Home > > Praten over stadsdelen

Praten over stadsdelen

Wethouder Andrée van Es.

Dat zat ze dan, wethouder Andrée van Es. Als een schooljuf in de klassikaal omgebouwde lunchroom Coffeemania. Dit was haar vierde en laatste informatieavond “over de toekomst van uw stadsdeel”. Na bezoekjes aan Zuidoost, Noord en Oost was nu Nieuw-West aan de beurt. Op 12 juni beslist de gemeenteraad over haar voorstel om het bestuurlijk stelsel van Amsterdam rigoureus in te krimpen. Dit plan, waarbij de deelraden worden gehalveerd en hun beslisrecht verliezen, stuitte in de ontwerpfase op veel kritiek. Hoe was dat donderdagavond?

De vraag was natuurlijk hoeveel bewoners er op deze discussie af zouden komen. “Tien bewoners, handjevol raadsleden en dat is het?” vroeg Westerpost-journalist Cees Fisser me via Twitter. Zelf zat hij bij een commissievergadering van de deelraad Nieuw-West, die er voor de zomer nog een aantal bestemmingsplannen doorheen moet jassen. Veel deelraadsleden ontbraken dus. Dat gold al helemaal voor GroenLinks, de partij van Van Es zelf, want deze zelfde avond was er gelijktijdig een debat gepland tussen de kandidaten-lijsttrekkers voor de gemeenteraadsverkiezingen. Veelzeggend: drie van de vier kandidaten zijn momenteel partijleider in een stadsdeel. Leven de stadsdelen dus eigenlijk nog wel?

Politiek luistert niet naar burger
Fisser kreeg ongelijk: er waren zo’n veertig mensen aanwezig in Coffeemania, veel meer dan de vooraf geschatte tien. Nog altijd maar een fractie van het gehele electoraat, maar dat is bij vrijwel elke politieke bijeenkomst het geval. Een enkele aanwezige uit de binnenstad klaagde dat er in zijn stadsdeel geen aparte bijeenkomst was belegd. Uiteraard klonk er ook de geijkte kritiek dat ‘de politiek’ maar helemaal opgedoekt moest worden, omdat er toch nooit naar ‘de burger’ wordt geluisterd.

Wijkraden
Toch waren er ook enthousiasmerende reacties. Een Antilliaanse man stelde tot zijn vreugde vast dat buurtverenigingen ook aan de verkiezingen mee kunnen doen. Zijn eigen buurtvereniging was zeker van plan dat te gaan doen, meldde hij trots. Een rasechte Amsterdammer uit de Haarlemmer Houttuinen vond dat Amsterdam beter had kunnen inzetten op de klassieke wijkraden, die in zijn eigen buurt veel goed werk verzetten. Van Es benadrukte dat wijkraden en andere buurtorganen altijd om advies kunnen worden gevraagd door de opvolgers van de huidige deelraden.

Vergoeding van bestuurscommissies
Het lastigste kreeg Van Es het in een discussie over de vergoeding van de lokale politici. De SP had in de aanloop naar de besluitvorming over haar plan flink stemming gemaakt door te roepen dat gekozenen 1500 euro ontvangen voor het werk van één vergadering per maand. Van Es noemde dat een belachelijke karikatuur. Net als de deelraadsleden nu zullen hun opvolgers in het nieuwe bestuurlijk stelsel (waarin de deelraden een andere wettelijke status krijgen en daarom bestuurscommissies gaan heten) gemiddeld zo’n twintig uur per week bezig zijn met het politieke werk. Die ene besluitvormende vergadering is daar slechts een klein onderdeel van. Bovendien is de vergoeding niet hoger dan voorheen. In totaal is het een bezuiniging van 5 miljoen euro, want de helft van alle zetels in de deelraden verdwijnen.

