Home > > Maak Amsterdam de wandelstad van Europa

Maak Amsterdam de wandelstad van Europa

Verkeersbord in Brussel

Ik word er niet meer boos om. Een scooter met twee blonde dames rijdt toeterend bij het Victoria Hotel, door rood, vol in op de op het zebrapad overstekende voetgangers. Op de Zeedijk rijden, luid bellend en roepend, fietsers en scooters dwars door de wandelende menigte. Die wandelaars moeten wel op straat lopen, omdat de trottoirs vol staan met tweewielers. In het wandelgebied op de Oudezijds Kolk racen fietsers tussen de terrastafels door.

Ik heb helemaal geen hekel aan fietsers. Amsterdam is de meest fietsmobiele stad van Europa. Dat is schoner, gezonder, beter voor de leefbaarheid en kost de belastingbetaler uiteindelijk minder. Stel je eens voor dat we dat allemaal weer met de auto of het openbaar vervoer doen.
Natuurlijk moeten we investeren in schone hoofdfietsroutes en betere fietsparkeervoorzieningen. Maar, leveren die miljoenen euro’s, straks zelfs onder de grond, wel echt waarde op voor de binnenstad?

Eigenlijk hou ik nog veel meer van voetgangers. Die zijn nog schoner, ook gezond, veel beter voor de leefbaarheid, vriendelijk tegen elkaar, nemen veel minder publieke ruimte in en kosten de belastingbetaler veel minder dan de fietsers. Er zijn eigenlijk geen investeringen nodig. Wandelen is ook veel leuker. Je ziet meer, je geniet meer en je versiert meer.

Maar, voetgangers bestaan niet in Amsterdam. Ze worden namelijk niet geteld, omdat de verkeersmodellen die aantallen simpelweg niet aan kunnen. Dan is het altijd achter aansluiten bij plannenmakerij, verkeersbesluiten, de instelling van verkeerslichten, veiligheid en de herinrichting van de straten. Dit is een vreemd soort 'apartheid'.

En, als er eens een keer gemeten wordt (zoals voor het laatst in november 2008 op de Zeedijk), dan blijkt dat 9 van 10 ‘verkeersdeelnemers’ voetganger is. Dat is nu in 2013, met 50% meer dagjestoeristen, nog veel hoger. Dat ziet iedereen. Minder dan 1 op de 10 verkeersdeelnemers is fietser en die fietser rijdt bovendien ook nog eens door en betekent niets voor die Zeedijk. 

Welke belastingeuro is beter besteed? Veel investeren voor een kleine minderderheid, of liever investeren in het veel goedkopere wandelen? Ik zou het wel weten. Geef voorrang aan voetgangers in de binnenstad. Fjodor Molenaar pleitte al in 2009 voor 'Keizer Voetganger'.

Vier agendapunten:

  1. Maak van grote delen van de stad fiets- en scootervrije wandelzones. Een klein voorzetje: Zeedijk, Warmoesstraat, Muntplein, Haarlemmerdijk en Singel. Autovrij alleen is echt niet voldoende...
  2. Maak de fietser te gast in de binnenstad net als bijvoorbeeld in Kopenhagen. Dat vergt een stevige gedragsverandering.
  3. Zorg voor adequate P&R voorzieningen, waar fietsers en scooters aan de rand van de wandelzones kunnen parkeren. De vanzelfsprekendheid van overal je fiets of scooter neer te kunnen zetten is niet van deze tijd.
  4. Geef de voetgangers een vaste plek aan de tafel van de Centrale Verkeerscommissie, net als de Fietserbond.

Inmiddels is er in de plannen van het stadsbestuur inderdaad meer ruimte voor voetgangers. ‘De binnenstad als domein van de voetganger’ heet dat in die plannen voor de bereikbare binnenstad. Maar, fietsers krijgen in de echte uitwerking van die plannen veel meer ruimte, en vooral steevast voorrang. Zij staan namelijk wel in de cijfers. De meestal kritiekeloze prioriteit voor de fietsers in de binnenstad is niet meer vanzelfsprekend?

