AmsterdamCentraal.nl

Stad in balans

Van de beloofde stad in balans is de afgelopen vier jaar bitter weinig gekomen. De overlast van de drukte was vooral perceptie van klagende bewoners. Het bleef bij pleisters plakken met enkele dure, en soms domme, experimenten in die stadsdelen die het juist helemaal niet nodig hadden. Wie kan er zich nog zo'n experiment herinneren?
Het project stad in balans ging met de grootst mogelijk boog om de oude binnenstad heen. Tot het moment waarop burgemeester van der Laan met het binnenstadoffensief ingreep.
Voor de bewoners en ondernemers die wel met hart en ziel voor de buurt knokten was het dweilen met de kraan open. Anderen gaven het op. Ook wij ontvluchtten de overvolle Wallen: weg uit de Jungle! 
 

Functiebalans

Om de Wallen weer in balans te brengen zijn vijf strikte voorwaarden. Ontbreekt er een, dan werkt de aanpak niet. De belangrijkste voorwaarde is balans in functies voor bewoners, bezoekers, ondernemers en hun werknemers. Die balans zorgt ervoor dat de buurt voor alle belanghebbenden vitaal, aantrekkelijk en veilig is. Die balans is al jarenlang zoek met functies die simpelweg niet te verenigen zijn. Het Wallengebied is één groot vrijgezellenfeest. Een goede nachtrust is niet gebaat bij het bruisende nachtleven. Over de monocultuur is al veel geschreven. Er valt voor ondernemers heel veel te verdienen aan bier, wafels, drugs, borsten en Nutella. Dat mag je ondernemers niet kwalijk nemen.
De woonfunctie lijdt onder de vele investeerders die woningen nu aan toeristen en expats verhuren. De inzet van 1012Inc en NV Zeedijk op het verkrijgen en beheren van vastgoed in de buurt, om daarmee greep te krijgen op het gebruik, is uitstekend. Maar, het moet sneller. En, in de tussentijd geen uitbreiding van hostels, geen nieuwe horeca of terrassen erbij en een totaal verbod op Airbnb in de buurt. De gemeente moet inzetten op drie prioriteiten: wonen, wonen en wonen.

Regelgeving en handhaving

De tweede voorwaarde is regelgeving en handhaving. Er komen steeds meer regels bij voor zuipschuiten, grote excursiegroepen, illegale hotels, drinken op straat, afval, gebiedsverboden voor straatdealers en ondernemers die zich niet aan openingstijden of terrasregels houden. 
Drukteproblemen kunnen uit onverdachte hoek komen. Je kunt je er niet op voorbereiden, ze vormen een overval op de stad. Snel herkennen, snel een positie bepalen, snel beslissen en snel acteren met een combinatie van maatregelen is daarom het gepaste antwoord: met publiciteit, met de fiscus en met handhaving en politie en met nieuwe grenzen. En dat binnen enkele weken. Dat is nog eens andere koek dan de jarenlange procedures.
Nieuwe problemen moeten we direct de kop indrukken.

Waar het meteen al fout gaat, is dat de signalen van bewoners en ondernemers uit de buurt vaak niet serieus worden genomen. Een aanvankelijk nog klein probleem wordt afgedaan als incident of gezeur. Vervolgens word je van het kastje naar de muur gestuurd. In plaats van eindeloos analyseren moeten we veel meer experimenteren bij de aanpak van de drukte: wat werkt wel, en wat werkt niet. Anders gaan we het niet winnen van de ongein.

Met steeds meer regels is natuurlijk meer, en vooral betere, handhaving nodig. Het binnenstad offensief dat burgemeester van der Laan is gestart moet doorgaan; met meer uren, meer kwaliteit en meer samenwerking tussen de handhaving, Politie en Waternet.
Ook nu grijpt de gemeente weer naar meer regels en meer handhaving. Maar, dat werkt niet als je niet ook iets doet aan de eerste voorwaarde van functiebalans. Waarom sluiten we de Wallen niet gewoon om 11 uur? Bedtijd! Het nachtleven in Amsterdam heeft nog genoeg te bieden buiten de Wallen.

