Home > > Ontsnapt aan een financiële ramp

Ontsnapt aan een financiële ramp

Foto: Arnoud de Jong
Amsterdam ontsnapte deze week aan de zoveelste financiële ramp. Die ramp heette Claudia Zuiderwijk. Zij was de beoogde nieuwe directeur van het GVB, maar volgens de berichten vond zij het salaris te mager. De gemeente wilde namelijk niet meer bieden dan de Balkenende-norm (188.000 euro). En dus hield mevrouw Zuiderwijk het voor gezien.
Wat is het toch met die bestuurders dat zij menen meer geld waard te zijn dan de premier van ons land? Met andere woorden: dat het besturen van het GVB of een zorginstelling zwaarder werk is dan het besturen van Nederland?
Het Parool deed donderdag een poging het uit te leggen, maar kon niet overtuigen. Het zou te maken hebben met ervaring. Het is nu eenmaal moeilijk om bestuurders te krijgen met voldoende ervaring.
Nou, daar heeft onze nieuwe premier Rutte blijkbaar totaal geen last van gehad. Hij moest er zelfs nog een hoop teleurstellen.
En welke ervaring bracht mevrouw Zuiderwijk dan wel mee? Ze is doctorandus in de andragologie (dat heeft iets met de 'vorming van volwassenen' te maken), had een directiefunctie bij PinkRoccade, stapte toen over naar de zorg en gaf leiding aan ziekenhuizen in het Gooi.
Ik zie daar geen enkele bus of tram tussen staan.
Maar dat laatste is natuurlijk een heel domme opmerking van mij. Ik ben typisch een leek op dat gebied, dat blijkt wel. Want topbestuurders zwaaien altijd graag met het argument dat het besturen op zichzelf de ware kunst is, en dat het dan feitelijk niet uitmaakt wát je bestuurt.

Mythe
Dit is natuurlijk je reinste kletspraat, maar in het old boys (m/v) network houdt men die mythe maar al te graag in stand. Natuurlijk is het wél belangrijk om verstand te hebben van de tak van sport waarin je organisatie opereert. De reeks van instellingen en bedrijven die in grote problemen kwamen na het dikbetaalde optreden van professionele maar onnozele topbestuurders is eindeloos.
En zo zijn er eveneens signalen dat ook mevrouw Zuiderwijk haar vorige klus niet geheel naar tevredenheid heeft afgerond.
Uiteraard wordt in dit soort gevallen doorgaans wél de riante vertrekbonus veilig gesteld.

Spanningsveld
Hoe het ook zij, feitelijk doet het allemaal niets ter zake of iemand wel of niet kwaliteit levert voor een salaris boven de Balkenende-norm. Er moet gewoon een eind komen aan buitensporige vergoedingen. Dergelijke bedragen zijn nooit te rechtvaardigen wanneer ze moeten worden betaald uit belastinggeld. Temeer omdat het heel vaak gaat om bedrijven of instellingen waarbinnen andere mensen voor een laag salaris de benen uit hun lijf lopen of onder grote druk staan. Hierdoor ontstaat een dusdanig groot spanningsveld tussen het hoogste en laagste salaris, dat men op de werkvloer steeds minder te motiveren is. Zeker wanneer door allerlei bezuinigingen de werkdruk steeds hoger wordt. Zie de problemen bij zorginstelling Cordaan.

Stoorzender
Een buitensporig salaris van het topmanagement is een enorm hinderlijke factor bij de discussie over veranderingen binnen een organisatie. Het werkt demotiverend op het lagere personeel, men is minder bereid mee te gaan in nieuwe ontwikkelingen, het werkt als stoorzender bij de oplossing van problemen. Altijd komen er weer vragen over dat salaris, niet over de inhoud.
Een topbestuurder die dat niet inziet, is per definitie al geen hoog salaris waard.

negentien reacties op "Ontsnapt aan een financiële ramp"

Sanne
-1-  Sanne:
Het nieuwe kabinet wil ook aanbesteding van stads Ov. Als gvb de buit pakt in A'dam mag de directeur gewoon verdienen wat ze willen ;-)
JohnN
-2-  JohnN:
Hear, hear hear!
Edith
-3-  Edith:
Het is op zich een prima stelling dat het besturen van een vervoersbedrijf niet moeilijker is dan het besturen van een heel land. En dat een exorbitant salaris betaald van belastinggeld niet te verantwoorden is.

