlei taken naar het gemeenteniveau schuift: bezuiniging op de departmentsuitgaven (en de gemeente krijgt er een fractie van en mag het probleem overnemen). Hetzelfde mechanisme bij de privatisering van de thuishulp die te duur werd. Van dit soort ontwijkingsmechanismen is maar 1 groep die er voordeel bij heeft: een nieuwe managerslaag, privaat of op bestuurlijk subniveau.
Mijn sombere voorspelling: goedkoper gaat het er niet van worden, wel slechter. Te beginnen voor degenen die hulp goed kunnen gebruiken maar in de ogen van ons 3% kabinet het allemaal best zelf kunnen rooien. VVD+Partij van de (mede)Afbraak. Prima ploeg toch?
Herbert
-4-  Herbert:
Probleem is dat in de AWBZ allerlei dingen in zijn gaan zitten dan eigenlijk de bedoeling is. De wet was bedoeld voor zorg maar er is wel erg veel hulp in gaan zitten. En waarom zouden ramen iedere week gelapt moeten worden? Op een paar poetsfanaten doet niemand dat. En waarom zou de overheid dat moeten betalen?
Ik vind het prim dat de lichtere delen van de AWBZ naar de gemeenten gaat en samengevoegd wordt met de WMO. Gemeenten zijn niet gelijk. Zorg in Amsterdam is anders dan zorg in Vlagtwedde. En laten we daar op inspelen.
Arnoud
-5-  Arnoud:
@Herbert: Dat er kritisch gekeken wordt naar de inhoud van de AWBZ is ook niet zozeer de discussie hier. Thuiszorg is al langer opgesplitst in een verzorgingsdeel en een schoonmaakdeel, om zo te zeggen. En bij dat laatste is wekelijks ramen lappen al lang niet meer aan de orde. Er is zeer precies omschreven welke dingen een huishoudelijke hulp wel en niet mag doen en hoe lang. Het resultaat is dat men maar een beetje loopt te poezelen met een Swifferdoekje en de stofwolken zich ophopen onder het dressoir en de sofa. Kwaliteit is meestal ver te zoeken.
Nee, het pijnpunt is in mijn stuk vooral dat gemeenten de huidige rol van de mantelzorg bagatelliseren.

Reageren?  

Lees vooraf even de regels voor discussies op Amsterdam Centraal door.

Eigen afbeelding bij reacties? Ga naar gravatar.com en meld je aan met het mailadres dat je ook hier voor reacties gebruikt.

(verschijnt niet online, is nodig voor gravatar afbeelding)
(optioneel veld)
Om geautomatiseerde spamreacties te voorkomen, wordt u gevraagd deze simpele vraag te beantwoorden.

Reactiemoderatie staat aan op deze site. Dit betekent dat je reactie niet zichtbaar zal zijn, tot deze is goedgekeurd door een beheerder.

Persoonlijke info onthouden?
Kleine lettertjes: Alle HTML-tags behalve <b> en <i> zullen uit je reactie worden verwijderd. Je maakt links door gewoon een URL of e-mailadres in te typen.