Amsterdam wil in 2016 weer fietsstad worden. Moeten we daar nu wel zo blij mee zijn? Of is het de hoogste tijd dat Amsterdam zich kandidaat stelt als de wandelstad? Het moet allemaal veel sneller en met veel meer aandacht voor Keizer Voetganger.


22 reacties op "Maak Amsterdam de wandelstad van Europa"

Ronald
-1-  Ronald:
Twee primaire reacties:
1. De auteur zegt Amsterdam maar lijkt enkel te spreken over de binnenstad. Typisch.
2. Veel fietsers zijn 'zakelijk' bezig: onderweg naar werk of een zakelijke afspraak. Economische activiteiten. Willen we die ritten verbieden? Maak dan meteen een openluchtmuseum van de binnenstad.
Pascal van den Noort
Deze tijd vraagt om een nieuwe waardering van het verkeer in Amsterdam. De auto is alsmaar het centrum van de aandacht geweest, en dat heeft zijn resultaten opgeleverd. Achterhoedegevechten gaan over de niches van het autovervoer, zoals vrachtverkeer. Nieuwe of relatief nieuwe vormen van vervoer mogen echter ongeregeld groeien. Scooters en motoren nemen meer en meer het publieke domein in beslag. En de bestuurders gedragen zich als ware zij fietsers. En we weten hoe fietsers zich gedragen: als voetgangers waar nodig en als fietser waar dat 'hun recht' is, en dat al met de morele verontwaardiging die het domein van de automobilist was, tot voor kort. Ja er moet wat veranderen: wie doet mee?
Walther
-3-  Walther:
Ronald heeft helemaal gelijk. De vlag dekt de lading niet... ik bedoel de binnenstad (en net heel Amsterdam). Een derde van de werkende Amsterdammers fietst in de regel naar het werk, dit zijn in totaal bijna 128.000 Amsterdammers. Hiervan werken er 120.000 in de stad, bijna 8.000 Amsterdammers stappen regelmatig op de fiets naar een werkplek buiten de stad, aldus de Dienst Onderzoek en Statistiek van de gemeente. Die moeten de ruimte krijgen... alleen op een andere manier als het gaat om de binnenstad.
In de binnenstad moet snelle, veilige en schone hoofdroutes komen voor fietsers! Ook fietsers zullen de dagelijkse strijd met voetgangers toch wel beu zijn?
En, ik wil absoluut geen open lucht museum maken van Amsterdam. In tegendeel zelf ;-)

Pascal: 100 punten!
JohnN
-4-  JohnN:
Het is een nieuwe uitvoering van een al vele malen eerder gezongen lied.
Maar het is terecht dat voor meer respect voor de voetganger (immers in aantallen de grootste groep) wordt gepleit. Dat is nog steeds dringend gewenst en door mij hier ook vaak hartstochtelijk als commentaar gegeven. De voetganger heeft niets om zich te verweren, de scooteraar/fietser kan zich bedreigend gedragen, door 1. te scooteren/fietsen waar je al met gezond verstand niet fietsen zou. 2. zijn/haar vervoermiddel overal maar lukraak neer te plempen zodat voetgangers moeten slalommen.
Het achtergebleven begunstigen van de voetganger moet echter niet ten koste gaan van de ook zo gewenste fietsmobiliteit. Hierboven wordt al terecht gewezen op het woon/werkverkeer. Er zijn zeker straten/gebieden die je tot voetgangerszone kunt benoemen zonder de fietsmobiliteit te schaden. De route Rokin-Muntplein-Vijzelstraat mag natuurlijk nooit door een voetgangerszone Muntplein worden onderbroken, maar de Zeedijk als straat voor doorgaande fietsers kan best gemist worden. Iedereen die zijn hoofd gebruikt als fietser (zoals ik) mijdt die straat nu al uit eigener beweging.
Of parkeergarages voor tweewielers"te duur" zouden zijn is erg discutabel. Ik begrijp dat de parkeergarages voor auto's al niet rendabel zijn, ondanks ongeveer de hoogste tarieven in het land, dus voor een fietsenstalling mag er m.i. best wat overheidsgeld bij.

