
B-junioren schoppen grensrechter dood. Soms wil je het nieuws niet geloven, terwijl je weet dat openbare geweldpleging aan de orde van de dag is. Tegen zessen gisteravond krijgt de anonieme grensrechter een naam: Richard Nieuwenhuizen, 41 jaar, vader van drie kinderen.Dan besef je pas echt: er is een mens doodgeschopt op een voetbalveld. Door een stelletje kinderen.
Betrokken jeugdspelers van voetbalvereniging SV Nieuw Sloten zijn nog dezelfde dag gearresteerd en als lid geroyeerd. Het B1-team is ook direct teruggetrokken uit de competitie. Diverse clubs pleiten inmiddels voor een voetballoos weekend. Een goed signaal, maar Richard Nieuwenhuizen heeft er weinig meer aan.
In de eerste plaats is er natuurlijk de verbijstering over het extreem gewelddadige gedrag van deze jongeren. Daar heb ik ook direct raadsvragen over ingediend, want het bewuste team komt uit het Amsterdamse stadsdeel Nieuw-West. De verantwoordelijke wethouder van Sport, Ronald Mauer, beantwoordt ze donderdag in een commissievergadering, maar zei er dinsdagavond ook al iets over op televisie.
Daarnaast is ook het lakse optreden van de KNVB uitermate pijnlijk. De bestuurders van de getroffen voetbalclub SC Buitenboys uit Almere beklaagden zich maandag in Pauw & Witteman dat de voetbalbond pas vlak voor de uitzending telefonisch contact met hen had. Dat is anderhalve dag na het incident.
Maar er is meer aan de hand. Hoe kon het gebeuren dat een vijftal jongens tot twee maal toe kon inschoppen op een liggende man terwijl niemand ingreep? En hoe is het in vredesnaam mogelijk dat er aanvankelijk niet eens werd nagedacht over het bellen van de politie?
De voetballerij lijkt bijna apathisch als het gaat om agressie op de velden. Het is zo’n schering en inslag dat het schijnbaar wordt gedoogd dat jonge spelers bijkans (of zoals gisteren: compleet) ontsporen als ze een kaart krijgen of buitenspel lopen. Om nog maar te zwijgen over de hysterische ouders (vaak vaders) langs de lijn.
Levenslange schorsingen van de schuldigen zijn een eerste stap, maar er moet veel meer gebeuren. Volgens de KNVB wijzen cijfers uit dat de meeste incidenten in het jeugdvoetbal juist bij B-junioren voorkomen. Die leeftijdsgroep verdient dus extra aandacht. En dan bedoel ik dus geen kickbokstraining, maar projectmatige aandacht voor fairplay, agressie-beheersing en algemene normen en waarden. Want het kan zo niet langer.
We mogen niet accepteren dat voetbal oorlog is. Dat vraagt actie van KNVB, clubs, spelers én ouders langs de kant. Want hier zit iets fundamenteels mis in de opvoeding. Het helpt als profvoetballers niet langer gaan protesteren tegen terechte rode kaarten, maar iedereen in de voetballerij moet eens goed in de spiegel kijken. Misschien dat het spelletje dan ooit weer ‘gewoon’ een spelletje wordt.
Jeroen Mirck is publicist en D66-politicus. In de deelraad van Nieuw-West stelde hij deze week vragen over SV Nieuw Sloten.
Ik zou me er eerst van vergewissen of dit ook zo is, het staat namelijk nogal beschuldigend. Uit de diverse verklaringen in de media van betrokkenen en getuigen blijkt namelijk dat er wel degelijk is ingegrepen, onder meer door andere spelers. Het signaal dat daarbij werd gegeven: "het was voorbij voordat we beseften wat er aan de hand was". Dat lijkt op een slap excuus, maar is wel consistent met verklaringen die over het algemeen worden afgelegd door mensen die een geweldsincident meemaken; de gebeurtenis dissoneert zodanig met de beleveniswereld dat het onderbewustzijn in eerste instantie weigert de situatie te herkennen. Vaak realiseren mensen zich pas achteraf wat er eigenlijk gebeurt is. Hoe snel heb je op een druk voetbalveld in de gaten dat er achter je een aantal spelers zich op elkaars bek slaan? Vaak is het al over voordat je het besef hebt om je om te draaien.
Voor wat betreft je vraag over de politie: op schoolpleinen en sportvelden doen zich vaak ruzies voor die vaak voor het bereiken van de klas of kleedkamer al weer gesust zijn. Over het algemeen is de KNVB of de betreffende sportclub goed in staat om incidenten op of buiten het veld via hun eigen tuchtreglement op te lossen. De inzet van de politie is in dat geval vaak mosterd na de maaltijd. Sterker nog, als de politie bij iedere klap of schop terplaatse zou moeten komen, zou er geen agent meer in het weekend vrij zijn. Het is dan ook logisch om aan de betrokken partijen over te laten of er wel of niet politie bij moet worden gehaald. Kennelijk was dat in eerste instantie bij deze gebeurtenis niet het geval. Vergeet ook niet dat Nieuwenhuizen gewoon het veld is afgewandeld en dat zijn letsel zich pas veel later openbaarde.
Natuurlijk is er veel mis. In dat licht zou ik dolgraag onderzocht willen zien hoe clubs, trainers en omgeving met dit soort opgewonden standjes omgaat (kickboxtraining??), maar laten we de wijsreacties vooral even achterwege laten als we niet snappen hoe bepaalde dingen werken.