Overal in grote steden zijn er bijna evenveel galeries als er beeldend kunstenaars zijn, Amsterdam vormt daarop geen uitzondering. Waarom zou ik over één ervan schrijven?
Amsterdam kent een expositiegebouw dat zich onderscheidt zowel in organisatie als historie, het verdient om zich in de belangstelling van een grotere kring dan slechts de 'incrowd' te koesteren.
Op het Rokin 112 verschuilen zich achter een dubbelbrede voorgevel twee achttiende eeuwse panden: de voormalige Grand Salon Duport en het voormalige hotel Het Wapen van Utrecht. De architect J.H. Leliman verenigde begin negentiende eeuw deze beide gebouwen tot een groot sociëteitsgebouw met twee kunstzalen op de eerste verdieping. Wie er voorbij loopt op weg naar het Muntplein of de Amstel moet zijn blik maar eens hoger richten dan de begane grond, de voorgevel maakt indruk met pilasters die vier levensgrote figuren dragen die elk een kunstvorm symboliseren.
Het gebouw zowel als de sociëteitszaal zijn eerbiedwaardig, ook het interieur met het originele negentiende eeuwse meubilair van Berlage draagt bij tot een voorname neoklassieke sfeer.
Al in 1839 werd de kunstenaarsvereniging Arti et Amicitiae (Kunst en Vriendschap) opgericht, die haar intrek nam op het Rokin in het bestaande gebouw Grand Salon Duport, als een enigszins elitaire club van gevestigde kunstenaars onder het toeziend oog van de stadsnotabelen die een stevige vinger in de pap hadden. Het doel van de sociëteitszaal was een ontmoetingsplek voor kunstenaars en potentiële verzamelaars en weldoeners. Natuurlijk zou ook de interactie tussen kunstenaars onderling inspirerend werken. Erelidmaatschappen van welgestelden moesten het financiële fundament van de Sociëteit versterken en weduwen- en wezenfondsen namen iets van de ongewisheid weg uit het kunstenaarsbestaan. http://arti.nl
Met de naam gebeurde iets soortgelijks als met de Amsterdamse dierentuin Natura Artis Magistra, dat kortweg 'Artis' werd, de sociëteit Arti et Amicitiae werd 'Arti' want Amsterdam houdt nu eenmaal van simpele namen. Tot op de dag van vandaag organiseert Arti voor haar leden een grote jaarlijkse tentoonstelling van eigen werk, de 'Salon'.
Die Salon verwijst door de naam niet alleen naar het oude Grand Salon Duport gebouw, maar vooral naar de wijze waarop de werken worden opgehangen: zoals in Parijs. In de 'Salon Carré' in het Louvre konden de leden van de Académie des Beaux Arts hun werk tonen. Tenminste, als zij niet werden geweigerd, hetgeen de besten is overkomen...
In het Amsterdamse Arti wordt op deze seizoensexposities geen werk geweigerd. Gebroederlijk en gezusterlijk hangen de werken van de huidige 200 leden van onder tot boven aan alle wanden, nu is dat vooral hedendaagse kunst te midden van die negentiende eeuwse ambiance.
Maar het is niet alleen in oktober-november als de 'Salon' ons bezoek aan Arti op Rokin 112 zeer de moeite waard maakt: het hele jaar door organiseert de vereniging lezingen en bijzondere exposities. Vaak met een educatieve inslag van wetenschap, moraliteit of maatschappijkritiek.
Zo loopt momenteel nog tot eind van deze week 'De kunstenaar en zijn collectie: Henri Roquas en Cecilia Paulussen', die op vrijdag 13 december om 18:00u wordt afgesloten met een lezing van Dr. Christa Stevens van de Universiteit van Leiden, gespecialiseerd in de interculturele literatuurwetenschap.
Henri Roquas (Ultima Thule - buiten de grenzen van de bekende wereld– De mens en zijn maaltijd – kunst van de maaltijd) richt zijn zoeklicht op het Turkana Bassin in Noord-Kenya. Volgens veel wetenschappers ligt hier de oorsprong van de 'homo ergaster/erectus', waarvan sinds twee miljoen jaar de moderne mens een afstammeling is. Roquas toont ons foto's van de El Molo stam die daar nu nog leeft, uitsluitend van de visvangst op het Turkanameer. Nu Ethiopië de Omorivier afdamt, stopt de watervoorziening van dit meer en zijn het meer en de El Molo gemeenschap tot de ondergang gedoemd.
Foto: Naomi Blindeman via Flickr.
AT5 Nieuws
RTV Noord-Holland
Politie Amsterdam
Amsterdam.nl
RTV Amstelveen
Parool Nieuws Amsterdam
drie reacties op "De Salon"
Het standbeeld van Rembrandt op het nabijgelegen Rembrandtplein hebben we overigens ook te danken aan de inspanningen van de Sociëteit Arti. Want begin negentiende eeuw had de stad nog nergens een beeld van de grote schilder, wat als een gebrek werd gevoeld. Mede-oprichter van Arti, beeldhouwer Louis Royer http://nl.wikipedia.org/wiki/Louis_Royer maakte het in 1852.