Deze zomer maakte ik in de late uurtjes een wandeling met D66-wethouder Boudewijn Oranje en de projectleider van Project 1012. Ik schrok van de massale leegstand op het Rokin, het Damrak en de Dam, de vrouwenhandel, de ‘legbatterij’ achter de Oude Kerk, drugshandel, witwasserij, achterstallig onderhoud aan de mooiste panden en de vele onveilige en illegale hotels. Onze buurt heeft inmiddels meer ondernemers dan bewoners.
Het is niet alleen maar kommer en kwel in 1012. Er zijn ook pareltjes, zoals de energieke Zeedijk, de plannen met het Rokin en de bruisende Nes, naast de kleinschalige initiatieven zoals restaurant Anna, brouwerij de Prael en Red Light Radio.
Ik ben op plekken in 1012 geweest waarvan ik het bestaan niet wist en misschien ook niet had willen weten. Ik heb met andere ogen gekeken naar mijn eigen buurt.
De gemeente Amsterdam en het stadsdeel Centrum hebben samen de strijd aangebonden met de criminogene infrastructuur in het Wallengebied en de verloedering van het Damrak. Het doel daarvan is een grootschalige en ingrijpende functieverandering af te dwingen om weer een kwalitatief hoogwaardig en attractief entreegebied te krijgen dat past bij de ambities van Amsterdam Topstad en waar geen ruimte is voor criminele activiteiten, zoals witwassen, vrouwenhandel en mishandeling. Zo staat te lezen op de website van Project 1012.
Meter voor meter probeert het stadsdeel Centrum 1012 terug te veroveren, met wisselend succes en soms onbedoelde effecten. Het goedbedoelde witte overheidsgeld komt uiteindelijk weer bij de verkeerde mensen terecht. De overheid als financier van de onderwereld?
De handhavers handhaven vooral het recht van sterkste, lijkt het soms. De partij met de langste adem, en de slimste advocaten, trekt steeds weer aan het langste eind. Ik heb respect gekregen voor Els Iping en Job Cohen en hun soms wat benepen aanpak van de problemen in 1012.
Een groot deel van 1012 lijkt onbewoonbaar verklaard in het beleid. Wonen verliest het van horeca, prostitutie en witwassen. Die leveren duidelijk veel meer op. In de ambtelijke beleidsstukken over de ‘Rode Loper’ staat dat het stadsdeel vooral moet insteken op de versterking en verbreding van de publieksfunctie van het gebied; meer winkels, meer horeca, meer hotels. Een duidelijke visie over wonen en leven in 1012 ontbreekt.
Als buurtbewoner bleef ik gepuzzeld achter na de wandeling. Hebben de initiatiefnemers van Project 1012 de buurt inmiddels echt onbewoonbaar verklaard? Nee toch, hoop ik dan maar...
Leuk dat je mee hebt gewandeld over de wallen! Het doel van de wandeling was stukken van het gebied laten zien die je normaal niet zo snel bezoekt, dat is dus gelukt.
Je vraagt je af of het gebied onbewoonbaar verklaard is omdat er geen apart beleid voor wonen is gemaakt. Het tegendeel is het geval. Een van de gedachtes achter het project is dat door teveel criminogene ondernemers en door teveel ramen/minsupermarkten/coffeeshops het gebied niet meer beheersbaar was, niet prettig om te bewonen en niet prettig om te bezoeken. Dat was juist een van de redenen om het project te starten. Niet de bewoners geven overlast, maar sommige ondernemers (en bezoekers van bepaalde ondernemingen).
De plannen die je hebt gelezen gaan vooral over het terugbrengen van economische diversiteit in het gebied, dus om initiatieven als Anna en de Prael te stimuleren. Een belangrijk uitgangspunt van het project is dat als je de omgeving mooier/schoner maakt en diversiteit in winkels en horeca terug brengt, je het gebied juist heel bewoonbaar maakt. Bovendien worden de plannen besproken met ondernemers en bewoners. Ik denk niet dat er nu aparte plannen gemaakt zouden moeten worden voor het wonen op de Wallen, een verbetering van de omgeving maakt het wonen tegelijk ook prettiger, lijkt mij.