De Amsterdamse bevolking groeit snel. Dat betekent meer mobiliteit en meer economische activiteit in de regio. Dat legt een groter beslag op het milieu, de geluidsruimte en de externe veiligheid. Terecht is daarvoor veel aandacht bij de komende verkiezingen. De lucht moet schoner. Helpt meer groen daarbij? Soms…
Onterecht wordt gedacht dat meer bomen in de straat zonder meer leiden tot een betere luchtkwaliteit. Het RIVM heeft al afgerekend met deze mythe.
Losse bomen en planten in de straat kunnen de luchtkwaliteit zelfs verslechteren. Door de aanwezigheid van bomen en platen in straten met verkeer neemt de windsnelheid in die straat namelijk af. Als gevolg hiervan gaan de concentraties van de slechte stoffen die het verkeer uitstoot omhoog. Dat is slecht voor de gezondheid. Het groen is natuurlijk wel leuk voor de sfeer in de straat. Groen met mate derhalve.
De longen van de stad
Parken functioneren juist wel als de longen van de stad. Hoe meer ruimte er is voor groen in en om een stad, hoe beter dat is voor de luchtkwaliteit in Amsterdam. In parken en stadsbossen zijn gewoon weinig bronnen van luchtverontreiniging aanwezig. De Amsterdamse parken zijn belangrijk voor een schone, gezonde en aantrekkelijke stad.
Excuus
Die parken mogen natuurlijk geen excuus worden voor weer meer uitstoot. De luchtkwaliteit verbetert echt alleen door die bij de bron aan te pakken. Het gaat nu met de luchtkwaliteit net als met gifgrond. We mengen zo lang schone grond bij tot de grond net aan de normen voldoet. Mengen en herverdelen van vuile lucht lost niets op. Omdat er zoveel vervuilende bronnen zijn is helaas een salami-tactiek nodig; je bent niet in grote stappen snel thuis. Of, als de vegetariërs dat liever hebben de kaasschaaf. Nu komen nog teveel vervuilers weg met het excuus dat ze ‘nauwelijks een bijdrage leveren’.
Koester de parken
Amsterdam moet de parken koesteren en verder investeren in de kwaliteit van die parken. Meer balans is nodig tussen genieten en ontspannen, sporten en gezondheid en de longfunctie van die parken. De afgelopen jaren is die balans doorgeslagen naar genieten. Bewoners bij het Vondelpark zijn helemaal klaar met de overlast van barbecues gedurende de zomermaanden en over de vele zomerfestivals in de parken werd stevig gediscussieerd.
In de partijprogramma’s is gelukkig veel aandacht voor groen in de stad. Groen Links koestert de parken en de groene parels in Amsterdam. D66 zet zelfs in op een verbod voor brommers en scooters in de parken. Het CDA wil het behoud van de groene scheggen in de stad. De VVD wil meer investeren in de parken, omdat ze van Amsterdam een aantrekkelijke vestigingsplaats maken.
Vanzelfsprekend moet open vuur in de parken verboden zijn. In buitenlandse parken staan vaak elektrische barbecues voor het publiek. Waarom nog niet in Amsterdam? Brommers en scooter horen niet in een park. Festivals in de parken moeten kritisch worden beoordeeld op hun effect voor het park en de gebruikers. En, misschien mogen we stiekem even dromen over een rookverbod in onze parken.
Natuurcompensatie?
Is het niet tijd voor een wettelijk beschermde status voor die stadslongen bij binnenstedelijke natuurcompensatie. Hoe meten we eigenlijk de kwaliteit van onze parken? En, hoe kunnen we die verbeteren? Hoe beoordelen we grote evenementen in parken?
Maar, misschien is dat een brug te ver gezien de reacties op het weer onder water zetten van de Hedwigepolder als natuurcompensatie...
Het is een heilloze gedachte om te denken dat we het vuile luchtprobleem van een stad als Amsterdam zo kunnen oplossen, hoeveel stadsparken je ook hebt. Amsterdam zonder straatbomen, zonder iepengrachten, is het Amsterdam zoals de nu levende generaties het kennen niet meer. Het waait al vaak genoeg, een beetje beschutting in de tochtgaten tussen de gevelwanden is aangenaam en geeft bij mooi weer een fijne, ik durf te zeggen typisch Nederlandse, stadssfeer. Dat valt mij telkens weer op als ik in boomloze stadscentra in het buitenland kom. Laat de liefde voor de parken geen doekje voor het bloeden worden bij het nog steeds maar nalaten van de aanpak van de oorzaken van de vervuiling van onze ademlucht.