Kloof
Het viel op aan de discussie dat de onvrede van veel bewoners zich niet zozeer richt tegen de deelraden, maar veeleer tegen de politiek in het algemeen. Daar ligt dus een veel grotere uitdaging voor de Amsterdamse politici. Als het plan van Van Es woensdag wordt aangenomen, begint het echte werk pas. Politici, zowel in de Stopera als in de stadsdelen, moeten serieus het gesprek aan blijven gaan met de stad om de enorme kloof tussen politiek en burger te dichten. Het nieuwe bestuurlijk stelsel lost op zichzelf dat probleem niet op.


vijftien reacties op "Praten over stadsdelen"

Arnoud
-1-  Arnoud:
Ik vrees toch dat we met die onzalige plannen (ingezet door Donner) opgezadeld worden met een bestuurlijk wangedrocht. Die deelraden in de huidige vorm zijn (als ze goed functioneren) helemaal zo gek nog niet. Vooral als je bedenkt (zoals we hier op AC al vaker aan de orde hebben gehad), dat de gemiddelde kleine gemeente minder inwoners heeft dan veel van onze stadsdelen.
Ik vrees toch weer een te grote invloed van de 'vierde macht', oftewel het ambtenarencorps. Dat is niet goed voor de democratie.
Jeroen Mirck
Helemaal mee eens, Arnoud. Helaas was er enerzijds het plan van Donner en anderzijds de drang van de Amsterdamse PvdA en GroenLinks om tegen hun eigen zin in vooral coalitiepartij VVD te pleasen, terwijl ze het op een akkoordje hadden kunnen gooien met oppositiepartij D66. Wat er straks gaat gebeuren is dat de deelraden er formeel niet over gaan, maar dat de gemeenteraad er geen tijd voor heeft en dus soms stiekem toch blind gaat vertrouwen op de adviezen van de deelraden... alleen weet je als bewoner dus niet wanneer ze dat wel en wanneer ze dat niet gaan doen. Kortom: je moet straks als bewoner eerst inspreken in de deelraad en vervolgens in de gemeenteraad, terwijl je niet weet wie van beide nou echt de (informele) zeggenschap heeft.
N.Meijer
-3-  N.Meijer:
Ook ik ben geweest om naar mevr. van Es te luisteren. Jammer dat men toch weer de politiek bij deze afgeslanktre deelraden de boventoon wil laten voeren. Na afloop nog met een aantal buurtbewoners staan napraten, allen hadden toch een katterig gevoel overgehouden. Mevr. van Es stond er meer om haar politieke vrienden hun baantje te laten behouden. Wij dachten dat de burger, die weet wat er in een buurt leeft en aan de hand is wat meer bij de buurt te betrekken. We hebben toch vaak genoeg mee mogen maken dat de politiek beslist niet naar de burger luistert maar gewoon zijn eigen plannetje trekt en daar stijf aan vast blijft houden, ook al is 80% van de burger hier tegen. Wij dachten, dat de centrale stad de politieke beslissingen zou nemen en dat de huidige stadsdelen gebruikt zouden worden voor bijv. vergunningen, parkeerfaciliteiten, paspoort etc. De politieke top zou moeten verdwijnen. De burger is het meest gebaat met het werk wat bijv. een winkelstraatmanager doet. Die lopen voor de buurt de benen uit hun lichaam vandaan. Jammer dat men toch weer de politiek aan de touwtjes wil laten trekken.
Jeroen Mirck