Dat de voetganger duidelijk niet in trek is blijkt duidelijk bij de situatie voor wie als niet-automobilist uit Noord naar Centrum komt. Het aantal voetgangers is bij aankomende pontjes van IJplein,Buiksloterdijk,NDSM minstens even groot dan de groep scooters/fietsers. De laatstgenoemden kunnen meteen van de neergelaten klep wegscheuren over een fietspad en hoeven zich niets gelegen te laten liggen aan de voetgangers, die (na de geweldige renovatie van de kade-route en het verhoogde streekbussenstation), nog steeds door een smalle onoverdekte kippenloop moeten om de oversteekplaats naar het Centraal Station te bereiken. Daar (schande!) moeten ze eerst het fietspad oversteken waarover de stroom van scooters en fietsers geen enkel respect voor de zebra toont, zelfs niet als de stoplichten voor het naastliggende autoverkeer op ROOD staan. Als de voetganger levend de andere kant van het fietspad heeft bereikt, moet hij/zij met zijn allen op een "vluchtheuvel" (sic!) van twee stoeptegels breed wachten tot de stroom van auto's even voor 15 seconden wordt onderbroken. Ik heb acht jaar geleden die prachtige "artist impressions" van de toekomstige situatie aan de IJzijde van CS bekeken en was toen hoopvol. Het is sindsdien alleen maar beroerder geworden voor voetgangers. (Waarbij dit jaar ook aanzienlijke aantallen toeristen/Eye bezoekers).
Ik vrees dat de nog niet uitgesproken strategie is: wachten op de NZ lijn, dan zal de pontfrequentie waarschijnlijk onmiddellijk geminimaliseerd worden. En zo worden we straks niet naar de metro verlokt maar erin gejaagd.
Terrence
-5-  Terrence:
Steeds minder vaak durf ik fietsers aan te spreken op hun gedrag (Bellend, tegen de richting in op de stoep fietsen; de fiets 'eventjes' voor de ingang van de supermarkt parkeren; weigeren voor een zebrapad te stoppen 'omdat men haast heeft'). Mooi dat Amsterdam zo'n beetje fietshoofdstad van de wereld is maar een heiligverklaring van 'de fietser' gaat inderdaad wat ver. Fijn dat planologen nu ook ook hebben voor voetgangers. Zelf loop ik ook het liefst. Sterker nog: indertijd werkte ik in de binnenstad (en woon al jaren in West) en liep ik meestal naar het werk in iets minder dan een half uur. Natuurlijk: met de fiets zou ik in tien minuten thuis zijn en dan had ik meer tijd voor TV-kijken en internetten.
Jos van Zetten
-6-  Jos van Zetten:
Als automobilist erger ik mij aan het gedrag van fietsers en voetgangers,
als fietser erger ik mij aan het gedrag van automobilisten en voetgangers
en als voetganger erger ik mij aan het gedrag van fietsers en automobilisten.

In de Warmoesstraat ben ik genoodzaakt op het fietspad te lopen, fietsers reageren daar boos op terwijl ik niet anders kan aangezien het trottoir vol staat met de fietsen van die zelfde fietsers.
Touristen weten vaak niet dat de Warmoesstraat een fietspad is, hen valt weinig kwalijk te nemen, hou daar als fietser een beetje rekening mee.
Ook ik fiets door de Warmoesstraat en over de Zeedijk, maar pas mijn snelheid aan. En als ik voetgangers in de rug nader bel ik, ik bel niet met de verwachting dat men aan de kant springt voor mijn tweewieler maar wel om ze te waarschuwen aangezien ze mij niet zien aankomen. Van mij mogen ze lekker blijven lopen waar ze lopen.

In mijn jonge jaren dacht ik daar anders over, toen was het voor mij een sport om op mijn mountainbike zo snel mogelijk door de Warmoesstraat en de Zeedijk te fietsen, zigzaggend tussen de touristen door en er af en toe eentje raken.
Wijsheid komt met de jaren zullen we maar zeggen :-)

Indien alle verkeersdeelnemers in de stad zich aan de verkeersregels zouden houden (in het bijzonder bij zebrapaden en verkeerslichten), meer verdraagzaamheid en beleefdheid zal bijdragen aan een prettigere sfeer en veiligheid.
Ronald
-7-  Ronald:
Misschien eerst eens proberen om de verkeersregels te handhaven? Lijkt me een mooie taak voor de Hermandad, nuttiger dan overdag wijndrinkers in het Sarphatipark pesten. Gerichte actie heeft er voor gezorgd dat de meeste fietsers nu een soort van verlichting hebben; zoiets moet toch ook kunnen met bijvoorbeeld stoppen voor zebrapaden.

