Cadeaumaand december nadert en ik werd er door de familie al op gewezen dat we weer lootjes moesten gaan trekken. 'Zodat wij Bol.com weer helemaal leeg kunnen trekken', merkte mijn neef op. En inderdaad, steeds meer mensen kopen steeds meer spullen online. Hiermee doen niet alleen de webwinkels goede zaken, maar ook de pakketdiensten. Ik draag er zelf enthousiast aan bij, want webwinkels hebben vaak een breder assortiment dan gewone winkels.
Deze ontwikkeling lijkt me echter slecht voor het milieu, dat is de schaduwkant. Het is in elk geval géén bijdrage aan de reductie van de CO2 uitstoot die Amsterdam nastreeft. Anderzijds levert het natuurlijk ook weer werkgelegenheid op, al is het een wat miezerig soort werkgelegenheid. De bezorgers rijden in veel gevallen als ZZP'ers, krijgen slecht betaald en maken lange dagen. Eén pakketbezorger bezorgt per dag toch al gauw 150 pakketten op zo'n 120 adressen.
De markt voor pakketbezorging breidt zich uit, reden voor PostNL om er verder in te investeren. Straks kunnen pakketten ook 's morgens vroeg en 's avonds laat worden aangeboden. Dit alles ter compensatie van de instortende markt voor gewone post.
Bij mijn weten hoor je hier de milieuclubs niet of nauwelijks over. Een beetje raar is dat wel. Zelfs de Partij van de Dieren blijft stil over dit onderwerp. De dieselbusjes scheuren blauw rokend af en aan door de wijken, maar niemand die het onderwerp aansnijdt.
DHL experimenteert in Duitsland een beetje met een Parcelcopter, een drone die pakjes transporteert. Voor grootschalige inzet lijkt me dit middel ongeschikt en of het milieuvriendelijk is valt sterkt te betwijfelen.
In de grachtengordel zie ik DHL wel eens met een pakketboot rondvaren. In combinatie met fietskoeriers is dit een van de weinige milieuvriendelijke manieren van pakketbezorging die ik tot dusver signaleerde.
Ja, een groep studenten (De Groene Weg) bedacht een duurzame oplossing voor de pakketlevering van PostNL en won daarmee de Sustainability Challenge 2013.
PostNL was razend enthousiast, maar sindsdien is er weinig meer van vernomen. Mijn pakketbezorger komt in elk geval nog steeds niet in een elektrische bus voorrijden. Wél heb ik inmiddels een dusdanig duurzame band met hem opgebouwd dat ik hem bij zijn voornaam mag noemen.
Om misverstanden te voorkomen: het verhaal dat elk jaar weer opduikt over een pakjesboot uit Spanje is een verzinsel. Ook de milieuvriendelijke bezorging te paard is een zoethoudertje.
AT5 Nieuws
RTV Noord-Holland
Politie Amsterdam
Amsterdam.nl
RTV Amstelveen
Parool Nieuws Amsterdam
Online winkels groeien maar door. Inmiddels gaan er meer dan 120 miljoen pakjes naar consumenten. Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) onderzocht de invloed van online aankopen op de congestie. En, het valt allemaal mee. Kunnen we nu weer rustig buiten gaan spelen?
Bij online winkelen worden de gekochte goederen niet vanuit de winkel door de koper meegenomen maar na aankoop thuisbezorgd. Dit spaart een rit naar de winkel uit maar leidt wel tot extra bestelverkeer in de woonwijken.
Het gaat nu vooral nog om niet-dagelijkse aankopen. Het aandeel van on lineaankopen in onze dagelijkse boodschappen, doe-het-zelf-, sport- en tuinartikelen is nog klein. Maar, dat gaat veranderen door de vergrijzing, krimp in de landelijke gebieden en het verschralen van het winkelbestand.
Leuk voor de klant, maar minder positief voor de mobiliteit, is de ontwikkeling van snelle diensten, waarbij thuisbezorging binnen 90 minuten wordt aangeboden. De druk op onze woonomgeving zal zeker niet afnemen.
Wat zit er op de weg?
Voor wie van statistieken houdt… Het aandeel van het bestelautoverkeer, dat het KiM kan koppelen aan thuisbezorging is 670 miljoen voertuigkilometers op 17,4 miljard voertuigkilometers in 2011. Dat is 3,8 procent van het bestelautogebruik. De rest van de bestelbusjes rijdt vooral voor of namens de bouw, lokale overheden en de horeca.
Consumenten verplaatsen zich 3,4 miljard keer per jaar voor de boodschappen, waarbij 15 miljard kilometers per auto worden afgelegd op een totaal van 170 miljard kilometers, oftewel 8,8 procent.
Goed georganiseerd
Het ‘wild-west’ beeld van door woonwijken crossende bestelauto’s klopt niet. De pakketbezorging is grotendeels in handen van enkele grote spelers, zoals PostNL met een marktaandeel van 60 procent en Selektvracht/DHL met een aandeel van 20 procent. Zij organiseren hun logistiek zo efficiënt mogelijk, bundelen zendingen en voorkomen daarmee dat er onnodige kilometers worden gemaakt, aldus KiM.
Niet handig
Omdat de ontvanger niet altijd thuis is, moet de bezorger één of meerdere keren langs komen (12 procent) of kan hij het pakketje zelfs niet afleveren (2 procent). Dit is niet efficiënt en leidt ook tot meer verkeer. Het retourneren van aankopen leidt ook nog eens tot extra verkeer.
Per saldo leidt online winkelen tot een lichte afname van het aantal verplaatsingen en afgelegde afstand in het personenvervoer. Door online te bestellen spaart de consument een gang naar de winkel uit, al dan niet met de auto. De afname in de personenmobiliteit is echter kleiner dan de toename in het aantal internetaankopen, doordat winkelen vaak gecombineerd wordt met andere activiteiten (trip chaining) en meerdere winkels in een winkeltrip worden bezocht (multi-purpose shopping), aldus KiM.
De toename van het thuisbezorgen leidt niet tot significante veranderingen in de mobiliteit. De toename in het bestelautoverkeer draagt niet echt bij tot meer files. Ook zijn de leefbaarheidseffecten beperkt.
Slimme oplossingen
Het KiM vraagt zich af of het afhalen in een winkel of bij een servicepunt het thuisbezorgen gaat vervangen. Uit oogpunt van minder bestelautokilometers kan dit een positieve ontwikkeling zijn.
De thuisbezorging kan beter als de webwinkel, vervoerder en klant onderling het aflevertijdstip kunnen bepalen. Een optimale ritplanning moet het uitgangspunt blijven. Hier ligt een uitdaging voor de vervoerders. Die zijn nog terughoudend in het introduceren van nieuwe informatiediensten
Aandacht blijft nodig
Online winkelen leidt niet tot meer files, maar wel tot een grotere druk op de woonwijken. Aandacht voor veilige, stille en schone laatste meters naar de consument blijft nodig of dat nu met bestelbusjes, op afspraak, of via pick-up-points gaat. We kunnen nog niet rustig buiten gaan spelen.
Maar, het kan natuurlijk nog beter als iedereen straks elektrisch gaat rijden, of nog mooier de cargobike pakt. Die leent zich voor 50% van de binnenstedelijke transporten.