
Op 12 december werd een veertienjarig meisje op de fiets aangereden door sneltram 51 en overleed. Het ongeval vond plaats voorbij de Parnassusweg, waar het fietspad de trambaan kruist.
Men is inmiddels weer overgegaan tot de orde van de dag. Toch wil ik er nog eens op terugkomen, want men gaat naar mijn indruk te gemakkelijk voorbij aan bepaalde verantwoordelijkheden.
Over de precieze toedracht kon slechts worden gespeculeerd en dat gebeurde dan ook. Uiteraard werd geopperd dat zij zoals zoveel fietsers onvoorzichtig de trambaan was overgestoken, niet had opgelet, had zitten dromen, naar haar iPod had geluisterd. We weten het niet.
Wat we wél kunnen verifiëren is de beveiliging van de trambaan. De betreffende oversteekplaats is beveiligd met geluidssignalen en knipperlichten. De verantwoordelijke overheden vinden dat kennelijk voldoende, maar daar valt nog wel op af te dingen.
Metrolijn 51 is feitelijk een 'stadstrein'. In tegenstelling tot een gewone tram heeft hij geen voorzieningen aan de voorkant die letsel aan zwakke verkeersdeelnemers enigermate kunnen beperken: je ligt er meteen helemaal onder. Daarom zou een metrolijn geheel gescheiden moeten rijden van ander verkeer. In het verleden heeft de toenmalige Raad voor de Transportveiligheid dit al in twee rapporten bepleit. Een tram is een buitenproportioneel gevaar in het stadsverkeer. De overheid heeft er vrijwel niets mee gedaan.
Inconsequenties in beveiliging
Het wordt pas echt dubieus wanneer je kijkt naar de inconsequenties in de beveiliging van het sneltramtracé. De 'Amstelveenlijn' bestaat sinds 1990. In 2004 is hij verlengd naar de Amstelveense nieuwbouwwijk Westwijk. Opvallend daarbij is dat kruisingen in het verlengde deel extra beveiligd zijn met halve overwegbomen.
Het meest in het oog springt de overgang bij halte Spinnerij. Die geeft uitsluitend toegang tot de halte en tot het bedrijvencomplex van Canon Nederland. Voor die 'privé-halte' van Canon konden er kennelijk wél slagbomen vanaf, voor de drukke kruising bij de Parnassusweg niet.
Doden en gewonden
Wanneer men dergelijke inconsequenties in het beveiligingsbeleid voor lief neemt, is het nogal wrang om te gaan speculeren of het tienermeisje in kwestie wél of niet voorzichtig genoeg is geweest. Want zelfs een onvoorzichtigheid verdient niet met de dood bestraft te worden. Hier hebben de beheerders van de infrastructuur duidelijk boter op het hoofd. Vooral ook vanwege de tientallen doden en ernstig gewonden in de afgelopen jaren bij deze sneltram.
Weliswaar zijn bij de renovatie van de Amstelveenlijn de nodige ongelijkvloerse kruisingen gepland, maar tot die tijd zullen er ongetwijfeld nog slachtoffers vallen.
Het is ronduit absurd dat bij de eerste de beste parkeergarage wél slagbomen staan om centjes te kunnen vangen, terwijl men zoiets te duur vindt voor de verkeersveiligheid. Hier ligt nog een mooie taak voor verkeerswethouder Wiebes.
Foto's: Vinko Karajic - AT5, Google Streetview
48 reacties op "De sneltram en de slagbomen"
Ik ben met Milena eens dat je ook in het algemeen gerust mag kijken naar de eigen verantwoordelijkheid van mensen. Het lijkt er soms op dat mensen worden opgevoed dat je verkeersregels, ook de regels die er voor bedoeld zijn om dit soort ongevallen te voorkomen, niet te serieus moet nemen en vooral op je eigen oordeel moet vertrouwen. Als dat vertrouwen vervolgens niet terecht blijkt moet je daar mijns inziens de overheid niet op aankijken maar vooral je eigen keuzes daarin eens tegen het licht houden. Kennelijk is het niet cool om je gewoon aan de regels te houden. Sterker nog, als je tegenwoordig op een 'kleine' overtreding wordt gewezen of daarvoor wordt beboet, is het doodnormaal om de betreffende ambtenaar te tracteren op een sappige Godwin.
