Het voorval vond plaats op dinsdag 24 november rond 19.00 uur. De slachtoffers zaten zonder helm op een veel te hard rijdende snorscooter die werd aangereden door een afslaande auto. Door de hevige botsing werden de jongens gelanceerd, vlogen door de lucht waarbij een twee meter hoge verkeersspiegel werd geraakt, om tegen een vuilnisbak tot stilstand te komen. Het traumateam kwam ter plaatse om medische assistentie te verlenen.
Zowel getuigen van het ongeluk, als passanten die naderhand op de locatie bleven staan, waren het er roerend over eens dat de kruising een uiterst onveilig gevoel oplevert sinds de gefaseerde herprofilering van de Ceintuurbaan in 2008. In tegenstelling tot andere kruispunten met de Ceintuurbaan zijn hier geen stoplichten aangebracht. Fietsers en voetgangers die de ringweg willen oversteken, hebben te maken met zeven afzonderlijke verkeersstromen: voetgangers, fietsers/brommers, auto's, trams/taxi's, auto's, fietsers/brommers en voetgangers.
De jongens die slachtoffer werden van het ongeval, bevonden zich op het fietspad parallel gelegen aan de Ceintuurbaan ter hoogte van de Tweede Sweelinckstraat en reden in de richting van de Amstelbrug. De automobilist die hen aanreed bevond zich op de Ceintuurbaan in dezelfde richting, maar sloeg af in de Tweede Sweelinckstraat. Het zicht op het verkeer op het fietspad werd de automobilist ontnomen door geparkeerde auto's, die zich sinds de herprofilering tussen het fietspad en de weg bevinden.
De voorkant van de laatste geparkeerde wagen bevindt zich in het verlengde van de rooilijn van de huizen in de Tweede Sweelinckstraat (zie foto bestelbusje), waardoor het geen verbazing wekt dat voor zowel de fietsers/scooters als afslaande automobilisten het zicht ontnomen wordt. Er is vorig jaar weliswaar een verkeersspiegel geplaatst voor het autoverkeer – overigens op een idiote plek waardoor fietsers er tegenaan rijden - maar zodra het donker is zie je daar vrijwel niets in.
Die laatste parkeerplek dient ogenblikkelijk opgeheven te worden. Ik besloot daarvoor telefonisch contact op te nemen met de dienst Verkeer van stadsdeel Oud-Zuid. Het door de gemeente ingevoerde algemene informatienummer 14020 blijkt ook ruim drie jaar na invoering nog een ramp voor de burger. Dik tien minuten en diverse telefonistes later kreeg ik iemand van de dienst Infrastructuur Verkeer en Vervoer aan de lijn, maar die gaat enkel over stoplichten dus die moest ik helemaal niet hebben.
Met raadpleging van het telefoonboek dan maar direct met het stadsdeel gebeld, waarna een vriendelijke mevrouw mij binnen een minuut met een ambtenaar van de afdeling Verkeer in contact bracht. De man bleek weliswaar op de hoogte van het "beruchte kruispunt", maar ontkende dat de parkeerplekken tot aan de rooilijn van de huizenrij in de Tweede Sweelinckstraat reiken. Van het ongeluk eerder die week wist hij niets af. Hij wilde wel samen met mij de situatie ter plekke bekijken, een afspraak die tot mijn verbazing al de volgende namiddag plaats kon vinden.
Ook de ambtenaar was snel de mening toegedaan dat de laatste parkeerplek onevenredig grote verkeersrisico's met zich meebrengt en opgeheven dient te worden. Op de vraag waarom dat niet in het kader van de herprofilering gedaan was, gaf hij geen antwoord. De ambtenaar zei toe een verkeersbesluit op te gaan stellen, waartegen omwonenden bezwaar kunnen indienen. Hij verzekerde mij dat er ongetwijfeld protestgeluiden zullen klinken, aangezien de bewoners van de Ceintuurbaan zeer gesteld zijn op de parkeerlocatie voor hun deur. Maar omdat hier de veiligheid van de verkeersgangers in het geding is, zal het wel gaan lukken, zei hij, al moeten we rekening houden met een periode van een half jaar voordat die ene parkeerplek opgeheven kan worden.