's Ochtends vroeg kun je trouwens prima over de Zeedijk fietsen, vaak gedaan. (En dan meteen de PH-kade schuin oversteken, naar dat nu verdwenen fietspad. Kikken :)
f.bol
-8-  f.bol:
@ 7 : Precies. Gewoon een tijd handhaven en beboeten, speciaal bij rood licht, zebra's en gevaarlijk weggedrag. Net als destijds met de verlichting: het helpt echt. Althans een tijdje.
Suffie
-9-  Suffie:
@Ronald: veel mensen die in de omgeving van het Oosterpark wonen zien dat precies andersom....
Ronald
-10-  Ronald:
@suffie ik bedoelde dit: http://www.at5.nl/artikelen/108135/agent.. . Dus niet de door het stadsdeel gedoogde overlastgevers in het Oosterpark.
Walther
-11-  Walther:
Voor wie dol is op de ditjes en datjes van fietsen in Europa, en Amsterdam in het bijzonder, kan terecht op deze link http://www.bbc.co.uk/news/magazine-23587..
JohnN
-12-  JohnN:
@Walther: Bedankt voor de leuke BBC link. Ze zijn wel bijna kritiekloos over "the Dutch bikelifestyle" en ook niet altijd feitelijk correct. Negeren het bestaan van de scooter volkomen, doen voorkomen alsof alle tieners tot hun 18e alleen maar fietsen, dat 90% van de leerlingen van vervolgonderwijs per fiets pendelen, om maar niet te spreken over de selectieve foto over het gereguleerde fietsparkeren "Amsterdam style". Maar goed, na al dat schelden over Dutch talk, Dutch crossing, Dutch courage, Dutch uncles, Dutch wives en Dutch treats, hadden ze nog heel wat goed te maken.
Suffie
-13-  Suffie:
Sorry Ronald, ik wist niet dat mensen met een baan en een A-merk bier van dit verbod waren uitgezonderd. Excuses.
Eduard
-14-  Eduard:
Over het BBC-artikel: leuke observaties, maar met eentje ben ik het niet eens, en dat is dat het beleid cyclo-centric is. Het beleid is ondanks alles toch auto-centrisch. Want:
1. Kruispunten met stoplichten zijn altijd zo ingericht dat fietsers bij het linksaf slaan 2 x voor een stoplicht moeten wachten, auto's maar 1 x.
2. Vrijliggende fietspaden zijn vaak van lagere kwaliteit dan het wegdek van de autorijbaan. Vaak stoeptegels en boomwortels voor de fietsers, mooi asfalt voor de auto's. Op z'n best is de wegdekkwaliteit gelijk, maar dan heb je geluk.
3. Voor autowegen wordt hemel en aarde onteigend om mooie rechte lijnen door het landschap te trekken. Fietspaden kronkelen er maar wat om heen, met allerlei gekke bochten, veel oversteken en stoplichten.
4. Als belangrijke autoroutes dichtgaan voor onderhoud o.i.d. worden er hele mediacampagnes opgezet om het publiek in te lichten. Belangrijke fietsroutes krijgen gewoon plotseling een hek, en je zoekt het maar uit.
Niels
-15-  Niels:
Vorige week was ik in Nijmegen. Een heerlijk groot gebied voor voetgangers tussen de winkel. Dit was prettig winkelen door het gevoel van veiligheid en de rust die het winkelen zonder motorgeluid geeft. Helaas werd dit gevoel van veiligheid regelmatig verstoord door een hard rijdende fietser en de rust doorbroken door de herrie van een scooter.
Het is plezierig dat winkelen ongestoord kan, maar dat is de norm nu niet. De norm nu is: Je moet altijd oppassen en alles mag, ook als het verboden is, als je maar niet betrapt wordt. (En dan nog)

Voor regulering van het verkeer maak ik een vergelijking met minimal music: Wat er wel is, is goed, en met elkaar is het een prachtig geheel. Als fietser hoef ik echt niet overal te fietsen, maar als het wel mag, moet het goed zijn. Dit geldt ook als ik voetganger of automobilist ben. Compromissen zijn ergerlijk en geeft ook het gevoel van verwaarlozing en meer het idee van het recht van de sterkst.

