Home > > Fobie en therapie

Fobie en therapie

Werkzaamheden Noord-Zuidlijn onder Rokin, november 2010 - Foto: Arnoud de Jong

Ergens halverwege Dam en Muntplein staat een rode staalconstructie van een meter of tien hoog op het Rokintrottoir.
“Kom kijken beneden op 24 meter” staat er op in witte letters.
De Amsterdammers krijgen eindelijk iets terug voor het vele geld dat onder de grond van hun stad verdween. Het gat in de grond voor de uitbreiding van het metrolijnen stelsel, slokte veel op maar nu is er dan de uitnodiging te komen kijken. Kan misschien van dienst zijn voor therapeutische doeleinden. We kennen immers hoogtevrees, vliegangst, pleinvrees, noem maar op – daarvoor zijn cursussen om mensen van hun dwangmatige angsten af te helpen.
Hoogtevrees is toch eigenlijk niets anders dan dieptevrees. Wie niet in een vliegtuig durft is bang voor de diepte onder zich. Maar dieptevrees heeft weer te maken met claustrofobie.

Wie, zoals ik, voor geen goud in een mijnschacht zou willen werken of avontuurlijk duiken met een groepje speleologen, is niet bang voor de diepte van 't gat maar voor de gedachte beneden opgesloten te raken en om te overleven totaal van redders afhankelijk te zijn. Hierin gaan vliegangst en claustrofobie hand in hand, immers op 30.000 voet zit je opgesloten in een aluminium cylinder met een hoop techniek, waarvan je hoopt dat de piloten hem niet keihard maar ongeschonden op de grond zetten. Angstige passagiers moeten zich volledig overgeven, ze missen elke controle. Dus eigenlijk kan ik begrip hebben voor mensen met vliegangst, we zijn allemaal een beetje "controlfreaks".
De therapeuten confronteren hun vliegangst cursisten beetje bij beetje met het irreële van hun vrees en als besluit maken ze samen een rondvlucht over de stad. Na de landing applaudisseren ze, voor de cockpit, maar vooral voor zichzelf. Misschien zijn de tunnelbuizen mooie objecten voor mensen die soms worstelen met claustrofobie.

Zo daal ik van straatniveau de ene na de andere halve ijzeren trap af. De bouwers noemen dit een “toren”, een ondergrondse, die straks de bestemming “nooduitgang” krijgt.. Terwijl ik geen enkele moeite heb om als cardiotraining het trappenhuis van een zes etageflat te beklimmen, word ik al dalend een beetje kortademig...
Vierentwintig meter, toch aardig diep voor 'n matig claustrofoob. Beneden tref ik een enorme betonnen kelder aan, moet Station Rokin worden - daar vandaan kun je ver onder NAP door de buis naar het C.S. lopen. Gapende ronde openingen, zo'n 5-6 meter doorsnee lokken: “kom maar kijken”. Nu zie ik echt wat een “tunnelvisie” is, verlicht met provisorische lichtbakken op vaste afstanden.

Boven de grond snerpende trams, scheurende scooters en een gure wind – beneden galmt alleen nu en dan een stem of bouwgeluid en het is er windstil. Geen stapels lukraak gestalde fietsen, geen treuzelende toeristen, etend of zich traag voortbewegend met rolkoffers, troepjes rugzak bultruggen die je doelgerichte tocht hinderen – één lange pijp zonder obstakels. Maar doordat railbed en rails nog ontbreken lopen we toch ongemakkelijk, alleen in het midden kan het normaal, ernaast loop je mank. Skateboarders en rolschaatsers zouden hier vast lekker willen stunten.
Afstand en tijdsduur lijken ondergronds langer. Maar gebogen strakke wanden ogen solide, de tocht in groepsverband voelt niet bedreigend. Er worden vragen gesteld en je hoort interessante dingen. Dus kom ik niet op het idee om me voor te stellen hoe het zou zijn als de schakelkast defect raakt. Hoe we plotseling ergens diep onder het Beursplein in de zwartst mogelijke duisternis staan...

Als we straks de roltrap afgaan en op een helder verlicht, keurig afgewerkt perron aankomen, zal claustrofobische associatie ver van ons zijn. Zo gaat het altijd, rij ik door de IJtunnel ga ik meest gewoon dóór met mijn gedachten bij van alles – niets aan de hand. Zelfs niet als er weer wat lekwater langs de wand sijpelt op het diepste punt. Maar soms als ik hem in rijd en ik zie net zo'n cruiseschip bovenlangs schuiven, denk ik aan de druk die er op dat plafond boven me staat. Prompt speelt zich een animatie rampenfilm af waarin gebeurt wat werkelijkheid wordt als dat plafond eens bezwijkt.. En opgelucht haal ik adem als het lichtvlak boven de Prins Hendrikkade opdoemt.
Ach ja, “Nobody is perfect”


vier reacties op "Fobie en therapie"

Suffie
-1-  Suffie:
Blijkt die put ineens toch niet bodemloos te zijn....
(cliché-alarm)
JohnN
-2-  JohnN:
@Suffie: Er is nog heel wat terug te vinden in dat gat hoor. Voor de cijfers van beton kubieke meters en dat soort wetenswaardigheden verwijs ik je naar de voorlichters over de NZlijn. Maar wat bedoel je nou met dat "cliché alarm", slaat dat op je eigen reactie of op het stukje? Daar zit toch meer in dan het cliché.
Arnoud
-3-  Arnoud:
Hij doelt op zijn eigen reactie, omdat de NZ-lijn financieel een bodemloze put is geweest, volgens critici.
Suffie
-4-  Suffie:
Tja, zo'n verwijzing is natuurlijk zó'n inkoppertje... ;-)

Reageren?  

Lees vooraf even de regels voor discussies op Amsterdam Centraal door.

Eigen afbeelding bij reacties? Ga naar gravatar.com en meld je aan met het mailadres dat je ook hier voor reacties gebruikt.

(verschijnt niet online, is nodig voor gravatar afbeelding)
(optioneel veld)
Om geautomatiseerde spamreacties te voorkomen, wordt u gevraagd deze simpele vraag te beantwoorden.

Reactiemoderatie staat aan op deze site. Dit betekent dat je reactie niet zichtbaar zal zijn, tot deze is goedgekeurd door een beheerder.

Persoonlijke info onthouden?
Kleine lettertjes: Alle HTML-tags behalve <b> en <i> zullen uit je reactie worden verwijderd. Je maakt links door gewoon een URL of e-mailadres in te typen.