Frits Bolkestein voorspelde in 2005 in het programma Buitenhof dat in 2015 een meerderheid van de Amsterdammers moslim zou zijn.
Inmiddels zijn we acht jaar verder en kunnen we kijken hoe hard het nu gaat met de islamisering van Amsterdam. Het Amsterdamse onderzoeksbureau O+S schrijft hierover in de Staat van de Stad VII: "Van alle Amsterdammers voelt 13% zich [in 2012, red] verbonden met de islam, 7% met het katholicisme, 4% met het christendom in het algemeen en 2% met het protestantisme. Van alle Amsterdammers is 62% niet gelovig."
Het aantal gelovige Amsterdammers is al jaren stabiel. O+S schrijft: "In 2012 voelen vier van de tien Amsterdammers (38%) zich verwant met een godsdienst, religieuze of levensbeschouwelijke stroming. Dit aandeel is sinds 2000 vrijwel constant en in overeenstemming met cijfers uit de Amsterdamse Burgermonitor."
Deze bewering kan worden geillustreerd met een grafiek uit de Amsterdamse Burgermonitor van 2009:
Volgens O+S gaan Amsterdammers met een Marokkaanse achtergrond het vaakst naar godsdienstige bijeenkomsten. Bijna de helft van de gelovige Marokkaanse Amsterdammers (49%) geeft aan één keer per week naar een godsdienstige bijeenkomst te gaan. Onder de gelovige Amsterdammers met een Turkse achtergrond is dat 38% en onder gelovige Amsterdammers van Nederlandse herkomst 20%.
Islamisering is in Amsterdam een non issue
Van een groei van de islam is in Amsterdam dus al jaren amper sprake. Misschien wordt het tijd de islamisering van Amsterdam tot een non issue te verklaren. De vraag is of het in andere Nederlandse steden wel een issue is en of we de hele integratiediscussie niet teveel versmallen tot een debat over cultuur en vooral religie.
Meer aandacht voor andere zaken
In hetzelfde rapport (pdf) signaleert O+S diverse ontwikkelingen die misschien meer aandacht verdienen. Er gaat veel goed in Amsterdam, op diverse terreinen gaat het beter dan in het verleden, maar er zijn ook veel ontwikkelingen die alle aandacht verdienen. Ik citeer er een paar:
Werkloosheid
- De werkloosheid loopt in Amsterdam snel op. De eerste jaren van de economische recessie was de stijging nog beperkt, maar inmiddels (mei 2013) is 10,4% van de beroepsbevolking werkloos.
- Over de periode 2009-mei 2013 is de werkloosheid onder alle groepen toegenomen, maar veel meer onder Amsterdammers van niet-westerse herkomst dan onder Amsterdammers van Nederlandse herkomst en westerse migranten. Onder Amsterdammers van niet-westerse herkomst was de werkloosheid al hoog en nam verder toe tot 24%. Voor westerse migranten en Amsterdammers van Nederlandse herkomst was de werkloosheid 6%.
- Onder jongeren van niet-westerse herkomst was de werkloosheid nog hoger: 39% tegenover 8% van de jongeren van Nederlandse herkomst en 8% van de westerse migrantenjongeren
Armoede
- Steeds meer Amsterdamse huishoudens doen een beroep op de voedselbank, inmiddels ruim 1.500 huishoudens.
- Het aandeel Amsterdammers dat moeite heeft met rondkomen is sinds 2008 gestegen. Vier op de tien Amsterdammers hebben hier in meer of mindere mate moeite mee.
Cumulatie, segregatie
- De cumulatie van achterstanden in wonen en welvaart heeft zich in de periode 2002-2012 steeds meer naar de randen van de stad verplaatst, met name in Nieuw-West, Zuidoost en Noord.
- De leefsituatie is het minst gunstig voor Amsterdammers van Marokkaanse en Turkse herkomst.
- Amsterdammers van niet-westerse herkomst hebben nog steeds een duidelijke achterstand op veel primaire en secundaire participatieterreinen. Dit geldt het sterkst voor Marokkaanse en Turkse Amsterdammers.
- Ouderen en uitkeringsgerechtigden van 45 jaar en ouder hebben een grote achterstand op veel participatieterreinen. Met de bezuinigingsmaatregelen komt hun participatie nog meer onder druk te staan.