We hebben vervolgens nog wat verder gepraat over de onveiligheid van het kruispunt. Dat er geen stoplichten staan is het gevolg van de belangen van het GVB, wiens tramverkeer op de Ceintuurbaan al te vaak geconfronteerd wordt met onderbreking van de rit vanwege het rode licht. "Ze willen gewoon een goede doorstroming", zei hij. Voor mij een onredelijk standpunt, zeker omdat ook het taxiverkeer van de trambaan gebruikt maakt, hetgeen de risico's bij oversteek aanzienlijk vergroot. En op alle overige kruispunten met de Ceintuurbaan in de Pijp staan wél stoplichten.
Verkeersgangers die over willen steken, dienen deze in fasen te nemen, vertelde de ambtenaar van Verkeer. Ik wees hem op de vervaarlijk smalle verkeersheuvel tussen de twee trambanen in, die meestal vol staat met fietsers. "Het veiligste is de oversteek te nemen via het zebrapad, ook fietsers", antwoordde hij. De man meende het serieus. Wist hij dan niet dat uitgerekend het zebrapad de meest onveilige oversteek betekent? Mensen die er gebruik van maken, wachten in de regel niet voor niets eerst op een vrije rijbaan, ze zijn niet levensmoe.
"Kan het zebrapad niet beter aangeduid worden, bijvoorbeeld door een verlicht verkeersbord over de straat, in plaats van een sullig bordje geplaatst tussen de trambanen dat niemand ziet", wilde ik van hem weten. De ambtenaar vond de suggestie weliswaar zinvol, maar ik kreeg niet de indruk dat hij er werk van wilde maken. Centenkwestie? De verkeersdrempels zouden binnenkort worden verhoogd, zo wist hij te melden. Dat zou de snelheid van het autoverkeer doen afnemen, waardoor de oversteek minder risico's oplevert.
Ik wees hem tot slot op de ontbrekende verkeersspiegel, als gevolg van het ongeval. "Wie zorgt er nu voor dat die spiegel vervangen wordt?" Want tijdens onze ontmoeting, vier dagen na het ongeval, was er van een nieuwe spiegel nog geen sprake. Daar moet eerst melding van worden gemaakt, antwoordde hij. Ik stond perplex. "Dat zal de politie toch wel door hebben gegeven, mag ik hopen?" Twee weken na het ongeval is de spiegel opnieuw geplaatst. Het wachten is nu op het opheffen van die ene parkeerplek. Misschien dat het verlichte verkeersbord voor het zebrapad er dan ook ooit nog eens komt.
negentien reacties op "Onveilig kruispunt"
Op deze kruising zijn in de loop der jaren aardig wat dingen veranderd. De gele banden zijn ingekort omdat vrachtauto's vanaf het Sarphatipark de draai naar links niet konden maken (en dat toch deden en dus “gedwongen” werden op de trambaan te rijden), er werd een zebrapad aangelegd (omdat voetgangers niet naar de Tweede van der Helst of Van Wou wilden lopen) en de fietsstrook werd gescheiden van de rijbaan om de fietsers te beschermen tegen afslaand en oprijdend verkeer. Je kunt echter geen enkele situatie volkomen veilig krijgen als de weggebruikers niet meewerken of mee wensen te denken en dat schijnt de laatste categorie mensen wel te verwachten.
Als mensen tegen een verkeersspiegel op rijden, dan fietsen ze dus kennelijk over de stoep! Als die spiegel in het donker niet werkt, dan zijn er dus kennelijk mensen die zonder licht rijden. Als een zebrapad niet veilig is, is dat kennelijk omdat mensen er niet voor willen stoppen, of niet willen wachten tot ze er zeker van zijn dat er geen tram of taxi aan komt. En sorry, maar het argument dat in de rest van de pijp wél stoplichten staan (er even van uitgaand dat mensen daar voor stoppen) is gewoon niet waar. [EDIT: artikel aangepast, het moest zijn: “En op alle overige kruispunten met de Ceintuurbaan in de Pijp staan wel stoplichten.”]