Als er een groter voetgangersgebied komt, waar ik een voorstander van ben, dan is nu de vraag: Hoe zorg je dat dit ook echt alleen voetgangersgebied is. Dit vraagt bij veel bestuurders om gedragsverandering en dus normatieve bijsturing. Volgens mij begint dat met handhaving en dan langdurig. Net zo lang tot het normaal gevonden wordt dat je in voetgangersgebied niet fietst.
Herbert
-16-  Herbert:
Wat ook helpt is om de prijs van de parkeervergunning omhoog te gooien. De duurste halfjaars vergunning kost €211,20, dat is omgerekend €1,18 per dag en dat is een koopje. En afgelopen winter viel me op dat er wel erg veel auto's geparkeerd stonden die al langer dan 7 dagen niet van hun plaats waren geweest.
ReindeR Rustema
Tijd voor een voetgangersvereniging. Die bestond ooit, maar is opgegaan in Veilig Verkeer Nederland. Ik heb VVN gemailed wat ze doen voor de voetganger. Dat gaat vooral om nationale wetgeving ten gunste van de voetganger. Ook goed, maar heel wat anders dan concrete plaatselijke oplossingen die bevochten moeten worden. Dat is waar de Fietsersbond heel sterk in is (ben zelf ook lid). De wandelverenigingen zijn juist gericht op het verlaten van de stad of het vergroenen ervan.

Iedereen die een voetgangersvereniging wil oprichten kan zijn e-mailadres bij mij (reinder@rustema.nl) opgeven. Ik zal ze per regio op een mailinglist zetten als het een substantieel aantal is.
ReindeR Rustema
@16 Uitfaseren eerder, die parkeervergunningen. Gewoon een marktprijs ervoor betalen. Dan zal de markt ook komen met oplossingen die eer doen aan de schaarste. Bijvoorbeeld valet-parking om je auto naar of van een parkeerplaats bij de ring te krijgen. Of (tijdelijk) leegstaande kantoorpanden direct als commerciële parkeergarage.

Het is nu te zot voor woorden dat een commerciële fietsenstalling per m2 duurder is dan een parkeerplaats op straat. Met andere woorden, als je een oude bestelbus met parkeervergunning op straat parkeert dan kan je die profijtelijk weer doorverhuren als fietsenstalling!

Teken de petitie http://parkeervergunninguitfaseren.petit.. tegen de parkeervergunningen.

De gemeente zou ook veel flexibeler moeten zijn als mensen hun auto op eigen erf willen parkeren. Als ze hun woonkamer op willen offeren om hun auto in te parkeren, veel plezier. Nu mag dat niet als je dat wil. Terwijl er historische panden in het centrum zijn die gebouwd zijn om paard met koets in te zetten. Mooie brede deuren enzo. Hup, naar binnen met die auto. Tafelkleedje eroverheen, bloemenvaas erop. Bosje bloemen kado voor het inleveren van de parkeervergunning.
Herbert
-19-  Herbert:
Voetgangersverenigingen hebben m.i. geen nut, het gaat erom als het om de openbare ruimte gaat er in eerste gedachte wordt uitgegaan vanuit de voetganger en dat de fiets en de auto te gast zijn in dat domein. Want iedereen is of wordt dagelijks voetganger, zelfs de meest verstokte automobilist.

En ik ben geen voorstander van marktwerking m.b.t. parkeervegunningen. Dan krijg je het recht van de sterkste en is het voor kleine ondernemers als installateurs niet meer mogelijk om in het centrum te werken.
ReindeR Rustema
@19 Een voetgangersvereniging is er niet voor de gezelligheid! Die is er voor een lobby naar de politici. Nu komen BOVAG, Fietsersbond, KvK en wat niet allemaal aan tafel om hun zegje te doen, maar het belang van de voetganger moet door politici en ambtenaren bewaakt worden. Dus heeft wel zeker nut.