Beste N. Meijer, wie moet dan aan de touwtjes trekken? De bewoner zelf? Dan wordt het een zootje. Ook een winkelstraatmanager kan niet alle problemen van een stadsdeel oplossen. Ik ben blij met de (afgeslankte) stadsdelen, want ik verwacht niet dat de gemeenteraad tijd voor u heeft als u met een hyperlokaal probleem bij ze aanklopt. Wat die vergunningen en paspoorten betreft kunt u straks nog steeds bij uw stadsdeelkantoor terecht.
Terrence
-5-  Terrence:
Bij ons in Oud-West kwam Martien Kuitenbrouwer het betreffende praatje doen. Ook bij ons bleek veel onvrede over (het functioneren van) politici een heter hangijzer dan de plannen voor inkrimping van de stadsdeelorganen. Een aantal buurtbewoners wil 'meer democratie' en dat plannen waar een meerderheid voor is maar moeten worden uitgevoerd. Dat zou het einde betekenen van parkeergeld en de rechtsstaat. Want niemand wil betalen voor parkeren en iedereen wil de dief van zijn fiets in elkaar mogen slaan. Soms ben ik blij dat 'de burger' het niet voor het zeggen heeft.
Suffie
-6-  Suffie:
Terrence, dat is een messcherpe weergave van het democratisch dilemma!!
JohnN
-7-  JohnN:
@Terrence & Suffie: We zien genoeg voorbeelden waar of "de meerderheid" of "de grootste bek" de hegemonie van hun "democratie" claimt. Er zijn pleinen vol van. Ik denk nog steeds niet dat de westerling op straat zoveel verschilt van die in de oosterse wereld. Het zonder strijd rekening houden met een minderheid is een teken van beschaving en niet van zwakte. Dat moet hier en daar van hoog tot laag nog geleerd worden.
Arnoud
-8-  Arnoud:
Het geeft natuurlijk wél aan dat mensen zich te weinig gehoord voelen door de (stadsdeel)bestuurders. Maar ja, nu is het waarschijnlijk te laat om daar nog wat aan te doen. Waarschijnlijk gaan we weer terug naar de situatie van vóór de deelraden, waarbij ambtenaren veel macht hadden en actiegroepen hun invloed uitoefenden door middel van goede contacten met die ambtenaren. Dus stadsdeelburgers: zet alvast uw lobbyclubjes op!
Jeroen Mirck
'Minder politiek' is altijd een welkome boodschap bij velen. Nu dat wordt ingewilligd, hebben de bewoners die zo snoeihard tegen de deelraden hebben geageerd vooral zichzelf tekort gedaan: in de praktijk komt het er straks op neer dat we met z'n 800.000en allemaal moeten gaan lobbyen bij 45 (misschien zelfs maar 41) gemeenteraadsleden en 7 wethouders om iets voor elkaar te gaan krijgen. De deelraden waren zo slecht nog niet. U kunt er nog negen maanden uw voordeel mee doen!
f.bol
-10-  f.bol:
Het is nog maar de vraag of de "situatie van voor de deelraden" zoveel slechter was. Toegegeven, het is de schuld van de niet participerende burger zelf, maar ik heb de stellige indruk dat ook bij de deelraden maar een héél klein groepje burgers zich laat horen middels inspreken, raadsadressen etc. Waardoor per saldo het cliëntelisme bepaald niet is verminderd omder het deelraadsregime. Erger nog, door het democratische legitimerings-sausje viel er tegen beslissingen die onder invloed van die enkele actieveling werden genomen veel minder te doen. Het probleem werd verder vergroot door het feit dat bewoners stemmen, bedrijven en bezoekers niet. De deelraden hadden zo vaak veel te weinig oog voor globale ontwikkeling van de stad en teveel voor actiegroepjes van bewoners. En met dat gedraai met bestuurscommissies probeert Amsterdam gewoon onder de regelgeving uit te komen.