Laat het Darwinisme zijn taak uitvoeren.
Uiteraard heeft iedere verkeersdeelnemer een eigen verantwoordelijkheid. Maar als de ene verkeersdeelnemer beduidend meer risico loopt op een dodelijk ongeval dan de andere, dan moet die zwakkere verkeersdeelnemer extra worden beschermd.
Een (snel)tram heeft een intrinsiek gevaar door zijn massa en omvang. De kans dat een andere verkeersdeelnemer een aanrijding daarmee niet overleeft is aanzienlijk. Dit is in de jurisprudentie onderkend en wordt betiteld als 'betriebsgefahr'. Met als gevolg dat de aansprakelijkheid bij een aanrijding voor de tram al standaard op 50% wordt gesteld. Daarboven wordt gekeken wie schuld draagt aan het ongeval en de verdere aansprakelijkheid bepaald. De vervoersmaatschappij en de wegbeheerder dragen daarmee al minstens de helft van de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van andere weggebruikers.
Ik ben erg benieuwd of Theo zijn stelling over 'darwinisme' volhoudt op het moment dat een lid van zijn eigen familie wordt doodgereden door een tram.
Ik ben met Suffie eens dat er duidelijke bel- en lichtsignalen zijn bij de overgangen. Maar bij de betreffende overgang passeren dagelijks heel veel fietsers en voetgangers. Ons hele samenspel in het verkeer is gebaseerd op het rekening houden met elkaars fouten en misrekeningen. Alleen: een tram kan nauwelijks inspelen op fouten van andere, altijd zwakkere, verkeersdeelnemers. Daarom moeten die andere verkeersdeelnemers zo goed mogelijk worden beschermd tegen de onmacht van de (snel)tram. Dat is de 'eigen verantwoordelijkheid' van de exploitant van de (snel)tram. Dat is in dit geval de overheid, die het (overigens zelfstandige) GVB in eigendom heeft, maar dat hoeft niet altijd zo te zijn of te blijven natuurlijk. Dat 'wijzen naar de overheid' waar Milena zo allergisch voor is, slaat dus nergens op. Het had ook Arriva of Connexxion kunnen zijn.
Ik vind het een vreemde manier van redeneren wanneer je het wangedrag van groepen fietsers in Amsterdam in een discussie direct gaat projecteren op een ongevalsslachtoffer, door de aanname dat die dan ook wel tot die categorie zal behoren. Met name door het intrinsieke dodelijke gevaar van een (snel)tram moeten zwakkere verkeersdeelnemers zoveel mogelijk beschermd worden tegen fouten, domheid en onverantwoordelijk gedrag. Om de eenvoudige reden dat niemand het verdient onherroepelijk met de dood of blijvende invaliditeit te worden afgestraft, ook niet bij dergelijk risicovol gedrag.
Natuurlijk in alle redelijkheid, maar daarover gaat nu juist het artikel: waarom op de ene plek wel overwegbomen en op de andere niet? Terwijl het op al die plekken toch gaat om exact hetzelfde gevaar. De exploitant van de sneltram heeft niet voldoende verantwoordelijk gehandeld, zeker gezien de historie van zware ongevallen met die sneltram. En wat nu als er bijvoorbeeld een technisch mankement aan de fiets van het meisje optrad, bijvoorbeeld een ketting die brak, zodat ze niet meer kon remmen? Een overwegboom zou haar hebben beschermd.
Ik wil dus oproepen om in dergelijke kwesties ethisch zuiver te blijven denken en argumenteren, anders wordt het stuitende borreltafelpraat. Want wat doe je als een fietser uiterst onverantwoordelijk ineens voor je auto langs zeilt? Remmen of gewoon doorrijden? Het inkoppertje 'gas geven' kan ik zelf bedenken, dus laat dat maar zitten.
"We" nemen aan dat Milena en Theo kinderloos zijn. Klaar met off-topic. Bah.
Zullen we de beveiliging van de grote voorman ook maar opheffen dan, en als hij vervolgens een mes in zijn borst krijgt: eigen schuld dikke bult. Moet hij maar niet zo risicovol leven, dan kunnen we veel besparen om aan belangrijker beveiligingskosten te besteden.
