U heeft vast wel eens moeten wachten. Maar heeft u ook wel eens volslagen nodeloos moeten wachten? Dat overkwam onlangs mijn geliefde die zich op een zondagavond met buikpijn-klachten bij de huisartsenpost had gemeld. De betreffende arts verrichtte enig onderzoek, nam contact op met een chirurg en verwees de cliënte naar de afdeling Spoedeisende Hulp van het ziekenhuis. Urenlang heeft de arme jongedame moeten wachten voordat zij uiteindelijk te woord werd gestaan door een verpleegster. Die deed er vijf minuten over om uit te leggen waarom er zo lang moest worden gewacht. Twee minuten de tijd nemen om wat bloed af te nemen bleek teveel gevraagd.
Vervolgens werd zij onderworpen aan exact dezelfde serie tests en vragen die zij eerder had ondergaan bij de huisartsenpost. Gevraagd naar het waarom van deze verspilling van tijd, moeite en middelen werd haar gezegd dat men in het ziekenhuis niet over dezelfde gegevens beschikte als de arts. Ondanks het feit dat zowel de huisarts alsook het ziekenhuis werken met een elektronisch patiëntendossier.
Hoe dan ook: de bron werd ontdekt en verwijderd en een paar gram lichter (hoeveel weegt een blindedarm eigenlijk?) lag mijn vriendin enkele uren later op een kamer waar zij met bed en al was achtergelaten door twee vriendelijke zusters die ‘geen tijd’ hadden om haar uit te leggen waar de diverse knoppen voor dienen, wat er verder stond te gebeuren, of zij wellicht een glaasje water beliefde of wat dan ook. Tsja, dat uitleggen kost toch al gauw een minuut of twee en waarom zou je iemand die fysiek en emotioneel beschadigd is na een operatie gerust stellen en van alles uitleggen wanneer je die persoon ook aan zijn of haar lot kunt overlaten?
De hoofdzuster gaf mijn vriendin toestemming om nog diezelfde avond het ziekenhuis in elk geval fysiek achter zich te laten en vergat daar melding van te maken in het elektronisch dossier. Zoals eerder op de dag de dienstdoende chirurg was vergeten te melden dat de patiënte nog een nacht ter observatie moest blijven liggen. Nu al hebben artsen en verpleegkundigen ‘geen tijd’ om papieren dossiers bij te houden. Waarom denken diverse ministers en staatssecretarissen dan wel dat zij tijd zullen hebben voor het bijhouden van elektronische dossiers?
Elementaire zaken zoals ‘hoe moet ik communiceren?’ worden vergeten terwijl er steeds meer gepraat wordt tijdens vergaderingen over efficiënter werken. Tegelijkertijd rukken specialismes steeds meer op. Zo zijn er obesitas-klinieken, brandwonden-centra, fobie-afdelingen en bestaat er zelfs een soort van pollenmeldpunt in de vorm van een allergie-centrum.
Misschien kan het nuttig zijn om patiënten én collega’s als mensen te zien? Laten wij voortaan elkaar behandelen zoals wij zelf behandeld willen worden. Een oude wijsheid misschien, maar wel eentje die bewezen heeft te werken.
[Klik voor hele afbeelding]
Bovenstaande foto laat zien dat men best in staat is zaken goed te regelen. Wat het extra sneu maakt: het is voor patiënten makkelijker om hun TV-kijktegoed op te waarderen dan om hun behandelend arts te spreken te krijgen. Ergens klopt er iets niet.
achttien reacties op "Uren wachten op spoedeisende hulp"
Mogelijk eens een dagje meedraaien als vrijwilliger, voelen ze het ook eens van de andere kant.
Het lijkt mij dat een ontstoken blindedarm op z'n minst om enige voortvarende aanpak binnen het uur vraagt. Voortaan dus maar gewoon krimpend van de pijn op de stoep gaan liggen, dan komt de ambulance je halen en wordt je met spoed en voorrang behandeld.
Belangrijke delen van de zorg zijn al geprivatiseerd. Die worden openbaar aanbesteed, zoals de thuiszorg. Daarmee sta je als cliënt in een commerciële relatie met de zorgaanbieder. Met werkdruk heb je in principe niets te maken: de cliënt betaalt, de aanbieder levert. Als hij op dat punt in gebreke blijft mogen cliënten daarover 'zeuren' en klagen. Als de werkdruk bij het personeel te hoog is, moeten zij daar op hun beurt bij hun baas over klagen. Daarvoor hebben ze een ondernemingsraad en een vakbond.