Ik kan me zo voorstellen dat je als gemeenteambtenaar continu de balans moet zoeken tussen allerlei belangen. Wat je ook verandert in het voordeel van de één, er is altijd een partij die wordt benadeeld. Een parkeerplek weghalen vermeerdert de parkeerdruk in de buurt, een stoplicht plaatsen vermindert de doorstroom en verhoogt het fijnstofgehalte, door het verleggen van fietsstroken worden trottoirs versmald, tenzij je bomen kapt, en als je bepaalde categoriën verkeersdeelnemers weert, dan veroorzaken die elders overlast. Kortom, je doet het nooit goed. Vandaar ook dat alles zo traag gaat: iedereen wil en moet overal wat van vinden en iedereen vindt wat anders belangrijk. Wat dat betreft is het vaak niet de burocratie die besluitvorming in de weg staat, maar democratie.
Begrijp me niet verkeerd, de gemeente heeft wel degelijk een verantwoordelijkheid bij het vermijden en bestrijden van verkeersrisico's, maar het wijzen naar de ambtenaar als er iets fouts gaat, en vervolgens de schouders ophalen voor de fouten van de betrokkenen, lijkt me niet het goede signaal...
De kruising levert op dit moment aanzienlijk minder gevaar op voor iig. overstekende voetgangers; voor fietsers en -veel te hard rijdende bromscooters- blijft het natuurlijk oppassen, evenals voor veel te hard scheurende taxie's en ander ongedierte, maar dat is natuurlijk weer een heel ander verhaal...
En natuurlijk moeten gemakkelijk te nemen maatregelen om een grote risicofactor uit te schakelen snel genomen worden en niet door bureaucratie worden afgeremd.
Maar het is onmogelijk om de wereld veilig te maken voor kamikazepiloten in de dop. Ik heb ook wel eens bijna een pizzakoerier in mijn rechterdeur gehad, terwijl ik toch heel goed uitgekeken had. Twee seconden voor ik de afslag nam was de jongen niet in zicht. Geen wonder hij reed 70 km/u...
De situatie voorafgaande de herprofilering vond ik beter, aangezien afslaande automobilisten direct zicht hadden op het fietsverkeer dat zich op de rijbaan bevond, terwijl ook overstekers een kortere afstand dienden af te leggen. Die aparte fietspaden op de Ceintuurbaan zijn een crime, volstrekt overbodig, en hebben de voetpaden ook nog eens gehalveerd!
Voorzover mijn herinnering reikt (ben 3 jaar geleden verhuisd) was er op iedere hoek, tenminste tot de rooilijn van de huizen, trottoir. Als ik de foto zo bekijk, is er de laatste tijd 'gesmokkeld' met de parkeerruimte. Ik herinner me ook dat aan de andere zijde van de Sweelinckstraat vaak auto's op het trottoir stonden (er was een kroeg)zodat voetgangers overlast ondervonden. Maar goed, voor de herprofilering reed een ieder alsof de duivel hem/haar op de hielen zat, om pas af te remmen vlak voor de van Wou of de F.Bol, tussentijds afremmen was er echt niet bij, stoppen voor een argeloze overstekende voetganger al helemaal niet. Met de komst van oversteekplaatsen bij de Sweelinck en de vd. Helst is het wat minder een racebaan (als er geen file staat)en je kunt als oversteker i.i.g. in fases oversteken. Vroeger werd je overigens ook als fietser vaak van de sokken gereden omdat automobilisten bij het Sarphatipark gewoon dubbel gingen rijden om 'alvast voor te sorteren', waarbij de fietser de berm in/ het trottoir op gedwongen werd. Is mij vaak overkomen. En hardrijdende bromscooters horen gewoon op de rijbaan, niet op het fietspad!