Ik vind zelf de situatie bij de Parnassusweg erg onoverzichtelijk, zoals ook Eric hierboven aan geeft. Het koppelen van een simpel slagboompje aan de bel/licht signalering is zeker een of meerdere mensenlevens waard in mijn ogen. Als op dit punt al meerdere ernstige incidenten plaatsvonden is de suggestie van Arnoud zeker zinvol, het woord "pamperen" stoort weer erg in dit verband.
Wie oordeelt over wie met het scherpzwaard?
Ik heb zelf eens gewoon "mazzel" gehad: Toen je van de oude Hemweg nog over een gelijkvloerse overweg het spoor passeerde naar westpoort stond ik lang te wachten achter een vrachtwagen die ook stopte voor de bel/lichtinstallatie. Er kwam een goederentrein aan, heel langzaam. toen die eindelijk bijna gepasseerd was stopte die. De laatste wagon blokkeerde de doorgang voor de vrachtauto. Ik startte, stuurde scherp naar links om de vrachtwagen heen. Terwijl ik over de sporen reed gingen de bellen opnieuw rinkelen. Ik was net enkele tientallen meters aan de overkant toen ik in mijn achteruitspiegel een personentrein zag langsdenderen...
Ik werd niet gestraft, dat meisje wel. Het zal je kind maar wezen.
Ik zeg het nog maar eens: Het zal je kind
... maar wezen.
Empathie zegt een mens met gevoel: had deze tragedie voorkomen kunnen worden?
De conclusie is: waarschijnlijk wel!
Er is immers een voorgeschiedenis van meerdere incidenten. En wat bij de ene overgang mogelijk is moet ook bij een vergelijkbare andere mogelijk zijn, zeker als de gevaarzetting omgekeerd evenredig is.
De ervaringen met de lijn Utrecht-Nieuwegein zijn navenant.
Een houding van "eigen schuld dikke bult" stuit mij ernstig tegen de borst, dat mag duidelijk zijn.
Goed dan. Zet overal maar slagbomen, zwaailichten en bordjes neer tot dat de grootste kluns zich nergens meer aan kan bezeren. Een watten samenleving van kussentjes. Zo goed mensen?
PS: Op de walgelijke vergelijking met de Indiase verkrachtingszaak ga ik niet eens in. Bah.
"Ik vind dat die (meningen) van Theo altijd helder, goed doordacht en beargumenteerd zijn."
Dank je wel, Milena. Ik heb mijn moment van humor weer gehad vandaag...!
P.S. Fijn voor je, dat moment van humor. Niet noemenswaardig en zeker niet relevant voor de discussie, maar zoals gezegd wel heel fijn voor je. Geniet er maar lekker van.
Sommige mensen vinden dat meningen met een andere kijkhoek niet moeten mogen, want "gütmenschen" (?) moeten hun mond houden. Zit het zo ongeveer, Milena?
En HUMOR! Bij dit onderwerp van leven of dood niet zo gepast, maar in het algemeen helpt humor wel de onnodig scherpe kanten van discussie (en het leven in de stad) wat te ontladen, hetgeen de kans op consensus vergroot. "gütmenschen" mogen dan in uw ogen verachtelijk volk zijn, maar gelukkig valt daar nog wel eens mee te lachen, in tegenstelling tot ... vult u maar in.
De bijdrage van Suffie met de veronderstelling dat de slagbomen meer voor de garantie van vrije doorrit van de sneltram bedoeld zijn geweest dan voor de veiligheid van het kruisend verkeer vind ik wel weer een nuttige gedachte - de filosofie dat Milena het onderliggende probleem wil aanpakken door de algemene nonchalance van de mensheid te gaan bestrijden, lijkt bijna op humor maar is het natuurlijk niet. Zij vindt het maar onzin dat er geld zou worden besteed aan een slagboompje, de mentaliteit van de mensheid moet aangepakt worden! Ga je gang Milena, stort je moedig op de slachtoffers van eigen onvoorzichtigheid. Dit is ook geen humor maar een weerwoord "in stijl".
Hoewel persoonlijk geen reaguurder van geenstijl, ligt de zwarte humor aldaar mij wel beter dan het gemoedelijke Amsterdamse gevoel voor humor van een zeker persoon hierboven.
Het aanvullend betoog van Arnoud heeft mij echter mijn mening doen herzien, er moet inderdaad sprake moet zijn van gedeelde verantwoordelijkheid. Maar als andere weggebruikers de vele waarschuwingen (geluidssignalen en knipperlichten) negeren, dan zij dat zo. Men moet vrij zijn om het eigen leven te riskeren. Mijn eigen kinderen zal ik echter het aloude principe 'kijk links, kijk rechts en nog een keer voor je oversteekt' goed inprenten.