Maar tegelijkertijd is het ook niet moeilijk om voor te stellen dat mensen als mevrouw Zuiderwijk, als ze kunnen kiezen tussen 188.000 euro bij het GVB of 300.000 (of 500.000) bij een private onderneming, niet voor het GVB kiezen.

Voor een high-profile publieke functie als een premierschap is meer te zeggen dan het salaris alleen. Onder de secundaire arbeidsvoorwaarden: een premier doet interessante en waardevolle contacten op, kan iets doen voor het algemeen goed, komt nog eens ergens, en kan, als hij of zij idealistisch ingesteld is, een visie op het land drukken. Voor iemand die in het bedrijfsleven veel meer kan verdienen heeft het premierschap voordelen die tegen het lagere salaris opwegen. Maar wat biedt het GVB? Als iemand voor, zeg, KPN kan werken of voor het GVB, bij beide bedrijven in een zware baan, met lange dagen en veel verantwoordelijkheid, wat maakt het GVB zo bijzonder dat het de moeite waard is er de KPN-baan voor op te geven?

Laat ik nogmaals benadrukken dat het wat mij betreft ook niet uit te leggen is dat een overheidsfunctionaris een topsalaris krijgt. Mijn punt is alleen dat we daarmee moeten accepteren dat topsalarissen in de overheid lager zijn dan in het bedrijfsleven en vrede moeten hebben met het feit dat er af en toe gewalificeerde kandidaten af zullen vallen omdat ze elders betere arbeidsvoorwaarden kunnen krijgen.
jaap
-4-  jaap:
Met de bijdrage van Edith is het artikel van Arnoud echt compleet.
Karel
-5-  Karel:
Sanne says it all. OV in Amsterdam wordt met het nieuwe kabinet openbaar aanbesteed. DUS wordt volledig commercieel. Dus mag de nieuwe directeur marktconform betaald worden. En het personeel ook. En al dit alles is nog goedkoper voor de burger dan het GVB ook, die nog werken en denken als wereldvreemde ambtenaren. Tijd voor een nieuwe wind en professionalisering. Kom maar op Arriva en Connexxion!
JohnN
-6-  JohnN:
@Edith - vanwaar die kennis van de alternatieven richting 3 ton en 5 ton van mw. Zuiderwijk?
JohnN
-7-  JohnN:
Of bent u Edith Zuiderwijk?
JohnN
-8-  JohnN:
En Claudia voor intimi?
JohnN
-9-  JohnN:
De Balkenendenorm is zeer relatief.
In het ECHTE private grote bedrijfsleven worden forse salarissen binnengesleept, gelijk aan, maar vaker hoger dan, de “B-norm”. Een ministerschap of PMschap zal (zonder dat dit gezegd wordt) vaak een U-bocht zijn naar een onuitgesproken ander doel, dat rechtstreeks niet zo eenvoudig te bereiken is. Mooi voorbeeld is de huidige ceo van ABN-AMRO.