Als de zorgaanbieder vindt dat hij geen verantwoorde zorg meer kan leveren doordat er bijvoorbeeld steeds meer wordt bezuinigd op de zorgzwaartepakketten, dan moeten ze in Den Haag op de stoep gaan staan. Dat is nu juist de taak van al die dikbetaalde bestuurders die ze dikwijls in de zorg hebben. Maar die doen dat kennelijk onvoldoende.
Dat de medisch specialist de testen van de huisartsenpost overdoet, lijkt me logisch. Er zijn al een aantal uren verstreken en de toestand kan veranderd zijn.
Mij lijkt het niet goed wanneer een arts net zo zou denken: "Elke keer weer na elke operatie hetzelfde uitleggen aan diezelfde ongeïnteresseerde patiënten...waarom kunnen die lui niet zelf foldertjes lezen? Hoe moeilijk is dat nu eigenlijk?"
Natuurlijk heb je gelijk waar je zegt dat er een te hoge werkdruk heerst onder personeel in ziekenhuizen maar patiënten voortaan maar behandelen als auto's lijkt mij niet de juiste oplossing. 'Er is wat mis met de auto. Die wordt gerepareerd danwel vervangen. Bovendien heeft de auto zelf niets te zeggen. Da's wel zo efficiënt...'
Elke arts die vindt dat het niet bij zijn of haar taken hoort om patiënten goed voor- en in te lichten is het in mijn ogen niet waard om dat beroep uit te oefenen en kan beter mechaniciën worden...
Enigszins gechargeerd natuurlijk, Theo. Maar als jij een oplossing weet die beter is dan wat ik in mijn stuk voorstel dan hoor ik dat graag van je! Alvast bedankt voor het meedenken.
Er werken genoeg mensen in de gezondheidszorg die beseffen dat een enkel teken van persoonlijke interesse niet zo heel veel tijdverlies hoeft te kosten. Anderzijds is er van diverse kanten erg veel nadruk gelegd op agressie van de zijde van de patienten cq begeleiders van de patienten. Dat geldt vooral voor de SEH van de ziekenhuizen. Misschien zijn de mensen teveel op het spoor gezet: zie iedere mondige patient maar voor je eigen veiligheid aan als potentiële amokmaker. Zo'n sfeerbedervende vooringenomenheid maakt het er niet gezelliger op.
"Blijf de hulpzoekende mens vooral in de eerste plaats als mens zien", zou ik tegen de gezondheidswerkers willen zeggen, als tegewicht voor de roep van "het loopt de spuigaten uit met de agressie tegen hulpverleners in de zorg" (die zelfs uit Den Haag klinkt).
Mijn eigen ervaringen zijn heel verschillend. Maar ook: incidenteel. In de afgelopen 3 jaar heb ik twee maal gebruik gemaakt van de SEH van een ziekenhuis. In het eerste geval werd ik bestraffend toegesproken, want het was niet ernstig genoeg om me daarvoor bij de SEH te vervoegen. In het tweede geval werd ik uitstekend en vriendelijk behandeld. Er werd zelfs gezegd dat ik me ook zo had kunnen melden, zonder eerst contact te zoeken met de huisarts (wat ik wel had gedaan.)
Ik denk dat het vooral ligt aan de vrij belabberd werkende doktershulpdiensten buiten kantooruren en in het weekend. Mensen die - naar eigen gevoel - toch wel binnen enkele uren een dokter willen zien lukt dat n.l. al te vaak niet. Daardoor komen er te veel mensen 's avonds en in het weekend zonder verwijzing naar het ziekenhuis en melden zich daar bij de SEH. En juist op dat punt liggen de ziekenhuizen onder vuur van de minister, want het aantal gevallen van SEH hulpverlening moet drastisch naar beneden: het moet goedkoper, de SEH budgetten stijgen te veel.
Zo kan het gebeuren dat je bestraffend wordt bejegend wanneer je je voor iets meldt waar je toch echt niet mee tot de volgende ochtend kunt wachten, maar dat naar het oordeel van de SEH balie door de huisarts had moeten afgehandeld. Let wel, dit gebeurde op een zaterdagavond om kwart over tien in een SEH waar op dat moment het heel erg rustig was.