Daarbij proef ik ook dat een zekere jaloezie om de 'privé-halte' van het Canon bedrijvencomplex aan dit stukje ten grondslag ligt?
@JohnN: "Zij vindt het maar onzin dat er geld zou worden besteed aan een slagboompje, de mentaliteit van de mensheid moet aangepakt worden". Da's een onjuiste en onvolledige interpretatie van mijn reacties, John. Of om met Arnouds woorden te spreken (die je misschien beter verstaat): "dat zie je dan geheel verkeerd". Ik vind het idee om geld uit te geven aan veiligheidsvoorzieningen in principe helemaal geen onzin. Maar er moet niet gladweg voorbijgegaan worden aan menselijk (wan)gedrag en mentaliteit. Die stap moet in deze discussie niet al te gemakzuchtig overgeslagen worden. Daar moet eerst naar gekeken worden, want dáár valt namelijk de eerste winst te behalen. Naast, maar liever nog nà de door mij bedoelde/gewenste verandering in gedrag en mentaliteit door intensieve handhaving van de naleving der verkeersregels door zwakkere verkeersdeelnemers, kan men wat mij betreft doorgeschakeld worden naar stap 2: extra veiligheidsvoorzieningen... voor zover die dan nog nodig zouden zijn.
Het gaat nu om een voorziening die misschien wel geheel overbodig zou moeten zijn, maar misschien onder de gegeven omstandigheden nuttig en verstandig zou zijn. Schreeuwen dat de halve wereld het verdient om zichzelf uit roeien zou ridicuul zijn als het niet zo'n verdrietige mentaliteit ademt. Volgens Theo's Darwin interpretatie mogen alleen hij en Milena zich vermenigvuldigen. Het spijt me, maar het klinkt me toch vaag bekend in de oren, geen prettig vooruitzicht.
Ik besluit dat ik de verkeerswethouder in overweging geef om een soortgelijke maatregel als bij de Canon-oversteek aan de Parnassusweg te treffen. Beter dan te wachten tot Milena klaar is met haar algehele mentaliteit omvormingsproces in de stad.
Je bent het dus met me eens dat een dergelijke extra voorziening overbodig zou moeten zijn. Dat doet me deugd. Met "onder de gegeven omstandigheden" bedoel je dus eigenlijk : omdat de gemiddelde voetganger/fietser schijt aan alles heeft en doet of z'n neus bloedt, we aan die mentaliteit vooral niets moeten willen veranderen, we ons daar dus maar moeiteloos bij moeten neerleggen en geld moeten gaan uitgeven om deze dwazen tegen zichzelf in bescherming te nemen. Zo ongeveer toch, John?
Ik vind je trouwens vrij hatelijk reageren, John. Wat buiten je straatje komt, maak je belachelijk. Ik doel hier met name op je interpretatie van de Darwintheorie, geprojecteerd op Theo en mij. Tamelijk kortzichtig voor iemand die pretendeert ruimdenkend en vredelievend te zijn en koste wat kost het goede voorbeeld te willen blijven geven.
@Suffie: Het heeft niets te maken met het soort overgang, alle overgangen in het verlengde stuk (aangelegd na 2004) hebben volgens mij slagbomen. Ik denk dat het zoals gewoonlijk weer een ordinaire centenkwestie is: te duur om ook de rest voldoende te beveiligen.
Deze discussie heeft al vaker op AC gewoed en daarom ben ik vorig jaar zomer eens gaan kijken bij de fietsersoversteek op de Stadhouderskade tussen het Vondelpark en het Max Euweplein. Ik heb er zo'n tien minuten staan kijken en er was welgeteld 1 fietser die het rode licht negeerde en gewoon overstak. De rest bleef gewoon netjes wachten.
Om het voor Milena nog wat aanschouwelijker te maken: in december 2011 maakte ik bijna 6 minuten lang een opname van de kruising bij het Rijksmuseum.
http://www.amsterdamcentraal.nl/archief/..
