Evelien van Roemburg is gemeenteraadslid voor GroenLinks. Op haar weblog schreef ze over hoe het is om als fractielid gebonden te zijn aan een coalitieakkoord. Hoewel de omstandigheden zijn veranderd, blijven die afspraken staan. Wil één partij iets veranderen, dan wil een andere daar iets voor terug. Tijd voor discussie over 'oude' bezuinigingsafspraken:
Het is zomerreces. Dat betekent voor veel van mijn collega’s 7 weken werkbezoeken vakantie, voor anderen is dit het moment om proefballonnetjes op te laten. Zo’n ballon zal ik ook nog ergens in de komende weken opblazen (iets met dit), maar het is nu vooral tijd om me full-time te storten op mijn andere werk en om een beetje te reflecteren op het afgelopen jaar.
We zitten nu iets langer dan een jaar in een coalitie met PvdA en VVD in Amsterdam, en dat gaat best ok. Het is niet altijd een feest (ondanks de ballonnen), maar niemand heeft gezegd dat politiek altijd gezellig hoeft te zijn. De meeste zaken kunnen we heel goed met elkaar regelen, over sommige politieke kwesties hebben we een agreement to disagree. Waar ik echter in grotere mate moeite mee heb is dat we elkaar nogal gijzelen met de afspraken uit het Programma Akkoord 2010-2014 met de tamelijk nietszeggende titel ‘Kiezen voor de stad’ (pdf). Dat akkoord is uiteraard strak uitonderhandeld; dagen zaten we in groepjes met elkaar aan tafel om het eens te worden over zowel een inhoudelijk verhaal als een bezuinigingsopgave van 210 miljoen. Er zijn uiteindelijk pijnlijke knopen doorgehakt die toen wellicht best logisch leken, zoals de 9,8 miljoen bezuiniging op de kunstbegroting (ongeveer 10 procent).
Inmiddels is de realiteit echter veranderd: over de bezuiniging op kunst en cultuur door Rutte I hoef ik niet uit te weiden. Er zijn vage schattingen hoeveel van de 200 miljoen rijksbezuinigingen in Amsterdam zullen neerslaan: deze lopen uiteen van 30 miljoen tot soms wel 80 miljoen. Holy fuck, denk ik iedere keer weer als ik dat bedrag hoor. En iedere keer steekt het dat we toch ook onze ‘eigen’ bezuiniging nog steeds doorzetten.
Omdat we dat nu eenmaal hebben afgesproken.
De eerste die aan die afspraak wil tornen, staat 10 miljoen achter in de onderhandeling. Als GroenLinks zich hardop afvraagt ’moeten we dat nou wel doen’, dan wil de VVD ook nog wel 10 miljoen voor parkeergarages, en dan kan de PvdA ook nog wel een of ander vaag banenplan verzinnen waar dan 10 miljoen naartoe gaat. Oh nee, dat plan is er al: hup, 18 miljoen uit het Amsterdams Investeringsfonds naar ‘het creëren van 5000 reguliere, langdurige en structurele banen in Amsterdam’. Hoe dat creëren precies moet gebeuren is volstrekt onduidelijk, maar dat doet er niet toe. Dat met de 10 miljoen bezuinigingen op kunst en cultuur reguliere, langdurige en structurele banen zullen verdwijnen, doet er ook niet toe.
Ondertussen roepen de SP en D66 om het hardst dat het schande (!!11!) is dat het gemeentebestuur de kunst en cultuur nog eens extra nekt met 10 miljoen. Nu is het makkelijk om dat te schreeuwen, zeker als je door gepruts geen verantwoordelijkheid draagt voor de uitvoering van het beleid. Dat de cijfermatige onderbouwing voor de dekking van die 10 miljoen ontbreekt (SP) of ondeugdelijk is (D66) doet er ook niet toe. Feit is dat de kritiek op het coute que coute vasthouden aan de hoofdstedelijke kunst- en cultuurbezuiniging wel hout snijdt. Maar oei, zeg dat vooral niet hardop; je zou de oppositie eens gelijk geven!
Het zou goed zijn als we na het zomerreces met elkaar de discussie aangaan over het doel van de bezuiniging. Alle - terechte – verontwaardiging over de ongefundamenteerde bezuinigingsacties van Halbe Zijlstra zouden we in Amsterdam moeten omzetten in een verhaal en een onderbouwing over onze eigen bezuiniging. Als dat verhaal niets anders is dan pacta sunt servanda, dan denk ik dat we die 10 miljoen maar niet moeten doen.
AT5 Nieuws
RTV Noord-Holland
Politie Amsterdam
Amsterdam.nl
RTV Amstelveen
Parool Nieuws Amsterdam
Maar stel dat een meerderheid van de raad vindt dat cultuur inderdaad te sterk wordt getroffen door bezuinigingen vanuit Den Haag én Amsterdam. Dan zal die 9,8 miljoen toch ergens anders vandaan moeten komen? Moet dat dan elders bezuinigd worden? En die 18 miljoen van de PvdA, moeten die vergelijkbaar gecompenseerd worden door bezuigingen elders, of was dat Investeringsfonds al voorzien in het akkoord en gaat het om invulling van de besteding daarvan?
Los daarvan: in een programakkoord een evaluatiepunt inbouwen, waarbij op basis van nieuwe omstandigheden andere afwegingen gemaakt kunnen worden, is op zich geen slecht idee. Maar in de praktijk betekent dat onderhandelen over een nieuw akkoord, waarbij andere partijen ideeën als 10 miljoen voor parkeerplekken op tafel kunnen leggen. Het resultaat zal opnieuw een compromis zijn, met een beetje winst en verlies voor elke coalitiepartij.
Intussen kan elke partij natuurlijk in het kader van het dualisme besluiten zich niet langer achter een akkoord te kunnen scharen. De vraag wordt dan of die 10 miljoen op Cultuur GroenLinks een breuk in de coalitie waard zal zijn.