Bereikbaarheid

De derde voorwaarde is de bereikbaarheid van de Wallen. Die bereikbaarheid is gewoon te goed. Met het Centraal Station, met de parkeergarages, met de riviercruisevaart en met de touringcars en HopOnHopOff bussen komen de bezoekers massaal binnen in hartje binnenstad. Je kunt er letterlijk niet omheen. Alleen al de Rode Loper verwerkt 300.000 voetgangers per dag. Bij de touringcarhaltes op de Prins Hendrikkade arriveren dagelijks 20.000 dagjesmensen die massaal de Zeedijk en Warmoesstraat verstikken.

Zorg ervoor dat bezoekers en toeristen meer gespreid de binnenstad binnenkomen. Maak van station Zuid het nieuwe Centraal Station, promoot de Noord Zuidlijn en handel touringcars aan de periferie van de binnenstad af. De Wallen zijn autoluw. Maar, waarom nog niet fietsluw? Maakt ruimte op straat voor alle voetgangers. Dan voelt die drukte ook minder beklemmend. Crowd management is een prima aanpak om de mensenmassa's te reguleren, maar laten we eerst zorgen voor minder mensen en meer ruimte op straat.  

Communicatie

De Wallen hebben een enorme aantrekkingskracht op uiteenlopende bezoekers: de Amerikaanse flitstoerist, de Engelse nog-net-vrijgezel en de Amsterdamse studenten. Wie wil er niet een bezoekje brengen aan het beroemde Red Light District waar alles mag en waar niemand je een strobreed in de weg legt? De ‘We live here’ campagne is goed bedacht. Maar, hoeveel bezoekers hebben de campagne ‘Enjoy and respect’ gezien? Ik zie er niks van terug op de social media. Daarvoor komen die bezoekers natuurlijk niet. Wie trekt er zich wat van aan als je er op straat niet op huftergedrag aangesproken wordt? Niemand toch?
Toeristen hou je niet tegen maar Amsterdam kan wel zoeken naar een ander type toerist. De communicatie over Wallen moet uit een andere vaatje tappen. En een goede campagne om de ‘betere bezoeker’ te trekken werkt natuurlijk alleen als die ‘betere’ buurt geeft wat het belooft. Daarvoor zijn eerst functiebalans, regels en handhaving nodig. Niet andersom.

Gemeenschap

Tenslotte is een lokale gemeenschap nodig die met elkaar de schouders zet onder de maatregelen vanuit een gedeelde toekomstvisie. Wat is die vitale en aantrekkelijke binnenstad? Voor wie willen we die binnenstad zijn? Die gemeenschap is er niet op de Wallen. Druktemakende Wallenondernemers staan lijnrecht tegenover ontevreden bewoners. Die komen er samen echt niet meer uit. Zelfs de Albert Heijn trekt zich niets aan van het verzoek om minder alcohol te verkopen aan stomdronken hooligans. Dan kan je als overheid niets anders doen dat vol vooruit met nog meer stevige regels en krachtige handhaving. Maar, de buurt wordt er niet beter door.

Dweilen?

De coalitie heeft bijzondere aandacht voor de Wallen beloofd. Daarvoor is meer nodig dan een dweilpauze. Nodig is een combinatie van functiebalans, regels en handhaving, mobiliteit, communicatie en het terugwinnen van de lokale gemeenschap.

Het alternatief is dat we de Wallen overgeven aan de drukte. De toekomstvisie van de Wallenondernemers is een 24/7 erotische Europapark. Wie wil er over 10 jaar dan nog in zo'n Pretpark wonen? Met een hek er omheen, toegangskaartje kopen en ‘laissez faire’. Waar is het feestje? Hier is het feestje!