De ellende van de privatiseringsgolven in de semi-overheidssector is dat daar niet de zware strijd richting gouden bergen van het harde ECHTE grote bedrijfsleven behoeft te worden geleverd, maar uit de wind wel de leuke gouden bergen worden geclaimd.
Mijn achterdocht zegt me dat de gretigheid waarmee de privatisering is aangeslingerd en doorgezet, nog nadat de nadelige effecten al zichtbaar werden, misschien iets met deze belonings en handdrukkenwaanzin te maken heeft. M.a.w. men voorzag het reeds en dekte zich gerieflijk in.
Wat dit geval (Mw.Zuiderwijk) betreft geef ik geen oordeel maar zeker zal de gemeente Amsterdam heeeeeeeeeel voorzichtig moeten zijn met beloningsstructuren aan de top nu er zo pijnlijk gesneden wordt op bijna elk terrein.
JohnN
-10-  JohnN:
En kom me niet aan met het afgesleten antwoord dat er voor 188.000 + emolumenten geen zeer capabele vervoersbedrijfdirecteur te krijgen is.
Karel
-11-  Karel:
5 posts op rij JohnN. Laat die drank eens staan.
Frans
-12-  Frans:
Inmiddels lijkt het erop dat mevr Zuiderwijk helemaal niet bedankt heeft om redenen van salaris. Het GVB dreigt helemaal te verdwijnen vanwege de plannen van het nieuwe kabinet. Dat zou de achtergrond zijn van haar besluit. Mocht dat waar zijn dan is deze column, en de reacties daarop, achterhaald.
Arnoud de Jong
@Frans: tjonge, komt dát even handig uit voor die mevrouw! ;-) Maar wees gerust, dit soort columns raakt nooit achterhaald. Er komt altijd wel weer een nieuwe graaier bovendrijven, dus is het een kwestie van een paar namen veranderen en we zijn weer klaar.
Bart
-14-  Bart:
Even recapituleren: Bestuurders in overheidsfuncties zijn 'slechter' uit dan in het bedrijfsleven... Volstrekte onzin naar mijn mening: de overheid heeft veel betere afvloeiingsregelingen, pensioenen etc.En is veel netter voor z'n werknemers.
Bij het bedrijfsleven kun je wel veel beter 'graaien': naar binnen lullen via je netwerk, jaartje onzin verkopen en vervolgens op 'non-actief' gezet worden: tel uit je winst: jaar nietsdoen, oké, paar vergaderingen, stukken lezen ho maar, leuk itempje op je cv, en riante netto winst van paar ton. En op naar de volgende beunhaas...
Dat, beste mensen is helaas de harde werkelijkheid van de semi-openbare sector:
Zeer oncapabele types verlangen topsalarissen voor prestaties die door een gemiddelde welzijnswerker met HBO+ ervaring ook prima gedaan kunnen worden... Een cursus 'management voor de non-profit sector'volstaat. Een cursus 'netwerkmanagement'is een pré, een ordinaire cursus 'boekhouden op MBA niveau'is de juiste vrouw/man op de juiste plek: u ben aangenomen!
En dan direct 3 ton of meer per jaar incasseren: nieuw huis, nieuwe auto, nieuwe man/vrouw en al uw wensen zijn vervuld...
Get a life! heren dames ook, managers...

En @ Karel: hiermee heb je ook je heerlijk avondje: alle gekken mogen mee soliciteren, kwaliteit in de vervoerswereld is bij decreet van dit kabinet afgeschaft: zo goedkoop mogelijk, morgen staan we in een oude veewagen van de firma voorheen Deutsche Reichsbahn, want die was toch echt de goedkoopste, van Appingedam naar Rozendaal in 26 uur of zoiets...
Bart
-15-  Bart:
En wat betreft de “signalen” dat mevrouw Claudia Zuiderwijk niet geheel naar behoren functioneerde, maar wel boven prestaties betaald kreeg: dat klopt, niet alleen de Gooi en Eemlander berichtte daarover.Ik kan uit betrouwbare bron zeggen dat het management onder haar leiding een zooitje was, en o.m. de Centrale Ondernemingsraad haar geadviseerd heeft op te stappen...
Dus op naar de volgende job?
Dick
-16-  Dick:
als men hun werk naar behoren doen heb ik geen probleem met bepaalde salarissen (zeker igv bedrijven waar miljoenen verdiend worden) ... ik heb meer moeite met het feit dat wanneer dat soort mensen hun werk niet naar behoren doen weggestuurd worden of zelf weggaan met een zak geld ... net zo idioot als dat wachtgeld en geen sollicitatieplicht voor topabmtenaren als zij werkeloos worden ...
Herbert
-17-  Herbert:
Ik vind een verhaal als dit niet kunnen> Er wordt flink op de persoon gespeeld, die geen weerwoord werd gevraagd, en ook nog eens onder de gordel.

Nergens in dit stuk wordt onderbouwd waarom Claudia Zuiderwijk een financiële ramp zou zijn. Ja, met een linkje naar een ingezonden stuk van het plaatselijke huis-aan-huisblad. Meer niet. En in dat stukje barst het van de geruchten en anonieme bronnen. Daar wordt een heel verhaal en en de kop op gebaseerd.

Het Tergooiziekenhuis is een fusie van 2 ziekenhuizen in Het Gooi en houdt de gemoederen al jaren bezig. Sommige groeperingen, aan de populistische kant van het spectrum, waren en zijn tegen deze fusie en proberen op alle mogelijke manieren hun gelijk te krijgen. Ook met smerige middelen als de ingezonden brief waar dit verhaal op leunt.

Nu is er geen enkel ziekenhuis in Nederland te vinden dat financiëel lekker draait. Allemaal zitten ze op het randje. Tergooi niet uitgezonderd. Maar om Claudia Zuiderwijk daar nu de schuld van te geven, dat is wel wat ver gezocht.

