Home > > In zak en as met de Zuidas

In zak en as met de Zuidas


[Klik voor vergroting]
Amsterdam - Deze week konden we in de kranten lezen dat zakenbank Crédit Suisse een rapport had geschreven waaruit blijkt dat de banken niet zo'n zin meer hebben in het Zuidas-project. U weet wel, de Zuidas is die gigantische en langdurige onderneming waarbij de zuidkant van de A10 ondertunneld wordt, met daar bovenop kantoren. Het zou bovendien een mooi voorbeeld worden van Publiek Private Samenwerking (PPS), waarbij de banken zestig procent van de benodigde vier miljard euro zouden ophoesten.

Vier jaar geleden had ik al zo mijn twijfels bij deze onderneming, maar van de twijfels van een simpele burger hoeven ze zich niks aan te trekken natuurlijk. Overheid en bedrijfsleven zijn tenslotte véél deskundiger in het inschatten van risico's omtrent de financiering van dergelijke projecten. Dat heeft het verleden wel bewezen, daar kennen wij allemaal de voorbeelden van, nietwaar?
Als de banken dus geen trek meer hebben in de Zuidas moeten we er niet aan beginnen. Want als er één ding is waar banken goed in zijn, is het wel het veiligstellen van de eigen winsten. Die gaan dus geen centjes steken in kansloze ondernemingen.
Nederigheid
In al mijn nederigheid durf ik de vraag eigenlijk nooit op te werpen, maar laat ik eens roekeloos doen: ben ik nou gek of zijn zij het?
Je wilt toch niet een gigantisch kantorencomplex bouwen dat veel volk aantrekt naar een plaats die nú al verstopt is? Je wilt de stad toch niet dertig jaar lang opzadelen met een bouwput? Je gaat toch geen autoweg ondertunnelen die dagelijks helemaal vast staat? Je gaat toch niet beginnen aan een project van vier miljard als de ervaring leert dat zoiets uiteindelijk minstens het dubbele kost?

Toch ben ik er niet gerust op, want de gemeente en het Rijk gaan nu bekijken of ze de klus zónder het bedrijfsleven kunnen klaren, gewoon lekker samen, van het belastinggeld. Daar kun je je immers nooit een buil aan vallen, want belastinggeld is een onuitputtelijke bron.
Dik kans dat wij Amsterdammers dus onze oude dag in armoede slijten, maar dat is een klein offer als wij vanuit de goot trots kunnen opkijken naar de torens van de Zuidas.

Denk groot!
Ach, je moet groot durven denken, anders wordt het nooit wat met deze stad, zullen sommigen tegenwerpen. Misschien hebben ze gelijk. Maar gek dat er meestal alleen groot gedacht wordt bij bouwprojecten. Nou nooit eens bij dingen als de thuiszorg (inmiddels failliet), de kunst of de criminaliteitsbestrijding.

Maar er zit nog méér in het vat. Een ander voorbeeld van 'groot denken' is de organisatie van de Olympische Spelen in 2028. Wethouder Gehrels had bedacht dat het nu zo leuk zo zijn wanneer Amsterdam een eeuw na de Spelen van 1928 opnieuw dit evenement kon binnenhalen. Ze gaat daarom alvast lobbyen in Peking en trekt een slordige 6,5 miljoen uit voor het maken van leuke plannetjes.
Intussen schijnt de gemeenteraad nog niet helemaal overtuigd te zijn van het nut van die Spelen, maar wat niet is kan nog komen. Een volgende raad kan er tenslotte weer heel anders over denken. In de politiek en het zakenleven lijkt er immers een chronische behoefte om de stad wereldwijd 'op de kaart te zetten'.

Google Earth
Laten we dan eens resumeren hoe die 'kaart' er de komende decennia uitziet als alles doorgaat. Allereerst natuurlijk de bouwput aan de Zuidas. Dat project duurt dusdanig lang, dat men het risico loopt tijdens de uitvoering te vergeten hoe het ook alweer moest worden. Dan moet er ook nog ergens een megastadion komen om het WK voetbal 2018 binnen te slepen. Weliswaar niet binnen de stadsgrenzen, maar toch ergens in de nabije omgeving. Geeft ook weer een hoop gedoe. En tenslotte die Olympische Spelen met ettelijke sportlocaties.

Al die bouwactiviteiten zouden dus in ongeveer dezelfde twee decennia moeten plaatsvinden.
Google Earth toont ons over tien jaar een kaart waarop Amsterdam door een aardbeving getroffen lijkt.
De bevolking verblijft in vluchtelingenkampen op de Drentse hei.
We mogen ons verheugen in de aandacht van de hele wereld, dat dan weer wél!
Zo zie je maar, de Zuidas en de Olympische Spelen zijn uiteindelijk heel goed voor het toerisme. Het ramptoerisme.