- Jongeren van niet-westerse herkomst participeren veel minder dan hun leeftijdgenoten van Nederlandse herkomst. Door de huidige economische crisis kan die achterstand oplopen.
Gezondheid
- De gezondheid is gunstiger naarmate opleiding en inkomen hoger zijn. Deze sociaaleconomische verschillen komen tot uiting in verschillen tussen bevolkingsgroepen en woongebieden.
- Amsterdammers van niet-westerse herkomst zijn in het algemeen minder gezond dan de overige Amsterdammers.
- Amsterdammers van niet-westerse herkomst zijn minder positief over hun psychisch welbevinden dan de overige Amsterdammers. Dat geldt het sterkst voor Amsterdammers van Turkse herkomst en voor de eerste generatie niet-westerse migranten.
- Bijna de helft van de volwassen Amsterdammers (46%) heeft last van psychische klachten: 39% van milde en 7% van ernstige.
- Elf procent van de volwassen Amsterdammers is ernstig eenzaam.
- Vier van de tien Amsterdammers van 19 jaar en ouder hebben overgewicht, van wie één op de negen ernstig (11% obesitas).
- Negen procent verleent mantelzorg. Eenvijfde van hen (18%) voelt zich (te) zwaar belast
Verkeersongelukken
- Het aantal snor- en bromfietsen is de laatste jaren sterk toegenomen. Hoewel slechts 1,4% van alle verplaatsingen hierop plaatsvindt, zijn de bestuurders ervan betrokken bij 16% van de verkeersongevallen.
Cohesie, discriminatie
- Eenderde van de Amsterdammers denkt negatief over Marokkaanse Amsterdammers.
- Eén op de tien Marokkaanse en Turkse Amsterdammers voelt zich vaak gediscrimineerd.
Interesse voor politiek
- 39% van de Amsterdammers zegt geïnteresseerd te zijn in de gemeentepolitiek. Dit aandeel is lager dan ooit. De interesse in politiek in het algemeen is niet veranderd (57%).
- De interesse in de lokale politiek is vooral gedaald onder hoogopgeleide Amsterdammers, Amsterdammers van Nederlandse herkomst en Turkse Amsterdammers.
- Eén op de tien Amsterdammers geeft aan niet te zullen stemmen als er gemeenteraadsverkiezingen zouden zijn. Lager opgeleiden, Turkse en Surinaamse Amsterdammers geven vaker dan anderen aan dat zij niet zullen stemmen.
Veiligheid, criminaliteit
- Bij driekwart van de buurten in Amsterdam komen de subjectieve en objectieve veiligheidsindex niet overeen. Buurten die objectief veel veiliger zijn dan subjectief, liggen veelal van het centrum af.
- De jeugdcriminaliteit is tussen 2007 en 2012 sterk gedaald. De sterkste daling is te zien in Nieuw-West, gevolgd door Noord en Oost.
- Jongeren (12 t/m 24 jaar) die verdacht worden van een delict wonen relatief vaak in een eenoudergezin en zijn relatief vaak van Marokkaanse of Surinaamse afkomst.
Ewoud Butter is hoofdredacteur van Republiek Allochtonië, waarop dit artikel eerder verscheen. Hij heeft ook een eigen blog.
Natuurlijk is er wel sprake van een (langzame en nauwelijks meetbare) islamisering in Amsterdam, evenals in andere grote West-Europese steden, maar dat komt vooral door de voortzetting van de secularisatie onder de van oorsprong christelijke bevolking. De secularisatie van de Islam-aanhang wil nog maar niet vlotten, daarvoor moeten we waarschijnlijk nog een generatie geduld hebben.
Waar we echter wel zorgen over moeten hebben is de snelle groei van de werkloosheid onder jongeren. De percentages onder niet-autochtone jeugd zijn vreeswekkend hoog. Het is als de onderliggende oorzaak van alle oproerige toestanden die ontstaan zijn in Noord Afrika, Spanje en Frankrijk. Onze premier Rutte schijnt hier geen oog voor te hebben, dat komt vaker voor met mensen die de voeling met de onderlaag verloren hebben (of er geen boodschap aan hebben?).
Als de regering noch het bedrijfsleven iets voor je doet heb je alleen nog maar je almachtige god die je kan aanroepen. Daar hebben we de echte dreiging, niet het moeilijk doen over de zichtbaarheid van de islam in onze veelkleurige stad.