Daarop zie je heel duidelijk dat de overgrote meerderheid van de fietsers gewoon netjes voor het stoplicht blijft wachten! Waarmee ik niet wil ontkennen dat het verkeersgedrag van fietsers nog verbetering behoeft, maar dat aan de andere kant zonneklaar blijkt dat die stelling van Milena grosso modo dus gewoon (excusez le mot) regelrecht gelul dan wel nattevingerwerk is!
Ik hoop dat meelezende gemeenteraadsleden deze suggestie mee opnemen.
Als je mijn bijdragen wat beter had gelezen, zou je gezien hebben dat ik de andere relevante argumenten niet zonder meer terzijde schuif. Je hoeft dus niet te treuren. Er moet alleen een bepaalde, logische volgorde zijn in wat beschouwd en evt. aangepakt zou moeten worden. Bouwvakkers beginnen daarom bij de bouw van een huis ook niet met het dak, maar met de fundering.
Kijk, da's een reactie waar ik iets mee kan. Het gaat mij hier even niet om meningen. Die zijn welkom, zelfs al ze rechts zijn. Sterker nog, als je de reacties tot op dit moment doorleest zie je dat die niet eens zo ver uit elkaar liggen. Het schrikbeeld van kinderen die gewikkeld in schokvrije foam op vierwielige fietsjes door gecapitonneerde straten rijden speelt namelijk bij mij ook wel enigszins op. Ik vind echter wel dat een mening iets is dat je onderbouwt en met argumenten kunt verdedigen. Een botte kreet slaken over Darwinisme slaat echter als een tang op een varken. Is ook jammer, want Theo roept verder niet eens hele rare dingen. Als iemand het over natuurlijke selectie heeft, ga ik er ook vanuit dat diegene z'n schouders ophaalt als een familielid wordt platgereden, z'n vaccinaties weigert en z'n zorgpolis niet betaalt.
@Arnoud: misschien kijk ik er met een andere blik naar, maar uit het filmpje kan ik niet opmaken of er wel of niet gewacht wordt voor een rood licht, domweg omdat ik nauwelijks toplichten zie. Wat ik wel zie is dat er met enige regelmaat sprake is van doorrijdend conflicterend verkeer, weinig fietsverlichting en vrijwel geen enkele fietser die z'n hand uitsteekt, waardoor diverse malen auto's voor Jan Lul staan te wachten om rechtsaf te slaan. Kleine dingetjes, maar wel zaken waar mensen zich aan ergeren en waardoor ongelukken gebeuren. Ik wil niet al te diep op het filmpje ingaan, want het is maar zijdelings gelinkt aan het onderwerp, maar op een schaal van Braaf tot Totale Anarchie kun je met deze beelden wel degelijk meerdere kanten uit.
http://www.at5.nl/artikelen/94196/kind-g..
Ik haak meestal een beetje af wanneer mensen die mij niet kennen mij de psychologisch gaan duiden. Vooral wanneer dat gebeurt door iemand als jij, die selectief lezen tot kunst heeft verheven en alleen maar dingen in het wilde weg roept zonder met bewijzen te komen.
Ik probeer de zaken aan alle kanten te onderbouwen (foto's erbij, video, rapporten van onderzoekers), maar nee, het wordt door Milena allemaal glashard terzijde geschoven, zonder daar onderbouwde feiten tegenover te stellen. Het blijft bij populistische borrelpraat. Ik laat het hier verder bij, want verdere argumentatie is aan jou niet besteed.
Als het merendeel zich aan de regels houdt en slechts een enkeling de waarschuwingen negeert, komt die enkeling onder de tram.
Eigen verantwoordelijkheid.
Voor een enkeling hoeft men geen slagboom te plaatsen.
Ik hoop dat mij nu niet weer allerlei gedachten en meningen in de mond worden gelegd.
Alleen wat ik zeg, zeg ik.
Mogelijk verdere extreem-rechtse fantasiën laat ik aan de lezer over.
Maar serieus: er zit een bug in het systeem. Daarom moet je altijd goed controleren of de tekst van de reactie niet alleen is geplaatst, maar ook verdwenen is uit het invoerveld. Als hij daar nog in staat is hij niet werkelijk geplaatst. Helaas komt het vaker voor. Excuus voor het ongemak. Het is raadzaam om vooral bij lange reacties de tekst eerst even te kopiëren voordat je op 'Plaats reactie' klikt, zodat je hem niet kwijt bent als het onverhoopt misgaat.