Een stad van 800.000 mensen met 400 politici ( situatie voor de verkleining tot 7 stadsdelen) , beetje onodig toch. Kul argumenten dat er op het platteland gemeentes zijn die minder mensen bedienen zijn natuurlijk niet erg steekhoudend. Zeker niet wanneer daar ook steeds meer aan schaalvergroting wordt gedaan.

Nog een argument tegen de deelraden: het niveau van raadsleden was vaak om te huilen zo laag.
Armoud
-11-  Armoud:
Kulargumenten zijn per definitie niet steekhoudend, maar uitgerekend dit punt van de kleine gemeenten onderbouw je niet. Ik vind de vergelijking juist wél ter zake.
Jeroen Mirck
-12-  Jeroen Mirck:
Een beetje jammer dat F. Bol met een paar niet onderbouwde generaliseringen het complete stadsdeelstelsel meent te moeten afschrijven. Laag niveau? Dat is in kleinere gemeenten echt niet beter. Cliëntelisme? Klinkt stoer, maar ik lees nergens bewijzen. En 400 politici? Dat is twee stadsdeelmodellen geleden, dus irrelevant. In het nieuwe stelsel zijn er welgeteld 98 deelraadspolitici, oftewel gemiddeld 14 per stadsdeel, inclusief bestuurders. Een stadsdeel heeft gemiddeld 100.000 inwoners. Dat is dus echt niet veel.
f.bol
-13-  f.bol:
@ Jeroen Mirck : Volgens mij onderbouw ik de in de eerste alinea genoemde "generaliseringen" wel degelijk. Gedurende de laatste 10 jaar heb ik de gebeurtenissen in met name stadsdeel Centrum en Oost redelijk gevolgd, en ik werd niet blij van het gebrek aan participatie, de hap-snap incidentendebatjes van de deelraad vol met onzinnige moties en schijnproblemen, de steeds grotere bek van een paar mekkeraars en het feit dat ze ook nog eens op hun wenken werden bediend.

@Arnoud: De vergelijking is irrelevant omdat dus overal schaalvergroting toegepast gaat worden of al is toegepast. Verder vind ik het argument niet steekhoudend omdat aantallen inwoners niet alleen maatgevend moeten zijn voor politieke vertegenwoordiging. Oppervlakte van een gemeente is ook relevant. Net als hoever gemeenten uit elkaar liggen. De bizarre situatie dat je op één hectare , bijvoorbeeld rondom de Torontobrug, te maken hebt met 3 soorten parkeermeters, straatmeubilair, vuilophaaltarieven en handhavingsregimes komt hopelijk ten einde. Net als de planning van stadsdeelpaleizen
Suffie
-14-  Suffie:
@F.Bol: Maar wat heeft dat te maken met schaalgrootte? Overigens, de enige reden dat de gemeentebesturen in kleinere gemeenten niet of minder lijken te schutteren is omdat de buren er geen last van hebben...
Arnoud
-15-  Arnoud:
@F.Bol: Je kunt wel vinden dat het aantal inwoners alléén niet maatgevend moet zijn voor de politieke vertegenwoordiging en dat oppervlakte ook relevant moet zijn, maar ons democratisch systeem is nu eenmaal zo ingericht dat het aantal raadsleden is gebaseerd op het aantal inwoners van een gemeente.
Je hebt gelijk dat er schaalvergroting plaatsvindt, maar die vindt vooral plaats in gebieden die dunner bevolkt zijn, zoals in Groningen en Friesland. Uitgerekend in onze eigen Amsterdamse omgeving is de schaalvergroting nog ver weg. Ik zie Diemen, Weesp en Ouder-Amstel nog niet zo snel opgaan in Amsterdam.
Van mij hoeft dat ook helemaal niet, maar qua vertegenwoordiging gaat de zaak dus belachelijk mank: Ouder-Amstel heeft ruim 13.000 inwoners, Nieuw-West ruim 135.000! Mét meer problemen!

Reageren?  

Lees vooraf even de regels voor discussies op Amsterdam Centraal door.

Eigen afbeelding bij reacties? Ga naar gravatar.com en meld je aan met het mailadres dat je ook hier voor reacties gebruikt.

(verschijnt niet online, is nodig voor gravatar afbeelding)
(optioneel veld)
Om geautomatiseerde spamreacties te voorkomen, wordt u gevraagd deze simpele vraag te beantwoorden.

Reactiemoderatie staat aan op deze site. Dit betekent dat je reactie niet zichtbaar zal zijn, tot deze is goedgekeurd door een beheerder.

Persoonlijke info onthouden?
Kleine lettertjes: Alle HTML-tags behalve <b> en <i> zullen uit je reactie worden verwijderd. Je maakt links door gewoon een URL of e-mailadres in te typen.