Muziek: Henk and the Stainless Steelband.
Stond de Bijlmer vooral bekend om de vele en grote flats die er gebouwd werden, tegenwoordig is het een mooie moderne wijk met veel laagbouw en veel ruimte. Met hier en daar nog een enkele flat.
Zuidoost: Bijlmer
trefwoorden: .
Reageren?
Lees vooraf even de regels voor discussies op Amsterdam Centraal door.
Eigen afbeelding bij reacties? Ga naar gravatar.com en meld je aan met het mailadres dat je ook hier voor reacties gebruikt.
AT5 Nieuws
RTV Noord-Holland
Politie Amsterdam
Amsterdam.nl
RTV Amstelveen
Parool Nieuws Amsterdam
veertien reacties op "Zuidoost: Bijlmer"
Bezint eer ge begint.
Of anders in elk geval: beter ten halve gekeerd dan ten volle gedwaald.
De taal is vol van wijze spreekwoorden die niet worden nageleefd.
De wijk blijft altijd een hoofdpijn, door zijn megalomane opzet in de aanvang.
Problemen navenant, erger dan Nieuw West.
Jammer.
Arnoud zegt het goed. Het project Bijlmermeer was een prima project dat helaas nooit volkomen van de grond is gekomen vanwege een ernstig demografisch probleem dat even tussendoor fietste omdat er ineens wat mensen bij moesten. Dat er niet veel later voor gekozen is om de hele opzet om te gooien geeft alleen maar blijk van durf. Volgens mij is hier wel degelijk half gekeerd.
De woningen stonden leeg - groot en (te) duur voor de vraag die er vanuit de eigen behoefte was. Amsterdam stond toe dat er twee of drie gezinnen per eenheid zich vestigden. Dat was het begin van alle ellende.
Het idee van een park-wijk was op zich wel mooi, maar niet op die schaal. Je word nl altijd ingehaald door onbeheersbare ontwikkelingen.
Ik heb hetzelfde zien gebeuren met Almere. De Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders had een prachtig plan voor de bebouwing van de zuidwesthoek van Zuidelijk Flevoland uitgewerkt. Naar het model van het Gooi moest het een veelkernen gebied worden omringd door groen. De behoefte aan wonen in die vorm was heel groot en er kon op het bestaande oude land niet aan worden voldaan.
Toen Almere vervolgens verplicht werd tot een zeer grote opvangstroom kon een enigszins natuurlijke groei niet meer worden voldaan. Er werd een stad uit de grond gestampt en het hele RIJP Plan verdween onderin een archieflade als historisch curiosum. Alle scheidingsruimte werd gewoon ingevuld met bouwen in het groen. Het is leuk om ideeën voor de toekomst te hebben, maar de toekomst pakt vaak anders uit dan de plannenmakers droomden. Bij hret vermijden van plotselinge grootschaligheid kunnen vergissingen kleine vergissingen blijven en kan er worden bijgestuurd. In grootschaligheid zijn vergissingen altijd enorme kapitaalvernietiging en dat is jammer, daar hebben die bouwvakkers immers niet voor gewerkt elke dag weer en de belastingbetalers niet braaf hun aanslagen voor betaald.
Toen de Surinamers nog niet kwamen (ik vroeg me ook al af waarom we ze niet wat minder massaal konden laten komen, maar dat scheen op volkenrechtelijke gronden onmogelijk te zijn, terwijl ik al geboren witte Nederlander mij nooit vrij mocht vestigen in de West), was ik op bezoek bij een architect (!) die woonde in een prachtige grote flat op de bovenste etage van de eerste Bijlmerflats. Schitterend uitzicht, veel licht, hij had er ook zijn tekenkamer. De rest stond ... leeg. Toen ik de huurprijs hoorde die hij betaalde begreep ik wel waarom. Hij kon het betalen, veel anderen niet, die gingen naar Lelystad, zoals ik. Een jaar later was de bevriende architect weer vertrokken uit zijn prachtige Bijlmerflat. Vertrokken naar Nieuwegein. Waarom vroeg ik? Omdat de belendende flats waren verhuurd aan immigranten uit Suriname. Konden die dat dan wel betalen? Ja, met drie gezinnen per flat wel!
Ik begreep waarom hij uit de woning vertrokken was, waar hij zo enthousiast over was, ik ook toen.
En dan kun je "totale onzin" of "holle retoriek" roepen wat je wilt.