Besturen: in dit stuk wordt verder aangegeven dat er geen tram en bus op haar CV staat. Moet dat dan? Los dat GVB met bussen, trams en metro's rijdt is GVB ook een bedrijf. Met een boekhouding, PZ, ICT etc. Dat moet allemaal ook draaien anders rijden er geen bussen, trams en metro's. Zo simpel is dat. Een directeur van een ziekenhuis hoeft ook geen medisch specialist te zijn. En als dat dan wel zo moet zijn, welk medisch specialisme moet die directeur dan hebben? Alle?

En als laatste het salaris: Zuiderwijk zou al veel minder gaan verdienen dan Kroon en die verdiende al een stuk minder dan jonkheer Testa. En als we kijken naar prestaties: GVB en NS vervoeren iedere dag ongeveer 1 miljoen passagiers. De directeur van NS (100% overheid) verdient ruim 5 ton plus bonussen.
Arnoud de Jong
@Herbert: het opiniërende (!) stukje gaat over buitensporige salarissen van topbestuurders. Het is gebaseerd op berichten in andere media, waaronder het Parool. De aanstelling van mevrouw Zuiderwijk zou zijn afgeketst op het salaris. En of zij nu een tonnetje minder zou verdienen dan Kroon of Testa doet daarbij niet terzake: de Balkenende-norm behoort voldoende te zijn en anders wegwezen.
Dat is nu juist de ellende: dat eeuwige vergelijken met andere topbestuurders, waardoor de afgelopen decennia de salarissen van de topmanagers tot waanzinnige proporties zijn opgelopen.

Je geeft aan dat er geen tram of bus op het cv hoeft te staan omdat het GVB een bedrijf is als elk ander. Dit is volgens mij nu juist de mythe die de problemen veroorzaakt. Al die disciplines die je noemt (boekhouding etc.) zijn gedelegeerd aan de betreffende deskundigen en daar houdt een topmanager zich nauwelijks mee bezig. De topmanager is er vooral voor de strategische beslissingen. Openbaar vervoer is een specifieke markt, het zou toch wel handig zijn als je daar een beetje verstand van had.
En in de raad van bestuur van ziekenhuizen zitten wel degelijk ook medisch specialisten.

Tenslotte, wat een eventueel weerwoord van de betrokkene betreft: daarvoor is nu precies dat rechthoekig vakje hieronder. Zo werkt dat bij weblogs.
Er wordt ook niet op de persoon gespeeld, maar op het salaris van de persoon. Vooral als dat uit publieke middelen moet worden betaald.
Bart
-19-  Bart:
Herbert, de Gooi en Eemlander is een betaalkrant, geen huis aan huis blaadje, en verder: mijn bron is de Ondernemingsraad van de Ter Gooi Ziekenhuizen... Die konden niet meer door 1 deur met Claudia. Verder: Claudia verdiende daar 'bovenBalkenende' en eiste dit ook bij het GVB. Zonder ervaring met de vervoerssector. Dat vind ik vreemd!
Dat ze uiteidelijk zelf eieren voor haar geld gekozen heeft en zich teruggetrokken heeft als bestuurder vind ik zeer terecht.
Als je niet capabel genoeg bent voor een dergelijke functie, moet je geen absurde looneisen stellen.
Je maakt mij niet wijs dat er voor pakweg een ton geen adekwate bestuurder voor het GVB te vinden is. Of heeft iedereen dik boter op z'n hoofd?

Reageren?  

Lees vooraf even de regels voor discussies op Amsterdam Centraal door.

Eigen afbeelding bij reacties? Ga naar gravatar.com en meld je aan met het mailadres dat je ook hier voor reacties gebruikt.

(verschijnt niet online, is nodig voor gravatar afbeelding)
(optioneel veld)
Om geautomatiseerde spamreacties te voorkomen, wordt u gevraagd deze simpele vraag te beantwoorden.

Reactiemoderatie staat aan op deze site. Dit betekent dat je reactie niet zichtbaar zal zijn, tot deze is goedgekeurd door een beheerder.

Persoonlijke info onthouden?
Kleine lettertjes: Alle HTML-tags behalve <b> en <i> zullen uit je reactie worden verwijderd. Je maakt links door gewoon een URL of e-mailadres in te typen.