Bij nogmaals bekijken van de foto valt mij het bord eracher op: is dat een tijdelijke plek of alleen laden/lossen? Naar mijn idee mag je daar echt niet parkeren, omdat je al het uitzicht op fietspad en trottoir wegneemt... Ik denk dat daar de crux van het hele ongeval in zit. Nu komt ook weer boven dat op die hoek een 2e hands rommewinkeltje zat en de eigenaar vaak een grote bus op de stoep had staan...
Het is echter zeer de vraag of de situatie op de foto dezelfde is als ten tijde van het ongeval. Vrijwel zeker NIET, de foto is recent gemaakt, het ongeval was een maand geleden.
De foto is in een later stadium genomen dan de avond van het ongeval, dat lijkt mij evident. Op die avond stond er een personenwagen op de parkeerplek waar op de foto een bestelbusje te zien is. Maakt niet uit wat er staat, in alle gevallen levert deze parkeerplek een uiterst gevaarlijke situatie op voor de fietsers en brommers die op het fietspad rijden.
En ja, dat hadden de planmakers vooraf toch zelf ook wel kunnen voorzien...
Verder is er voor het weghalen van een parkeerplaats geen verkeersbesluit nodig, betreft gewoon een 'feitelijke handeling'.
Overigens staat de bestelbus op de foto niet geheel op de parkeerplek, maar een meter of 1,5 er overheen. Maar genoeg hierover, wat mij betreft.
Bron: google earth, streetview.
Een verkeersbesluit neem je voor het plaatsen/wijzigen van verkeerstekens (plaatsen verkeersborden met name)die beperkende werking hebben voor verkeersdeelnemers. Een parkeervak als deze wordt met bestratingsmaterialen aangeduid, en is niet vb-plichtig.
Oud-Zuid deed altijd erg moeilijk over het opheffen van parkeerplaatsen, enige jaren geleden gold een 'stand still'beginsel (mochten per saldo geen plaatsen verdwijnen), ik weet niet of dat nog steeds zo is (VVD zit niet meer in het DB). In die zin is het ook niet relevant of het wel of niet vb-plichtig is, het beleid van de politiek is belangrijker.
Toch vind ik het wel wat sterk op het al of niet terecht bestaan van deze ene parkeerplaats toegespitst. Stel dat je die weghaalt, of er een beperking op zet dat die niet door bestelbusjes mag worden gebruikt, is dan de situatie zodanig veranderd dat gebeurtenissen als deze niet meer zullen vóórkomen (als de verkeersdeelnemers hetzelfde gedrag blijven vertonen)?
Zou het niet effectiever zijn om bij alle bromscooterkamikazerijders wat inzicht in verkeersveiligheid in te wrijven?
dat was ook geenszins mijn opzet. In zijn geheel genomen vind ik dit een gevaarlijk kruispunt. Een algemeen nadeel van vrijliggende fietspaden is dat voor het verkeer uit de zijstraten de rijweg relatief verder weg ligt, waardoor je minder zicht hebt op het autoverkeer. Een ander onveilig aspect van parkeerplaatsen die verhoogd zijn aangelegd (op trottoirniveau) is dat de geparkeerde auto's hoger staan dan het rijdend verkeer, kortom ook weer minder zicht dus.
Echter, alles besluitende: dit is 1 van de drukst bereden stukken van Amsterdam met alle mogelijke verkeersdeelnemers. Zal dus altijd wel relatief gevaarlijk blijven. Ik ben wel van mening dat je ondanks de 5-meter afstand regel (zie mijn betoog)eigenlijk zou moeten besluiten nog 1 of 2 parkeerplaatsen op te heffen om het zicht te verbeteren.
En opgevoerde snormachines op het fietspad...daar zou echt wat aan gedaan moeten worden qua handhaving!
http://www.rtl.nl/%28/actue...