Oud-burgemeester Job Cohen, geliefd en verguisd, heeft geholpen de afkorting YOLO tot een gevleugelde kreet te maken. Er is een rapport, en nu hebben we een naam voor de 'Facebook jongeren' die met alle remmen lós gaan.
In de recente discussie over hangjeugd en Marokkaanse 'jihad strijders' valt mij op dat eerste of tweede generatie immigrantvaders vaak erkennen dat zij geen vat meer hebben op hun jongens in de puberteit. Nu herinner ik me hetzelfde uit mijn eigen jeugdjaren, het verzet tegen de vorige generatie hoort bij het groeiproces. Ik kon erg boos zijn op volwassenen vanwege de gelatenheid waarmee ze in mijn ogen 'onverdraaglijke toestanden' lieten voortbestaan. Mijn (pre-babyboom) generatie waren alles behalve doetjes, we kregen alleen veel minder vrijheid dan wie eind jaren zestig puberde. YOLO 'you only live once' was niet op ons van toepassing, wij herkenden ons in de Amerikaanse AYM: 'angry young men'. Onze ouders, ooms, tantes, vonden van ons niet dat we alleen maar dachten aan plezier maken, ze vonden ons gewoon hondsbrutaal.
Met latere ogen bekeken viel dat allemaal best mee. Tien jaar geleden schreef ik er een column over, die ik weer terug vond. Nog steeds boeiend om te lezen:
“Maart 2003 – Onlangs moest ik iemand wegbrengen naar een verzorgingshuis in Amsterdam Oud-Zuid en later ook weer ophalen. Een adres in de voorheen chique componistenbuurt, een wijk die onmiskenbaar nog altijd een zeker cachet ademt.
Ik kwam te vroeg voor het afhalen en degene waarvoor ik kwam was later dan afgesproken. Zodoende wachtte ik geruime tijd bij de ingang van het complex. Geregeld kwamen oudere mensen voorbij, met wandelstokken, met rollators, of voorzichtig maar trots, nog zonder enig hulpmiddel met rustige passen op eigen benen. Hoewel ik niemand van hen persoonlijk kende werd ik door iedereen vriendelijk gegroet. Soms met eenvoudig handopsteken of door een glimlach met een hoofdknik. Het drong opeens tot mij door: hier leeft nog de ouderwetse beschaving, en mét hun generatie sterft die uit. Die vanzelfsprekende welwillendheid naar ieder in de nabije woonomgeving is bezig te verdwijnen.
Een paar jaar geleden vertelde mijn toen tachtigjarige moeder me heel ontdaan dat ze haar boodschappen liever niet meer zelf ging halen bij de supermarkt. Met haar getrouwe mandje voorop was ze aangekomen bij de fietsenrekken aan weerszijden van de ingang. Ze wilde haar fiets stallen maar ingang zowel als rekken werden haar versperd door drie zestienjarigen met scooters.
'Jongens laat me er toch dóór', had ze gezegd.
'Sodemieter op, stom oud kutwijf' kreeg ze als reactie.
Ik begreep hoe choquerend zo'n ervaring moest wezen voor haar. Zij, die zelf haar kinderen nog had opgevoed met: 'je spreekt je ouders met respect, met 'u' aan', en 'je hoort op te staan voor oudere mensen'. Ook: 'netjes op je beurt wachten' en 'altijd met twee woorden spreken' had ze ons geleerd. Het is duidelijk: voor haar is in twee generaties alles aan opvoeding teloor gegaan.”
Mijn moeder is er nu allang niet meer, ik vertegenwoordig nu zelf de oudere generatie. Ik verplaats me een beetje in die jonge Marokkaans- en Turks-Nederlandse jongens, ontsnapt aan de ouderlijke invloed en begrip. De groep waarover onze politici zich zorgen maakt zijn de 'jihad strijders'.
Het zijn – vermoed ik – niet de 'hangjongeren' die hun omgeving ergeren. Die 'drop-outs' die de oudjes van nu voor “stom oud kutwijf” uitschelden. Die misschien in drugs gaan dealen om in YOLO stijl pret te maken. Het zijn een soort AYM van deze tijd. Kwaad, omdat ze geen stage of geen werk kunnen krijgen en omdat ze al zolang zien dat het heel Europa geen donder kan schelen dat in Syrië het moorden maar doorgaat. Zij ergeren zich aan de gelatenheid waarmee iedereen om hen heen onverdraaglijke toestanden laat voortbestaan.
En dat terwijl een vriendelijke daad of woord hun niets zou kosten.
Dan waren ze al volledig geïntegreerd, in plaats van collectief uitgekotst zoals nu het geval is.
Die drop-outs zijn simpelweg empathisch gestoord. Ze haten, omdat dat naast lust de enige emotie is die ze nog in hun inteelt-donder kunnen voelen, en worden hierin gesteund door dit soort goedpraters. Feitelijk hebben deze kopschoppers geen nobele motieven, en gaan voor zelfverrijking of uit verveling letterlijk over lijken. Al in vroeger tijden dienden zij in de frontlinies als kanonnenvoer. Ze lieten de maatschappij geen andere keuze.
You only YOLO once.