In dit scenario ga ik ervan uit dat tegen die tijd de Noord-Zuidlijn, het Rijksmuseum en het Stedelijk Museum eindelijk af zijn.
Anders hebben we een probleempje natuurlijk...

tien reacties op "In zak en as met de Zuidas"

Roxanne
-1-  Roxanne:
Ik heb het gevoel dat dit college soms haar kop in het zand steekt. Eigenlijk niet wil zien dat ze voortdurend een te grote broek aan trekken. Natuurlijk is het vreselijk als je zo graag topstad wil zijn en het lukt je maar niet om bouwprocessen in de hand te houden. Misschien moeten de politici het verschil eens leren maken tussen Politiek en Besturen. Nu zijn de Politici aan het besturen maar dat is toch wel even andere koek. Het is dan ook van de bspottelijke dat er afgelopen vrijdag een feestje was van Groen Links en PvdA waar men dan iets gaat vieren. Ja, wat eigenlijk? Ik snap soms niets van al die miljoenen die maar heen en weer worden geschoven. Neem de plannen van Lodewijck Asscher waar hij weer met miljoenen zwaait om winkeliers in West te subsidieren (inventaris?) en dan weer miljoenen om panden te kopen waar corporaties zich helemaal suf om lachen. Misschien dat Amsterdam zich beter onder curatele kan laten stellen. Een pas op de plaats, dat lijkt me veel beter dan al die megolomane plannen die halverwege niet tot uitvoer gebracht kunnen worden, met alle gevolgen van dien.
John Zwart
-2-  John Zwart:
Tsja, dat krijg je als je mensen voortdurend in staat stelt hun eigen imago met andermans geld op te bouwen.
Walther Schoonenberg
-3-  Walther Schoonenberg:
Het Vooruitgangsgeloof, waaraan het gemeentebestuur al vele decennia lijdt, komt er ongeveer op neer dat de bestaande stad moet worden vervangen door iets totaal nieuws. Amsterdam moet mee in de vaart der volkeren en wel meteen. De verlaten bedrijfsterreinen langs het IJ en de overbodig geworden ruimte van de spoorinfrastructuur boden daarvoor alle ruimte. Niet gehinderd door enige kennis van de discussie die in de negentiende eeuw was gevoerd over de bouw van het Centraal Station in het open havenfront van de historische binnenstad ging men aan het werk om Manhattan aan het IJ te projecteren. Dankzij de directie van de ABN-Amro Bank werd het gemeentebestuur gedwongen om ook de Zuidas te ontwikkelen, zodat het megalomane IJ-oever project gereduceerd moest worden tot een minimumvariant, met meer culturele functies en woonruimte in plaats van kantoren. Dat was mislukking nummer 1. Toen ging men aan de slag met de Zuidas. Dat zou nog eens wat worden. Stedenbouwkundig deugde er niets van, want uitsluitend de gunstige ligging ten opzichte van de huidige infrastructuur heeft de locatie van de nieuwe zakenwijk bepaald - hetgeen nimmer een goed criterium is voor goede duurzame stedenbouw. Het enige pluspuntje van de Zuidas is dat de grote bedrijven die in de binnenstad een grote ravage hebben aangericht (zoals de ABN-Amro), hun heil nu ergens zochten. Voor zolang het duurde, want nu haakt men ook af aan de Zuidas. Dat is mislukking nummer 2.
Ooit was Amsterdam een wereldwonder op het gebied van stedenbouwkundige stadsplanning. De grachtengordel en de buurt van Berlage zijn daarvan het levende bewijs. Het huidige gemeentebestuur faalt. Het was voorspelbaar: er lag immers geen eenduidige stedenbouwkundige visie aan ten grondslag, maar uitsluitend de logica van de markt.
Bart
-4-  Bart:
Dag Arnoud,
Ik hou wel van een beetje ramptoerisme, sinds ik in Lelystad neergestreken ben.. en ja, je hebt gelijk, die Zuid-as is nu al niet om aan te zien (kan ik weten, ik kom er iedere maandag voor mijn studie..)Mijn kwestie is eigenlijk: waar moeten ze al die 'rommel', dwz. kantoren van megalomane omvang (er staat er 1 tussen die, slechts half afgebouwd, nu al dreigt te bezwijken), nog wat 'spoor- en infrastructurele aanpassingen'= garantie voor 10 jaar trein- en metro-ontwrichting, zoals je al memoreerde, en dan ook nog een groots JOOP!(zal wel een andere naam krijgen) musicaltheater, een megastadion -het Johan Cruijf theater-(sic!)en nog wat van dat soort akkefietjes, het kan niet anders dan de Disney-uitwerking/filmversie van een heel eng stripboek (Jeremy?) worden. Daar zou ik nog wel het scenario voor kunnen schrijven...
Bart
-5-  Bart:
De stripreeks heet Jeremiah, sorry
Bart
-6-  Bart:
En dat was ik natuurlijk vergeten in mijn streven naar grootschalige grootstedelijke vernieuwingsambities: we hebben natuurlijk het Beatrixpark nog...
Goed voor zo'n 12/15 kantoorgebouwen van pakweg 20 verdiepingen, op loopafstand van het WTC, bereikbaar met zowel trein (2 stations, RAI en WTC) en natuurlijk de onvolprezen Metro N/Z. Die natuurlijk in 2012 klaar is!En we gaan er natuurlijk vanuit dat ergeen 'vastgoedprobleempjes', dwz. conflictjes tussen onze gewaardeerde collega's en de gemeente (of de officier van justitie) meer plaatsvinden, als we dit voorheen leuke parkje gaan volbouwen. Deze kantoortuinen op niveau zijn volstrekt onmisbaar voor de Amsterdamse economie!
U zult zien: op termijn is dit zeker de meest gewaardeerde oplossing voor dit onderhouds-onvriendelijke, en zwaar op het budget van de gem. Amsterdam drukkende object..
Bart
-7-  Bart:
Laatse reactie (voorlopig): het moest natuurlijk het Danny Blindtheater heten...
Vinus
-8-  Vinus:
Lang leven Zwitserland! Met zijn goeie banken, die sterk advies geven!

