AmsterdamCentraal.nl

Vrijdagavond was het dan zover: het openingsfeest van de nieuwe leden expositie. De weergoden waren de kunstenaars goed gezind, want in de loop van de middag hadden de felle regenbuien plaats gemaakt voor zomerse zonneschijn. De openslaande deuren van de sociëteitsruimte beneden konden de straat een beetje betrekken bij wat zich binnen afspeelde. Gezellige drukte, geanimeerde gesprekken met een drankje in de hand, want de opening van een nieuwe expositie is steeds als een grote verjaarspartij waar iedereen elkaar weer eens ziet en spreekt.

Achttien nieuwe leden deden hun best met hun werk de aandacht te trekken. Met wisselend succes uiteraard, want de persoonlijke voorkeur loopt binnen elk publiek nu eenmaal uiteen. En zo hoort het ook: smaken moeten verschillen voor het ontstaan van nieuwe ontwikkelingen. Ik ga dan ook geen 'recensie' schrijven en ook leg ik niet alle 18 deelnemers onder de loep. Liever bepaal ik me bij wat me als argeloze bezoeker opviel en bijgebleven is.

Hemelbed

Het enorme object dat me associeert met een groot hemelbed, achter een groep witte liggende dieren, in gestalte en houding herkenbaar als jonge tijgers en welpen. Gemaakt met vormen die zijn omwikkeld met linnen windsels, gefixeerd met gips. Toen ik meer over de maakster te weten kwam werd hun aanwezigheid duidelijk: Ciska de Hartogh ontwikkelde haar kunstenaarschap eerst in Zuid Afrika en later in Nederland. Specialiseerde zich op driedimensionale monumentale beeldende kunst. Het bouwsel achter de dieren blijkt inderdaad een soort hemelbed, van sloophout, groot genoeg om er royaal met 3 personen op te kunnen liggen. Het materiaal intrigeert me. Is het soms afkomstig uit oude houten huizen, nog met bedsteden waarin generaties hun nachtelijke uren doorbrachten? Moet ik hierop ontspannen gaan liggen om mijn fantasie over verleden mensenlevens de vrije loop te geven? De afgebladderde verflagen nemen me mee. Toch is dat misschien niet precies de bedoeling van de maakster, want de tijgers heb ik voor mijn fantasieën niet nodig. Als ik op het ''bed'' ga liggen (een A4-tje nodigt daartoe uit) zie ik boven me een batterij van monitoren waarop ik filmbeelden langs zie komen: afkalvende ijsbergen, vluchtende mensen, armoedige behuizingen, gezichten in angst. Ik vermoed: daar zijn de jonge tijgers voor, ze staan bijvoorbeeld voor bedreigde natuur! Maar volgens Ciska zijn het ook de beesten die in je dromen vanonder je bed tevoorschijn komen. Angsten van mensen met een onverwerkt trauma. ''Je moet de tijgers niet aaien, maar je hoeft er niet bang voor te zijn''. Ciska ontving van de UCLA in California ''the green apple of sustainable lifestyle'' voor haar werk. Verleden jaar stond de installatie bij ''Arti aan Zee'' in Bergen aan Zee, nu dus nog een keer te beleven in Amsterdam.

Entomologie

Op een wand hangt een drietal grote kleuren monitoren. Continu spelen zich natuurscenes af, onafhankelijk van elkaar. Fenomenaal in detail, perfectie in kleur, tegen een egale achtergrond – waardoor het lijkt alsof alles in een gewichtloze ruimte zweeft. Joos van de Plas verklaart dat deze creaties van haar ontstaan in het gebied tussen kunst en wetenschap. Zo is er een interactie tussen haar wetenschappelijke werk en haar tekeningen en schilderijen. Zij laat op de video's zien hoe bloemen zich ontplooien in versnelde opnamen, rupsen zich verpoppen en uitsluipen als bijzondere zeldzame vlinders, hoe libellen hun metamorfose uit het larvenstadium ondergaan.

Grote fotoposters van herkenbare plekken – de Bijlmerbajes staat voor chaotisch Amsterdam, een Griekse tempel staat voor een oudheid waar we zelf nooit deel van kunnen uitmaken – de beelden gaan neerwaarts over in graffiti-achtige tekens en vormen die ons bewust maken van de overmaat van onze actuele indrukken en gedachten in het ongeordende dagelijks bestaan. Zo wordt de omvattende vraag van Angeliek Ververs weergegeven: ''Doe ik ertoe – are you relevant?''

Fotowerk, video's en installaties zijn een belangrijk deel van onze ervaring in deze tentoonstelling. Yurie Umamoto voert zelfs een ''live performance'' uit. Zijn er dan helemaal geen ''gewone'' schilderijen meer? O ja hoor, van acryl tot aquarel, maar ze zijn wel in de minderheid.

Annie Schoterman toont rohrschach-achtige beelden, sommige in veranderende herhaling en een symmetrie die vanuit het middelpunt lijkt te ontstaan. Die geven mij een rustgevende indruk, wachtkamerkunst? Maar zij verklaart zelf te willen uitbeelden hoe een ongecontroleerde gerobotiseerde wereld er uitziet. De macht van aliens of een niet terug te draaien overwinning van oprukkende kunstmatige intelligentie? Juist een nachtmerrie waarvoor ik niet in de wachtkamer terecht wil komen... De abstracte schilderijen van Hedwig van der Heijden daarentegen laten me helemaal vrij in mijn beleving. Ze zegt: ''Ik zoek niet, ik vind!'' Een aansporing om op te volgen.

Fabrice Hünd's werk is verreweg het letterlijk kleurrijkst, daar valt echt niets op af te dingen. Zijn sprookjesachtige mens/dier figuren leven in een wereld die realistisch en tegelijk mythologisch is. Waarin natuur lieflijk en sfeer ontspannen lijkt ('de bosnimf en haar minnaar' is mijn favoriet) maar waar tussen gebladerte, in de lucht, of onder water, toch geheimzinnigheid schuilt. Gevaar?

Het publiek kan alles nog geruime tijd bewonderen: van 10 juni t/m 9 juli 2017. Met op donderdagavond 22 juni om 20:00u een speciale 'performance': Doghand door Astarti Athanasiadou en Stefania Petroula. Kostuums: Panagiotis Panagiotak Opoulos. Geluid: Stefano Sgarbi.

Update: uitgebreidere tentoonstellingsinformatie verwijderd. Is te vinden op de website van Arti.