Juist als er vergunninghouders niet veel goedkoper parkeren dan degene die via de meter betaalt wordt het beter voor de installateur, bezorger en dergelijke. Want de prijs voor de niet-vergunninghouder moet niet omhoog, kan misschien zelfs iets omlaag. Als de vergunninghouders niet meer 24/24 op straat staan dan hebben we minder bezorgers die de straat blokkeren of loodgieters die hun busje op de stoep zetten. Ze verrekenen de parkeerkosten in hun factuur. En de marktwerking zorgt er dan ook wel voor dat er loodgieters komen die €5 per uur goedkoper kunnen zijn omdat ze met de fiets komen.
maaike
-21-  maaike:
Het is gewoon geen doen om je door de binnenstad te bewegen op welke manier dan ook. Vooral nu, in het toeristenseizoen.
Autovrije gebieden zijn een utopie, want geen auto's=geen parkeerinkomsten, en die heeft de gemeente hard nodig.
De fietspaden zijn om te huilen, fietsparkeren is om te huilen. Wandelen is heerlijk als je van botsingen met mensen houdt, iedereen loopt in een rechte lijn en verdomt het om n stap opzij te doen.
Wat een kutstad is dit geworden,de drukte maakt ons allemaal gek en boos en agressief.
Ik wil hier weg!
JohnN
-22-  JohnN:
@Maaike: De afgelopen dagen, ben ik weer eens een flink aantal uren fietser en voetganger geweest in Amsterdam. Vanwege op het eind lopende exposities, zoals Peter de Groote in de Hermitage en een afspraak op de grachten. Ja, je moet wel erg lang wachten als fietser op het Muntplein en op het Waterlooplein vanwege al die verschillende stromen + trams, maar die arme automobilisten schieten net zo slecht op.
Was blij verbaasd over de riante parkeervoorziening op de Amstel bij de Hermitage, en zelfs op de Keizersgracht vond ik nog een plekje waar ik mijn fiets aan de ketting kon leggen zonder dat ik daarmee enige hinder voor mijn medemens veroorzaakte.
Ik begrijp je boosheid niet hoor. Ach ja, die toeristen.. natuurlijk lopen ze met meerderen naast elkaar liefst de doorloop te hinderen. Maar met een beetje slalommen valt het wel mee. Natuurlijk, als je zelf vooral in een rechte lijn wilt lopen/fietsen heb je volop conflictstof, maar met wat mentaal geduld en een goed humeur reikt de boosheid niet snel zo hoog dat je er emigratieneigingen van krijgt. Overigens hoor ik meermalen verraste opmerkingen van buitenlanders die met een pontje het IJ willen oversteken om b.v. Eye te bezoeken, dat het GVB dat nog steeds gratis voor iedereen doet.
De budget-hotel gasten vanaf het NDSM-werfterrein zijn helemaal in de wolken dat het GVB ze zomaar voor noppes vlak bij CS afzet.
Roep maar niet zo gauw ''ik wil hier weg'', bedenk wat je allemaal missen zult, i.p.v. wat je irriteert.

Reageren?  

Lees vooraf even de regels voor discussies op Amsterdam Centraal door.

Eigen afbeelding bij reacties? Ga naar gravatar.com en meld je aan met het mailadres dat je ook hier voor reacties gebruikt.

(verschijnt niet online, is nodig voor gravatar afbeelding)
(optioneel veld)
Om geautomatiseerde spamreacties te voorkomen, wordt u gevraagd deze simpele vraag te beantwoorden.

Reactiemoderatie staat aan op deze site. Dit betekent dat je reactie niet zichtbaar zal zijn, tot deze is goedgekeurd door een beheerder.

Persoonlijke info onthouden?
Kleine lettertjes: Alle HTML-tags behalve <b> en <i> zullen uit je reactie worden verwijderd. Je maakt links door gewoon een URL of e-mailadres in te typen.