enne....
http://www.parool.nl/parool...

need I say more?
Henk de W
-9-  Henk de W:
@Bart 3 juni 2008 15:13 uur
die Zuid-as is nu al niet om aan te zien (kan ik weten, ik kom er iedere maandag voor mijn studie..)

Vanaf een hoog gebouw aan de wibaut straat ziet het er echter alleraardigst uit. Vooral 's avonds als het wat donkerder is en de al daar gebouwde kantoren mooi hun lichtjes laten zien.

Af en toe, als ik daar zo naar kijk, is het net alsof we in een beetje grote stad wonen ;)
Bart
-10-  Bart:
@ Henk de W: Laat ik m'n opmerking over 'is nu al niet om aan te zien' wat relativeren: zolang er uitsluitend gewerkt en (nog) niet gewoond wordt op de zuid-as, er een dubbele racebaan (auto/trein) doorheen loopt, en het nog maar de vraag is of er voldoende pecunia is om deze te overtunnelen, blijft het in ieder geval overdag, zelfs bij stralend weer een te vermijden plek (mijn mening). Daarbij is er helaas voor 'poenige'architectuur gekozen, weinig verheffends (in overdrachtelijke zin, ze zijn hoog genoeg, die torens), gewoon het zoveelste 'financieel/economische' centrum, wat je overal in nederland inmiddels tegenkomt, Den Haag, Rotterdam, Amersfoort etc.
Daarom blijf ik erbij dat dit gewoon de zoveelste gemiste kans is om echt iets bijzonders te scheppen, waar men in Europa van opkijkt... Maar er valt nog wat te redden: zet op de resterende plekken werkelijk vernieuwende architectuur neer, zorg dat het Beatrixpark goed bereikbaar blijft/wordt, en zorg dat er ook wat niet al te chic winkelareaal komt, dan kan het misschien nog goedkomen!

Reageren?  

Lees vooraf even de regels voor discussies op Amsterdam Centraal door.

Eigen afbeelding bij reacties? Ga naar gravatar.com en meld je aan met het mailadres dat je ook hier voor reacties gebruikt.

(verschijnt niet online, is nodig voor gravatar afbeelding)
(optioneel veld)
Om geautomatiseerde spamreacties te voorkomen, wordt u gevraagd deze simpele vraag te beantwoorden.

Reactiemoderatie staat aan op deze site. Dit betekent dat je reactie niet zichtbaar zal zijn, tot deze is goedgekeurd door een beheerder.

Persoonlijke info onthouden?
Kleine lettertjes: Alle HTML-tags behalve <b> en <i> zullen uit je reactie worden verwijderd. Je maakt links door gewoon een URL of e-mailadres in te typen.