Ik blijf het een beschamende bladzijde uit de recente Amsterdamse historie noemen.
Gelukkig had ik destijds niet de middelen om een ruime Bijlmerflat te huren, anders had ik er ook gezeten. En met evenveel spijt, denk ik.
Het concept van de Bijlmer heeft van begin af aan niet gedeugd. Bijna niets deugde er aan. De menselijke maat ontbrak, de openbare ruimte is van niemand, winkels te ver weg en door zoveel hoogbouw en de vorm waaide het er altijd harder dan normaal.
Geen wonder dat mensen die er woonden zo snel mogelijk weer wegtrokken en dat was niet alleen om de prijs.
Dat mensen niet gewend waren in een flat te wonen wil ik wel weerleggen de mensen kwamen uit de gordel '20-'40, dus ze waren wel gewend om op een trap te wonen.
Verder doen galerijflats het altijd slechter dan portiekflats om de simpele reden dat je elkaar tegenkomt dus je kent je buren een beetje.
De Bijlmer is te vergelijken met Brasilia waar ook niemand gaat wonen als dat nodig is. Compleet onleefbaar.
Overigens vind ik de honingraadflats niet lelijk maar daar gaat het niet om. Stedenbouwkunde is veel meer dan wat gebouwen ontwerpen en ze op de juiste plek zetten. Stedenbouwkunde gaat veel meer over functies in een gebied. En ja Le Corbusier heeft mooie dingen gebouwd maar je moet er alleen niet in moeten wonen . En daarom roep ik Rem Koolhaas uit tot Broeder Nummer 2. Gelukkig is er van hem weinig gebouwd in de woningbouw, maar wat hij gebouwd heeft is ronduit bagger. Kijk maar eens naar het IJplein.
De Bijlmer is niet te vergelijken met zo'n project in Zuid-Amerika maar had wel te maken met dezelfde bezwaren. Grootschalig en geïsoleerd. Zelfs een metrolijn helpt niet en zeker niet als die er pas komt als de mensen er al zijn.
Ten zuiden van de A9 is dan ook in allerijl afgestapt van de 10-laags flats ten noorden, dat was een klein stukje "voortschrijdend inzicht", gelukkig maar anders was het echec nog groter geweest.
Vroeger (dan praat ik niet als opa, want het gaat om historie) groeiden steden organisch, als een levend organisme. Niet een projectarchitect zette iets voor tienduizenden mensen op het maagdelijk papier (alsof de aarde maagdelijk is) maar er groeide iets geleidelijk vanuit de behoefte van de op die plek levende mensen. Daarom zijn oude steden zo mooi geworden met grote variatie in gebouwen en past alles toch bij elkaar binnen de samenhang van de mensen die er wonen en werken. De wereld is niet maakbaar, iedereen maakt wat en zo groeit de wereld vanuit zichzelf.
Amsterdam rond haar grachtengordels, natuurlijker kan het niet, als de jaarringen die de boom vormt in zijn groei.
Lelystad? Leuk toen het nog een pioniersnederzetting was met bijpassende mensen. Toen het snel moest groeien kwamen de problemen. Gelukkig zijn ze gered doordat Almere die taak (en de problemen) overnam.
Almere? Een stad die zijn eerste hoofdcentrum al na zo'n tien jaar begon te slopen om het opnieuw en wat beter te doen. Niet erg economisch blijf ik zeggen en zonde van al die bouwvakkersarbeid die er door die mensen werd ingestoken. Stedenbouw van vandaag lijkt met "weggooigebouwen" te werken, erg in tegenspraak met het besef van duurzaamheid dat op andere terreinen wel doorbreekt.
Misschien is het te gemakkelijk om betonskeletten neer te zetten en als het zo uitkomt een jaar of wat later met slim geplaatste explosieven weer in elkaar te laten zakken.
Of de Bijlmer in een andere opzet mislukt zou zijn weet ik niet. Er zijn meer plaatsen die ver van de moederstad afzitten, zoals Almere, Purmerend, Spijkenisse, Hoogvliet etc.
Dat Almere een deel van zijn hoofdwinkelcentrum heeft gesloopt en vervangen door nieuwbouw vind ik niet zo'n probleem. In het oude winkelcentrum kon je je net zo voelen alsof je in Hoofddorp of Nieuwegein bevond, nu heeft het wel wat eigens.