De dokterstelefoon functionneert niet goed (computerbandje - wachten - eendelijk contact: "de dokter gaat om half elf naar huis, als het u niet lukt om binnen een kwartier hier te zijn wordt u niet meer geholpen". Het kabinet Rutte, cq. de minister v. volksgezondheid hijgt de SEH afdelingen in de nek en daarom raken zorgverleners geïrriteerd en als gevolg dáárvan voelt de patient zich miskend en schakelt over op assertiviteit. Zo werkt het, want we zijn en blijven toch allemaal mensen.
In het tweede geval was het gewoon op een doordeweekse dag rond het middaguur. Het leek op een ernstige fractuur, toch eerst maar de huisarts gebeld: middagpauze, u kunt na twee uur langskomen. Dan heb je het volste recht om naar de SEH van een dichtbijzijnd ziekenhuis te gaan, wat de minister daar ook van vindt. Gelukkig was men in het ziekenhuis, waar de SEH op dat moment razend druk was, dezelfde mening. En - ondanks die drukte - was iedereen heel vriendelijk, er werd hard doorgewerkt en snel geholpen. Natuurlijk gaat een mogelijke schedelbasisfraktuur dan vóór een gebroken pols - hoe pijnlijk ook - maar dat snapt een redelijk mens best.
Als je ervaart dat men handelt zonder empathie vanuit een houding vanaf de ivoren toren, denk ik toch dat je gewoon pech had. Ga er niet van te voren al vanuit dat het wel weer traag en ongeïnteresseerd zal gaan, dat straalt je hele persoonlijkheid dan uit, dat verdubbelt je kans dat de ander zich in zijn professionele burcht terugtrekt.
In iedere vorm van noodhulpverlening is het hollen of stilstaan. Op langere termijn kun je daar qua planning patronen in onderscheiden (beenbreuken op de zondagmiddag, comazuipers op de zaterdagavond), maar je hebt altijd te maken met dagkoersen waardoor het mogelijk is dat je de ene avond in een lege wachtruimte zit en bepoedeld wordt door vijf verveelde verpleegsters en de andere over de kopen van de patiënten kunt lopen. Herbert haalt terecht de triageverpleegkundige aan die tegenwoordig op iedere SEH rondloopt en iedere patiënt prioriteert. Vanzelfsprekend vindt iedere patiënt zijn eigen makke daarbij belangrijker dan die van een ander.
Nog lastiger is het feit dat termen als 'dringend' en 'ernstig' vaak niet los gezien kunnen worden. Zo kan het zomaar gebeuren dat een schijnbaar simpele polsbreuk vanwege gevaar voor escalatie door zwellingen en splintervorming hoger geprioriteerd wordt dan een pijnlijke, maar verder wel stabiele blindedarmontsteking. Wie dat snapt kan voor zichzelf kiezen daar al of niet in te berusten, wie dat niet kan verzint uitspraken als 'volslagen nodeloos'. En nee, zo'n triageverpleegkundige heeft niet standaard een spuit in haar kontzak om bij iedereen alvast even bloed af te nemen. Iedere afname is anders en stelt verschillende eisen aan hoeveelheid, reagens, verwerking en vervaltijd. Daar zit werk aan vast, iets meer dan twee minuten, meneer.
En voor wat betreft het dubbele werk (als dat al zo is): wees daar blij mee! Ik kan me namelijk voorstellen dat ziekenhuizen graag hun eigen referenties en foutmarges hanteren en misschien geavanceerdere tests hanteren. Of zou je graag zien dat je maatje zonder enige dubbelcheck wordt opengesneden op basis van een indicatieve en mogelijke verouderde test van de plaatselijke huisarts? Zo'n afname is ook wellicht wat dringender dan het uitleggen van de werking van een electrisch bed (kijk eens, mevrouw. De picto'tjes spreken vanzelf). Twee minuten zijn misschien niet lang, maar als je op een dag zo'n veertig nieuwe patiënten plaatst (waarvan de helft toch niets onthoudt vanwege de narcose) dan zegt een simpel rekensommetje genoeg.
Nogmaals een gemeende aai over de bol van zowel Terence als zijn liefde, het overkomt je maar wel even. Maar als ik iets te zeuren heb kijk ik eerst hoe het komt, vraag ik eerst opheldering bij de veroorzaker van mijn ongenoegen en roep het dán pas van de daken. Dat is ook aardiger voor de mensen die door dit soort stukjes getroffen worden: zij die er meestal weinig aan kunnen doen, maar wel iedere dag met hun poten in de modder staan.